Waterbesparing
wc
Bouwmaterialen
len zijn te verdelen in glas- en steenwol
(minerale wol), kunststof en natuurlijk
materiaal. Vermijd in ieder geval het
gebruik van polyurethaan (PUR) en poly
styreen (PS). Bij de produktie daarvan is
veel energie nodig en komen schadelijke
stoffen vrij.
Uit milieu-oogpunt hebben natuurlijke iso
latiematerialen de voorkeur. Dat zijn: kurk,
kokosvezel, houtwol, vlasvezels, perliet,
rubber, schelpen (werken vooral vochtre-
gulerend in kruipruimten), oud papier
(isofloc), glasvezel en steenwol. Deze laat
ste twee moeten echter goed worden
"ingepakt" om de verspreiding van vezels
te voorkomen. Verwerking en blootstel
ling aan deze vezels kan huid- en luchtweg
klachten en mogelijk kanker veroorzaken.
Kitten
Kitten worden gebruikt om naden en kie
ren te dichten. Siliconenkit en butyleenkit
bevatten milieuschadelijke stoffen en zijn
ongezond. Kitresten zijn zelfs chemisch
afval. Er zijn goede alternatieven. Naden
en kieren kunt u dichten met: polyetheen
(PE)-rolband, PE-sehuim, voegstroken van
steen- en glaswol, voegkit op basis van
natuurhars, kokosvezel, vilt en mortel.
Glas
In een doorsnee woning zijn de ramen
verantwoordelijk voor 30% warmteverlies.
Isolerend glas kan dus flink energie en op
den duur geld besparen. Dubbel glas hal
veert de doorgelaten hoeveelheid energie
en is geluidwerend. De kosten zijn een
nadeel. Toch is het door de lange levens
duur financieel aantrekkelijk. Op dubbel
glas met KOMO-keur heeft u tien jaar
garantie. Indien u dubbel glas te duur
vindt zijn voorzetramen te overwegen.
Voorzetramen besparen net zo veel ener
gie als dubbel glas, maar beslaan makkelij
ker.
hHet meest milieuvriendelijk is
het composttoilet. Dit toilet zet
uitwerpselen om in goed bruik
bare compost. Er is geen sprake
van onbruikbaar slib zoals bij de gewone
WC of bij de septic-tank. Bovendien zijn
gewone WC's grote waterverspillers. Elke
Nederlander spoelt per jaar 13.000 liter
water door. U kunt met de gewone WC
simpel water besparen door in de stortbak
met water gevulde plastic flessen te leg
gen. Voor de meeste stortbakken zijn ove
rigens ombouwsets (ongeveer 10,-) te
koop om ze minder waterverspillend te
maken. Bent u aan een nieuwe stortbak
toe, koop dan een waterbesparend model
met een regelbare spoeling en een inhoud
van ongeveer zes liter.
Baden en douchen
Baden, douchebakken en wastafels zijn er
van porselein, gemailleerd staal en kunst
stoffen. Porselein is vanuit milieu-oogpunt
de beste keus.
Bij het baden gebruikt u al snel 120 liter
water per keer, terwijl u bij het douchen
ongeveer 50 liter water gebruikt, mits u
niet langer dan vijf minuten doucht. Een
waterbesparende douchekop (f 30,- tot
f 60,-) gebruikt de helft minder water en
geeft een aangename bruisende straal.
Niet alle ketels en geisers zijn overigens
geschikt voor een waterbesparende dou
chekop. Vraag dat na bij de sanitairhandel.
Kranen
Voor een paar gulden zijn doorstroombe-
grenzers of waterbesparende perlators
voor kranen te koop. Ze zijn in diverse
modellen in de handel en makkelijk te
monteren. Ze besparen de helft van het
kraanwater.
Afvoerbuizen
De meest gebruikte afvoerbuizen zijn van
het schadelijke PVC. Tijdens de produktie
en de afvalfase van PVC komen kankerver
wekkende stoffen vrij. In een milieuspa
rend huishouden horen geen PVC-houden-
de produkten thuis. Dat is ook niet nodig
want er zijn goede alternatieven. Er zijn
afvoerbuizen te koop van de minder
milieuschadelijke kunststoffen PE, PP en
PPC.
