Verschenen Broedvogels van Zeeland Vanaf 1983 tot 1991 voerden medewerkers van de provincie Zeeland een broedvogelonder- zoek uit, waarbij een groot deel van Zeeland werd geïnventari seerd. Dit jaar werden de resulta ten gepubliceerd in "Broedvogels van Zeeland". Het boek valt in twee delen uit een. Het eerste gedeelte gaat over broeclvogelgemeenschap- pen. Gepoogd is een samenhang te vinden tussen de patronen in de broedvogelbevolking, de vegetatie en het landschap. Via ingewikkelde berekeningen werden voor Zeeland verschil lende broedvogelgemeenschap- pen onderscheiden. De vraag is echter of al deze computerbere keningen nu wel zoveel nieuws opleveren en wat de praktische betekenis is. Plantengemeenschappen zeggen veel over de omgeving waar ze voorkomen, fcnj vogels is dat veel minder het geval. Al was het maar omdat vogels kunnen vlie gen. Om een voorbeeld te geven. In de duinen wordt een Zilvermeeuw-Fitis-type onder scheiden. De aanwezigheid van een vuilnisbelt in de buurt is meer bepalend voor deze broed- vogelgemeenschap dan de typi sche kenmerken van het duin ter plaatse. De waarde van dit boek is dan ook meer gelegen in het tweede deel. Dat is het overzicht van alle 191 broedvogelsoorten, waar van wordt aangenomen dat ze in deze eeuw in Zeeland hebben gebroed. Elke vogelsoort komt apart aan bod. Er wordt een korte karakteristiek gegeven van de vogel en verteld over het voorkomen van voor 1983 en in de periode 1983-1991. In veel gevallen wordt op een kaartje aangegeven waar de vogelsoort broedde en in welke dichthe den. Heel veel interessante en nuttige informatie, dat het boek zeker de moeite waard maakt. Bezuinigingen In de loop van de jaren zeventig vond het provinciebestuur het nodig om te beschikken over gedetailleerde informatie over flora en fauna, onder andere voor het ruimtelijk beleid. Onder druk van de bezuinigin gen vindt men het nu wel weer genoeg geweest. De natuur onderzoeksafdeling van de pro vincie kent een kwijnend bestaan. Ten onrechte, zeker nu de provincie meer verantwoor delijkheid krijgt voor het natuur beleid in het kader van de decentralisatie van rijkstaken. Om een goed beleid te kunnen voeren zijn gegevens noodzake lijk. Op gezette tijden de stand van zaken opmaken van de Zeeuwse natuur behoort een vaste taak te zijn van de provin cie. Er worden de komende jaren miljoenen geïnvesteerd in het kader van het Natuurbeleidsplan, waterbe heersplannen e.d. Op z'n minst moet bekeken worden of die investeringen ook natuurrende- ment opleveren. Daar zijn gege vens voor nodig. Nu hoeft de provincie dat niet allemaal zelf te inventariseren. Er gebeurt al veel, bijvoorbeeld door Rijkswaterstaat en de tientallen vrijwilligers. Maar coördinatie ontbreekt, evenals het tijdig publiceren van de onderzoeks gegevens. Dit laatste is overigens een punt van kritiek, dat ook het broedvogelboek van Zeeland raakt. "Broedvogels van Zeeland"; Jan- Willem Vergeer, Gerard van Zuylen, provincie Zeeland. Uitgave: Stichting Uitgeverij Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging. ISBN 90-5011-067-3 gebonden. Winkelprijs 59,50. (T.K.) De toestand van de Zeeuwse natuur De provincie Zeeland heeft een brochure uitgebracht over de toestand van de natuur in de provincie. Die toestand blijft zorgelijk. Weinig nieuws onder de zon dus. Vermesting, verdro ging, versnippering en de typisch Zeeuwse variant daarop "verdamming", zijn de belang rijkste oorzaken. Door de ver