Broomchemie toen en later
Broom veel gevaarlijker dan chloor
Hans Bannink
Broomchemie in Terneuzen is een produktiebedrijf
dat gespecialiseerd is in het maken van broomhou-
dende produkten die toepassing vinden in de land
bouw, de farmaceutische, verf-, textiel- en chemische
industrie en bij olieboringen. Broomverbindingen
worden veel toegepast als brandvertragers.
Het verhaal begint met de eerste vier jaar vanaf de
vestiging in Terneuzen en beziet daarna de laatste
jaren. "Toen en later": Een droeve reeks overtredin
gen en nalatigheid.
hHet Havenschap Terneuzen ver
welkomt Broomchemie in 1974
met open afmen. Tevergeefs had
het bedrijf in Wierden en
Rijssen geprobeerd grond te kopen voor
de nieuwe fabriek. Daar vond men de
fabriek te riskant na alle ongelukken die
het bedrijf al voor personeelsleden had
opgeleverd.
Bij het bekend worden van de plannen
voor de komst naar Terneuzen, kwam de
milieubescherming in het geweer. Binnen
drie weken werden 5000 handtekeningen
verzameld tegen de bouw van de fabriek
zó dicht bij de woonwijken en bij andere
bedrijven.
In maart 1976 krijgt Broomchemie
ondanks alle protesten toch de nodige
milieuvergunningen. De Vereniging
Milieuhygiëne Zeeland (VMZ) gaat daarte
gen in beroep bij de Kroon.
Moeilijkheden
Nog vóór het bedrijf gereed is, ontstaan er
moeilijkheden. De Milieu-inspectie merkt
op dat er wordt afgeweken van de wettelij
ke voorwaarden. Als het bedrijf in maart
1978 een paar maanden draait, treedt de
Arbeidsinspectie op omdat de veiligheid
van het personeel niet gewaarborgd is.
Tegen bezorgde gemeenteraadsleden van
Terneuzen zegt de wethouder: "We moe
ten er rekening mee houden dat er geen
Illustratie:
Broom is tien keer zo gevaarlijk als chloorgas, dat
toch als zéér gevaarlijk te boek staat. De giftig
heid van methyl-bromide is iets minder dan van
broom. Zowel broom als chloor zijn zwaarder dan
lucht. Ontsnappende gassèn blijven dus laag bij
de grond hangen en vormen een extra groot risico
mensen werken die het vak helemaal
beheersen".
Op 11 april 1978 wijst de VMZ, tijdens de
hoorzitting van de Raad van State, erop dat
er onvoldoende maatregelen zijn getroffen
tegen lekkages van broom. De Milieu
inspectie voorspelt grote risico's voor de
bevolking als de opslagtanks van broom
geen dubbele omhulling krijgen.
Broomchemie verklaart zelf dat "de veilig
heidseisen zo streng zijn dat de kans op
lekkages vrijwel uitgesloten moet worden
geacht. Het risico van de opslag in de open
lucht in containers en cilinders is verwaar
loosbaar klein".
Ongeluk
Negen dagen later merken de buren van
Broomchemie welke waarde ze moeten
hechten aan die pertinente stellingen. Op
20 april 1978 blijkt zomaar 80 kg broom te
kunnen ontsnappen. Pas ruim 1 uur na het
ongeluk worden bedrijven in de buurt
ingeademd te worden. Inademing kan tot gevolg
hebben: ademnood. En in ernstiger gevallen: aan
tasting van het zenuwstelsel. Methylbromide tast
eveneens het zenuwstelsel aan. Het tragische is,
dat je pas 2 uur na de inademing iets merkt:
hoofdpijn, slecht zien, overgeven, bewusteloos
raken en in het ergste geval de dood.
12 WANTIJ FEBRUARI 1994
