r
Vloerisolatie
Spouwmuurisolatie
liefst in poedervorm dat kort voor gebruik
met water aangelengd moet worden. Kant-
en-klaar behangplaksel bevat namelijk
schadelijke conserveringsmiddelen.
De witte houtlijm is ook op waterbasis,
maar bevat een aantal schadelijke toevoe
gingen. Hout kan daarom het beste geplakt
worden met beenderlijm (poeder of
tabletten). Voor textiel, leer en kunststof
zijn de hobbylijmen op waterbasis de
beste keus.
Milieubewust bouwen
in Zeeland
Bij zacht- en hardboard berust de binding
vaak niet op lijm, maar op natuurlijke
bindmiddelen die in het hout aanwezig
zijn. Deze platen scheiden meestal geen
schadelijke gassen uit. Bij houtwolcement-
en houtspaanmagnesietplaten komen
geen schadelijke gassen vrij.
Tot voor kort waren er drie soorten gips
platen te koop. Gipsplaten van natuurgips,
rookgasontzwavelingsgips (rogips) en
gips van de fosfaatfabriek (fosfogips).
Fosfogips bevat veel radioactieve stoffen
en wordt om die reden niet meer gebruikt.
Bij de winning van natuurgips vindt ver
nietiging plaats van het landschap.
Gipskartonplaten van rogips behoren tot
de minst schadelijk bouwmaterialen.
Eternietplaten zijn berucht geworden om
het kankerverwekkende asbest dat ze
bevatten. Tegenwoordig zijn er eterniet
platen zonder asbest: de zogenaamde
Nieuwe Technologie (NT) eternietplaten.
Deze kunt u zonder bezwaar toepassen.
Verven
De gewone alkydharsverven voor hout
bevatten organische oplosmiddelen, die
uit aardolie gemaakt zijn. Alle verven en
beitsen die met thinner of terpentine moe
ten worden verdund bestaan voor 40-50%
uit organische oplosmiddelen (o.a. xyleen
en tolueen). Organische oplosmiddelen
zijn schadelijk voor de gezondheid en het
milieu. Tegenwoordig zijn er alkydharsver
ven (high solids) te koop die minder orga
nische oplosmiddelen bevatten. Ze zijn
minder schadelijk dan de gewone alkyd
harsverven. Een nadeel is echter dat u tij
dens het gebruik nog steeds milieuschade
lijke terpentine nodig heeft om de verf te
verdunnen en de kwasten te reinigen.
Synthetische verven op waterbasis (acry-
laat verf) hebben dat nadeel niet. Met
kraanwater kunt u de verf verdunnen en
de kwasten in een emmertje met water uit
spoelen.
De kleur van de verf is ook van belang.
Felgekleurde verven zijn in de regel slech
ter voor het milieu dan de verven in
gedempte kleuren. Dat komt doordat fel
gekleurde verven meer zware metalen
bevatten.
Natuurverf is het beste alternatief voor de
alkydharsverf. Natuurverven zijn geba
seerd op lijnolie en gemaakt van natuurlij
ke grondstoffen; ze bevatten geen schade
lijke zware metalen. Sinds kort is er ook
natuurverf op waterbasis. Ook bij het
gebruik van deze verven mag u de kwast
niet onder de kraan schoonspoelen, want
alle verfresten zijn chemisch afval.
Houtverduurzamingsmiddelen
Houtverduurzamingsmiddelen zijn alle
schadelijk voor het milieu. Vooral carboli-
neum (bruin), creosoot (bruin) en woll-
manzouten (groen) kunt u beter niet
gebruiken. Hout dat in de fabriek door
drenkt is met natrium(poly)boraat of
zinknaftanaat is acceptabel. Naar verhou
ding minder milieubezwaren hebben de
tuinbeitsen op waterbasis, of lijnolie.
Lijmen
Zo min mogelijk lijmen. Breng verbindin
gen op andere wijze tot stand, bijvoor
beeld met spijkers of schroeven. Bij even
tuele sloop kunt u de materialen dan weer
makkelijk uit elkaar nemen en opnieuw
gebruiken, of gescheiden afvoeren. Veel
soorten lijm zijn gemaakt op basis van
organische oplosmiddelen die uit aardolie
gemaakt worden. Hieraan kleven dezelfde
bezwaren als bij alkydverven. Beter voor
gezondheid en milieu zijn lijmen van
natuurlijke grondstoffen en op waterbasis.
De keuze voor de lijm varieert al naar
gelang hetgeen geplakt moet worden.
Voor papier is dat lijm op basis van arabi-
sche gom of kleefpasta, bekend als plaksel
en gluton. Voor behang is dat plaksel op
basis van methylcellulose of caseïne. Het
Niet alleen doe-het-zelvers kun
nen kiezen voor minder milieu
schadelijke materialen. Ook
opdrachtgevers zoals gemeenten
en woningbouwcorporaties en niet te ver
geten de architecten en bouwbedrijven,
kunnen rekening houden met het milieu.
In Zeeland komt het milieuvriendelijk
bouwen schoorvoetend op gang.
Woningbouwcorporaties
De woningcorporaties (verhuurders van
woningen) stellen zich nog heel voorzich
tig op. Voorlopers op het gebied van
milieubewust bouwen zijn de
Woningbouwvereniging Middelburg, die
een milieubeleidsplan heeft opgesteld, en
de Woningbouwvereniging 'Beter Wonen'
te Zierikzee die haar personeel op het vlak
van milieubewust bouwen geschoold
heeft.
De Woningbouwvereniging Middelburg
(WVM) treft al een tijd maatregelen ten
gunste van het milieu. De aanpak van de
WVM is realistisch. Dhr. Maas van WVM:
"Bij nieuwbouw en renovatie eisen we
waterbesparende douchekoppen en wc-
reservoirs. Ook worden de huizen goed
geïsoleerd. Bij de isolatie gebruiken we
glaswol. Daarnaast worden tropisch hard
hout en CFK-houdende materialen zo min
mogelijk toegepast".
Gemeenten
De vier grote gemeenten (Middelburg,
Vlissingen, Goes en Terneuzen) hebben
grote uitbreidingswijken op stapel staan.
Zij willen hierbij aandacht besteden aan
milieubewust bouwen. Goes, Middelburg
en Terneuzen hebben al concrete plan
nen. Middelburg wil opdrachten geven
aan architecten die ervaring hebben met
milieubewust ontwerpen.
Stichting Bewust Wonen en Bouwwinkel
Zeeland hebben plannen gemaakt voor de
wijk Goes-Overzuid. De wijk wordt fiets-
vriendelijk en er wordt een project gereali
seerd met milieuvriendelijke woningen.
De bedoeling van het project is om kennis
VOUWBLAD WANTIJ FEBRUARI 1994