zoeting achter de Deltadammen zijn ook de zoute waarden, waar aan de Zeeuwse natuur juist zijn internationale waarde ontleent, achteruit gehold. Verzuring is in Zeeland minder een probleem dan in de rest van het land, omdat kleibodem overwegend kalkrijk is. Wat natuurlijke rijk dom betreft komen veel soorten alleen nog in natuurgebieden voor. Daarbuiten is de natuur sterk vervlakt en komen vooral minder kieskeurige, algemene soorten voor. Samenvattend wordt gesteld dat zeldzame plan ten en dieren steeds zeldzamer worden en dat de algemene soorten steeds algemener wor den. Het beleid om deze alarme rende situatie te verbeteren is merendeels nog in de planvor- mende fase. "Maar reeds uitge voerde projecten wijzen erop dat de gekozen richting kansrijk is," besluit de brochure voor zichtig optimistisch. De toestand van de Zeeuwse natuur (32 blz.) is een uitgave van de provincie Zeeland en is gratis verkrijgbaar bij het Informatiecentrum, Abdij 9 in Middelburg; tel. 01180-31400. (W.d.W.) Ecosysteemvisie Delta De natuurkwaliteit van het Deltagebied van Zuidwest- Nederland kan nog in belangrij ke mate worden versterkt. Dat is de belangrijkste conclusie van het rapport Ecosysteemvisie Delta waarover in november een symposium gehouden werd. Het document is een van de tien eco systeemvisies die zijn opgesteld voor een nadere oriëntatie op de Ecologische Hoofdstructuur van Nederland. Het optimisme over de toekomstkansen van het Deltagebied wordt volgens de samenstellers ingegeven door de bijzondere vitaliteit en het her stelvermogen van estuariene sys temen: ze kunnen tegen een stootje. In een estuarium waai de belangrijkste processen van getij- en rivierdynamiek nog functioneren, de Westerschelde bijvoorbeeld, kan veel bereikt worden door verstoringen weg te nemen. Verstoringen zoals de slechte waterkwaliteit, het conti nu baggeren en de grote opper vlakten intergetijdegebied die ingepolderd zijn. Delen van de Delta waar de invloeden van de zee zijn buitengesloten of sterk zijn verminderd, het Haringvliet bijvoorbeeld, kunnen worden hersteld door eb en vloed en de rivierinvloed weer terug te laten keren. Het wordt allemaal maar even tjes gezegd, maar bovenstaande visie ten uitvoer brengen zal nog heel wat discussiestof opleve ren. Het rapport wil daar graag de aanzet toe zijn: "Laat het geen stof zijn voor louter specialisten (de indrukwekkende opsom ming van deskundigen achter in), maar voor een discussie in brede kring". Ecosysteemvisie Delta; 191 blz; uitgave van het Informatie- en Kenniscentrum NBLF, Postbus 30, 6700 AA Wageningen; tel. 08370-74801. Prijs: 25,- (W.d.W.) Kop van Schouwen De Kop van Schouwen is één van de grootste en gaafste duin gebieden van Nederland en daarmee van Noordwest-Europa. Het is een belangrijk leefgebied voor zeldzame planten en die ren. In de serie Beschermde Natuurmonumenten heeft het Ministerie van o.a. Natuurbeheer een kleurrijke brochure over het gebied uitgebracht. De folder geeft aan welke waarden het gebied heeft en hoe die bij de wet beschermd zijn. Verder zit er een kaart van de Kop bij, wor den gedragsregels aangehaald en ontbreekt ook de serie voor naamste adressen en telefoon nummers niet. De folder Kop van Schouwen is een (gratis) uitgave van het Ministerie van LNV, Directie Natuur, Bos, Landschap en Fauna, Postbus 6, 4460 AA Goes; tel. 01100-37911. (W.d.W.) 18 WANTIJ DECEMBER 1994

Tijdschriftenbank Zeeland

Wantij | 1994 | | pagina 22