Hout
g Gebruik geen tropisch hardhout,
ook geen plaat waarin tropisch
hardhout is verwerkt. Tropisch
hardhout wordt nog steeds gekapt
uit regenwouden. De schade aan de
natuur is groot en nieuwe bomen worden
meestal niet geplant. Per jaar verdwijnt er
een stuk tropisch regenwoud ter grootte
van 6 x de oppervlakte van Nederland. Als
dit zo door gaat zijn over tien jaar de mees
te voorraden tropisch hout uitgeput. Op
Japan na gebruikt Nederland het meeste
tropisch hardhout per inwoner. Ruim drie
kwart van dit hout wordt in de bouw
gebruikt. Voor elke toepassing van tro
pisch hardhout is een goed alternatief.
Naaldhoutsoorten zoals grenen, vuren,
lariks en douglas, maar ook loofboomsoor
ten zoals eik en robinia kunnen tropisch
hardhout in de bouw geheel vervangen.
Het minst milieubezwaarlijk zijn de hout
soorten uit West-Europa zelf. Hier is men
verzekerd van herplant en zijn de ver-
voersafstanden kort.
Bouwmarkt Gamma heeft toegezegd haar
tropisch hardhout geheel te vervangen
door verantwoorde alternatieven.
Kozijnen
Vroeger waren kozijnen meestal van vure-
en soms van grenehout. Vurehout kwam
in een kwaad daglicht te staan door slech
te ervaringen met huizen gebouwd in de
jaren v 50 en N 60. Door slechte bouwcon
structies en slechte kwaliteit hout trad er
rot op. Nu zijn vier van de vijf kozijnen van
tropisch hardhout en wordt vurehout nog
nauwelijks gebruikt. De rest van de kozij
nen wordt gemaakt van Amerikaans hard
hout, aluminium, verzinkt staal en kunst
stof (PVC of polyester). Allemaal materia
len die milieunadelen hebben. Bij
Amerikaans en tropisch hardhout zijn dat
de schade aan de natuur en de lange trans
portafstanden. Verzinkt staal geeft milieu
problemen in de afvalfase. Kunststoffen
worden gemaakt van schaarse niet ver
nieuwbare hulpbronnen, kosten tijdens de
produktie veel energie en geven proble
men in de afvalfase. Dat geldt ook voor alu
minium.
Tegenwoordig zijn er goede kozijnen te
koop van grene- of vurehout. Voorzien van
een goede verf (acrylaat, natuurverf, high-
solid) hebben deze de voorkeur. Kozijnen
die tijdens regen erg nat worden kunt u
laten conserveren met natriumpolyboraat.
U kunt voor dergelijke omstandigheden
ook kiezen voor kozijnen van verlijmd
Europees lariks-, grene- of vurehout
(gevingerlaste en gelamineerde kozijnen).
Deze kozijnen zijn sterker dan meranti
kozijnen. Onder de merknaam Eurokozijn
zijn er vurehouten kozijnen te koop met
tien jaar garantie.
Platen
Spaanplaat kunt u beter niet toepassen.
Spaanplaat bestaat uit gelijmde grove hout
vezels. Uit de lijm komt het gas formalde
hyde vrij dat slecht is voor de gezondheid.
Spaanplaat met het KOMO-keur geeft ove
rigens minder formaldehyde af.
Tegenwoordig is bij sommige spaanplaten
andere lijm (isocyanaten) gebruikt, maar
ook die is schadelijk. Daarnaast is spaan
plaat niet bestand tegen water en brokkelt
snel af. Spaanplaat is dan ook nauwelijks
geschikt voor hergebruik. MDF, of HDF is
een verbeterde soort spaanplaat. De struc
tuur van de plaat is minder grof en daar
door duurzamer en beter te bewerken dan
gewone spaanplaat. Ook in triplex en mul
tiplex is formaldehyde aanwezig. Koop
geen platen waar tropisch hardhout in ver
werkt is.
VOUWBLAD WANTIJ FEBRUARI 1994
