Strijd om statige singels
Handhaving
Jan-Eelco Dijk
Steden als Middelburg, Goes, Hulst en Brouwers
haven zijn de stille getuigen van de rijke geschiede
nis die Zeeland heeft. Tot enkele decennia geleden
deed men niet veel moeite de historie van zulke stad
jes en dorpen te bewaren.
t Tegenwoordig wordt hierover
anders gedacht, al werken nog niet
alle gemeenten echt mee. In 1961
werd de Monumentenwet in het
leven geroepen, waarin de bescherming
van waardevolle stads- en dorpsgezichten
wettelijk werd geregeld. Ook voor milieu
groepen kan deze bescherming van belang
zijn: de statige singels van steden als Goes
vormen het levende bewijs dat de natuur
ook binnen de stadsgrenzen een belangrij
ke rol speelt.
Bescherming
De ministers van Onderwijs en van
Ruimtelijke Ordening hebben de bevoegd
heid delen van steden en dorpen aan te
wijzen als beschermd stads- en dorpsge
zicht. Bovengenoemde Zeeuwse stadjes
hebben dit eerbewijs ontvangen.
Burgemeester en wethouders hebben dan
de plicht een zogenaamd "beschermend
bestemmingsplan" op te stellen. Voor zo'n
bestemmingsplan gelden de eisen die voor
alle bestemmingsplannen gelden, maar
I daarnaast dient het bestemmingsplan
I gericht te zijn op het weren van schaal- en
sfeerverstorende elementen. Nieuwe ele
menten moeten met zorg worden ingepast
in het te beschermen dorps- of stadsge
zicht.
Bouwvergunningen
Totdat de gehele bestemmingsplanproce
dure is doorlopen, moeten aanvragen van
bouwvergunningen worden aangehou
den; pas als deze zogenaamde aanhou
dingsplicht is geëindigd, mogen bouwver
gunningen verleend worden. Artikel 51
van de Woningwet biedt een uitzondering
op de regel: als Gedeputeerde Staten hun
goedkeuring hebben gegeven kan een
bouwvergunning vast vooruitlopend op
het nieuwe bestemmingsplan worden
afgegeven. Vereist is dan wel dat de aan
vraag van een bouwvergunning in over
Beschermd stadsgezicht.
Foto: ZMF
aangezicht van de stad en de omliggende
singels in ernstige mate schaadt. Juridisch
heeft de groep een ijzersterke troef: het
komende beschermende bestemmings
plan laat geen ruimte voor een gebouw
met vier verdiepingen. Op de betreffende
locatie mogen volgens het plan slechts
gebouwen met maximaal twee bouwlagen
worden neergezet. Merkwaardig genoeg
lijkt de gemeente niet van zins de bezwa
ren van de groep te honoreren. De strijd is
derhalve nog niet gestreden.
eenstemming is met het nieuwe bestem
mingsplan.
Steekspel
Op papier lijkt het zo mooi: een procedure
waarbij gewaarborgd is dat oude stads- en
dorpskernen behouden blijven. Toch zijn
er gemeenten die zo hun eigen opvatting
hebben over de procedure. Eén van de
groepen die het Buro begeleidt is verwik
keld in een juridisch steekspel met de
gemeente. Inzet van de strijd: een parkje
en een gedeelte van de stadswallen van
Goes. Burgemeester en wethouders zitten
duidelijk in hun maag met de aanwijzing
van de minister. Ze deden er in ieder
geval ruim vijftien jaren over om een aan
zet te doen tot het vaststellen van het
beschermende bestemmingsplan. Heeft de
gemeente al die vijftien jaren dan geen
enkele bouwvergunning afgegeven? "Nee,"
was het commentaar vanuit het stadhuis,
"zo werkt dat in de praktijk niet."
Inmiddels is er voor het deel van het cen
trum waar de milieugroep actief is wél een
bestemmingsplan in procedure. Ook is
daar een aanvraag ingediend voor een
bouwvergunning. Het gaat om een fors uit
de kluiten gewassen kantoorgebouw van
in totaal vier verdiepingen. De strijdbare
milieugroep is van mening dat een
gebouw van een dergelijke omvang het
Parkje
Voor de milieugroep is het duidelijk dat
hun gemeente zich weinig gelegen laat lig
gen aan eisen die in wettelijke regelingen
gesteld worden. Dat belooft niet veel
goeds. Er ligt al weer een nieuw bouwplan
klaar om door b en w beoordeeld te wor
den. Ditmaal moet een parkje wijken voor
een uitbreiding van een cultureel cen
trum. De leden van de groep en andere
omwonenden houden hun hart vast. Voor
welke verrassingen komen ze nu weer te
staan?
Het Buro voor Rechtshulp in
Dordrecht verleent in samenwer
king met de Zeeuwse Milieu
federatie juridische hulp aan
Zeeuwse groepen en particulie
ren die met milieuproblemen
kampen.
Voor meer inlichtingen kunt u
terecht bij:
Buro voor Rechtshulp Dordrecht
t.a.v. mr. Jan-Eelco Dijk
Postbus 1022
3300 BA Dordrecht
tel. 078-148333
Jan-Eelco Dijk is als milieujurist verbonden
aan het Buro voor Rechtshulp in Dordrecht.
13 WANTIJ JUNI 1995