"tmtran
Wonen binnen de gevarenzone. Foto: ZMF
Het rapport stelt "dat het transport van
brandbare vloeistoffen slecht in kaart is te
brengen. Vanwege de verwachte geringe
bijdrage aan het risico zijn deze stoffen
niet in de analyse meegenomen. Het beeld
van het vervoer van en naar Antiver pen
vertoont omissies. De vanuit risico-oog
punt belangrijke transporten van toxische
gassen zijn naar alle waarschijnlijkheid
echter wel volledig in kaart gebracht.
Hoe het mogelijk is dat anno 1994 nog
vaagheid bestaat over dergelijke risicovol
le transporten, wordt in het rapport ner
gens duidelijk gemaakt.
Tegenstelling
Bijzonder in het rapport is dat er, in tegen
stelling tot de uitkomsten van eerdere stu
dies, door het vervoer van brandbare gas
sen geen ernstig individueel risico gecon
stateerd wordt. De Integrale Nota LPG uit
1983/'84 geeft een heel andere uitkomst.
Daarin werd vastgesteld dat er niettegen
staande de voorgestelde (en inmiddels ook
uitgevoerde) maatregelen vooralsnog aan
merkelijke risico's blijven bestaan voor het
vervoer door de Wielingen en op de rede
van Vlissingen.
Hoewel de omzet van brandbare gassen in
Nederlandse havens verminderd is, wordt
dit gecompenseerd door een toename van
het transport naar Antwerpen. In het nieu
we rapport (april 94) wordt op een zeer
theoretische manier berekend dat de
ongevalskansen op en schadevorming bij
aanvaringen beduidend kleiner zijn dan
voorheen werd aangenomen. Niettemin
blijft de Zeeuwse Milieufederatie ervan
overtuigd dat grootschalige aanlanding
van toxische en brandbare gassen tot op
minstens 7 km buiten de bewoonde
wereld moet worden gehouden. Het gaat
daarbij niet alleen om de risico's van het
transport, maar ook om die van de over
slag en de opslag ervan. De kansen op een
ongeluk zijn klein, maar de gevolgen
groot!
Individueel risico
Gevaar voor de bevolking wordt uitge
drukt in de begrippen: individueel risico
en groepsrisico. Met individueel risico
wordt beoordeeld of de individuele bur
ger niet aan een te hoge overlijdenskans
wordt blootgesteld door één of een totaal
van risicohoudende activiteiten.
Het individueel risico wordt gebruikt in
de besluitvorming rond de ruimtelijke
ordening. Het overheidsbeleid is erop
gericht dat bij invulling van bestemmings
plannen geen woonbebouwing binnen
een vastgestelde gevarcngrens plaatsvindt.
De overheid acht voor het bepalen van die
grens de kans op overlijden aanvaardbaar
als deze voor de individuele burger
beperkt blijft tot 1 1.000.000. Het rapport
trekt de gevarengrens voor Vlissingen op
zo'n 1000 meter landinwaarts vanaf het
waterfront. Daar vallen de boulevard en
achterliggende Spuikom dus ruimschoots
binnen. Voor Hansweert ligt deze grens op
800-1000 m landinwaarts vanaf de water
kant. Daar ligt weliswaar weinig woonbe
bouwing, maar zijn wel regelmatig grote
aantallen binnenschepen aanwezig.
Die overschrijding van het maximaal toe
laatbaar individueel risico wordt uitslui
tend veroorzaakt door het vervoer van
toxische gassen door de zeevaart en dan
voornamelijk ammoniak.
Groepsrisico
Het groepsrisico geeft aan hoeveel perso
nen in één keer door een ongeval kunnen
overlijden. De norm hiervoor is nog in ont
wikkeling. De grootte van het groepsrisico
tengevolge van het vervoer van gevaarlijke
stoffen over de Westerschelde wordt in
sterke mate bepaald door het transport
van toxische gassen. Op enkele plaatsen in
de vaarroute is het groepsrisico door het
vervoer van brandbare gassen net zo groot
als of iets groter dan voor het transport
van ammoniak geldt.
Niet ongerust
Zoals in het begin al aangeduid kopte de
PZC van 10 februari 1995: "Bewoner aan
Schelde loopt risico". Persberichten daar
op volgend maakten kenbaar dat het
gemeentebestuur van Vlissingen zich niet
ongerust maakte omdat de norm toch wel
wordt aangepast aan de bestuurlijke wens
om het nog openliggende Spuikomgebied
te kunnen bebouwen. Over de bebouwing
aan de boulevard maakt men zich al hele
maal geen zorgen. Zouden de bewoners
van de boulevard zich de risico's realise
ren?
Het heeft er ook minstens de schijn van
dat de gemeente Reimerswaal zich weinig
aan de veiligheid van de opvarenden van
binnenschepen in de buitenhaven van
Hansweert gelegen laat. Eén maand later,
16 maart 1995, een nieuwe kop in de PZC:
"Veiligheid langs Westerschelde in orde",
waarmee het antwoord van de minister
van Verkeer en Waterstaat op kamervra
gen over het vervoer van gevaarlijke stof
fen werd weergegeven.
De berichtgeving in de PZC is vast
correct. De nare smaak wordt ver
oorzaakt door het feit dat sommi
ge Zeeuwse bestuurders een
onwelgevallig rapport zo snel en
geruisloos in de doofpot kunnen
stoppen.
Hans Bannink is lid van de Wantijredactie.
8 WANTIJ JUNIl 995
