Educatieve tuinen in Zeeland
Educatief
Lessen in de buitenlucht
Esther Blok
Het Zeeuws Biologisch Museum in Oostkapelle is al
begonnen met de realisatie, het Milieu Educatie
Centrum in Vlissingen hoopt op 1 april de eerste
helft klaar te hebben en de gemeente Goes beraadt
zich er over. Het eerste begin is er. Tachtig jaar na de
eerste Nederlandse heemtuin doet de educatieve tuin
ook in Zeeland zijn intrede.
Educatieve tuinen zijn er in vele soor
ten en maten. Soms heten ze heemtuin
en bevatten ze voornamelijk inheemse
flora en fauna. Dan weer heten ze
natuurtuin, instructietuin, landschaps
tuin, wilde plantentuin en zo meer. De
tuinen hebben meestal meer dan alleen
een recreatieve functie. Wandelend
door de educatieve tuin leert de bezoe
ker spelenderwijs iets over planten en
dieren, over het nut van insekten en
over de invloed van de mens op de
natuur.
In het ontwerp van de tuin zijn alle Beve-
landse landschapselementen aanwezig.
Illustra tie: Heem tuin werkgroep
Op een enkel schooltninproject
O na, was de educatieve tuin een
onbekend begrip in Zeeland. Daar
begint nu snel verandering in te
komen. Het Zeeuws Biologisch Museum in
Oostkapelle haalde al enkele malen de PZC
met berichten over de aanleg van een
twee hectare grote heemtuin met daarbin
nen negen thematuinen. Er worden plan
ten aangeplant die van oudsher in Zeeland
voorkomen. Er komt ondermeer een
watertuin, een akkertuin, een boerderij-
tuin, een duintuin en een vlindertuin.
De heemtuin van het Zeeuws Biologisch
Museum is in meerdere opzichten een
educatieve tuin. Ten eerste kunnen bezoe
kers de kennis die ze in het museum
opdoen in de tuin in praktijk brengen.
Daarnaast is de aanleg en het onderhoud
van de tuin uitbesteed aan 't Vanck, een
scholengemeenschap voor land- en tuin-
bouwonderwijs uit Oost-Nederland.
Paradijsje
Het Milieu Educatie Centrum (MEC) in
Vlissingen werkt ook aan de realisatie van
een educatieve tuin. Al krijgt deze tuin een
heel ander karakter dan de heemtuin in
Oostkapelle, ook hier valt heel wat te
leren. De tuin krijgt ondermeer een vijver,
een composteringshoek, bijenkasten en
een pleintje met hoogstam fruitbomen.
Kleine hoekjes, interessante planten en
nestkastjes maken het tot een paradijsje
voor insekten en vogels. Mensen kunnén
er ideeën opdoen over het op natuurlijke
wijze beheren van de eigen tuin.
Binnenkort wordt met de aanleg van de
eerste fase van de tuin begonnen. Op
1 april houdt het MEC een tuinmarkt.
Wanneer alles volgens plan verloopt, is
dan al een groot deel van de tuin gereali
seerd.
Bevelandse landschapselementen
In januari 1995 presenteerde de heemtuin-
werkgroep "De Hollandsche Hoeve" haar
plannen aan wethouder Heijning van de
gemeente Goes. Wanneer de gemeente de
plannen goedkeurt, krijgt Goes in het
najaar van 1995 een heemtuin met ken
merkende Bevelandse landschapstypen,
zoals een vliedberg, een inlaag, een poel,
akkertjes, bloemendijken enzovoorts. De
tuin is gepland in de nabijheid van het
vorig jaar geopende Milieu Educatie
Centrum De Bevelanden en kan daardoor
worden betrokken bij de verschillende
activiteiten van het MEC. In tegenstelling
tot de overige tuinen is de heemtuin in
Goes niet gebonden aan openingstijden.
Geïnteresseerden kunnen er elk moment
van de dag terecht.
Scholen
Educatieve tuinen zijn niet alleen voor
scholen interessant. De tuinen bieden aan
iedereen een schat aan informatie. Mensen
worden weer herinnerd aan hoe het vroe
ger was: de sloten met kikkerdril, de bloe
menweiden. Vooroordelen over "enge" of
"vieze" beesten worden onderuit gehaald.
De tuinen nodigen uit tot ontspannen
rondkijken en tot ingespannen bestude
ren.
Maar of de bezoeker van de edu
catieve tuin er nu alleen maar
doorwandelt of er uitgebreid stu
die van maakt, als hij of zij na
afloopt denkt: "Dat is mooi, daar
moeten we zuinig op zijn," dan
heeft de educatieve tuin al heel
wat bereikt.
Esther Blok is lid van de Wantijredactie
16 WANTIJ MAART 1995