h
Alleen ontpolderen kan voor herstel
natuurwaarde Westerschelde
zorgen
\^Z ^>s|
Het is
mooier
te geven
dan
te nemen
Door verdieping gaat 500 ha natuur verloren
Yblls Kiumsr
De vaarweg naar Antwerpen moet dieper. Als gevolg van
de haggerwerken zal er 500 ha aan slik, schor en ondiep
water verdwijnen, In het verdrag, dat Nederland met
België over de verdieping van de Westerschelde sloot,
staat dat het verlies aan natuurwaarden hersteld moet
worden. Voor de Zeeuwse natuurbescherming staat als
een paal boven water welke maatregel de voorkeur ver
dient: ontpolderen dus.
Het verhaal begint lang geleden:
Antwerpen wil de concurrentieslag
met de andere Westeuropese
havens niet verliezen en bestookt
Nederland daarom voortdurend met voor
stellen om de haven beter bereikbaar te
maken. Veel voorstellen hebben het, geluk
kig, nooit gehaald. De bochtafsnijding bij
Bath bijvoorbeeld, door de noordpunt van
Saeftinge, en het Baalhoekkanaal door het
zuidelijke deel van dit schitterende natuur
gebied. Uiteindelijk haalde het voorstel om
de Westerschelde te verdiepen door de
drempels in de vaargeul weg te nemen, het
wel.
Kosten
De natuur- en milieu-organisaties aan beide
kanten van de «grens hebben zich met hand
en tand verzet tegen al de onzalige plan
nen. Ook het plan voor verdieping kon de
toets der kritiek niet doorstaan. Het plan
mist een goede economische onderbou
wing en de maatregelen staan op gespan
nen voet met de grote natuurwaarden van
het Schelde-estuarium. De kritische gelui
den werden in de Vlaamse en Nederlandse
politiek nauwelijks gehoord. Terwijl er toch
veel geld te besparen valt: verdieping kost
500 miljoen gulden en de Belgen zullen
aan onderhoud jaarlijks nog eens 100 mil
joen gulden kwijt zijn. Vanaf het moment
dat het verdiepingsverdrag een politiek feit
was, ging alle aandacht van de natuurbewe-
ging uit naar het beperken van de schade
en naar een maximale compensatie van het
natuurverlies. Er werd aansluiting gezocht
bij al bestaande uitgangspunten in het over
heidsbeleid.
Natuurbeleidsplan
De brede steun die het natuurbehoud bij
het Nederlandse publiek heeft verworven,
vertaalt zich ook politiek. Er wordt in het
kader van het Natuurbeleidsplan veel geïn
vesteerd. Het natuurbesef heeft in de
Tweede Kamer tot beleid geleid: waar
belangrijke natuur verdwijnt door ingrepen
zoals wegenaanleg, moet compensatie
plaatsvinden. Vandaar dat men in het ver
drag met België spreekt over een
Herstelplan Natuur. België heeft daarvoor
44 miljoen gulden gereserveerd. Nederland
draait voor de bijkomende kosten op.
Vergunningen
Voordat het verdiepen kan beginnen, moe
ten verscheidene vergunningen worden
afgegeven. Tegen deze vergunningen kan
Westerschelde in de schijnwerper Foto: ZMF
bezwaar worden aangetekend. Dat heeft de
ZMF mede namens vele andere natuur- en
milieu-organisaties ook gedaan. Omdat
zulke procedures veel tijd vergen, zit minis
ter Jorritsma daar flink mee in de maag.
Tegenover het verdiepen van de
Westerschelde staat namelijk een coulante
houding van Vlaanderen met betrekking tot
de aanleg van een Hogesnelheidslijn.
Afspraken
Gelukkig draagt Rijkswaterstaat het natuur
lijke karakter van de Westerschelde een
warm hart toe. Men wil een eind aan de
wensen van de natuur- en milieu-organisa
ties tegemoet komen. Er zijn afspraken
gemaakt tussen de Zeeuwse natuur- en
milieu-organisaties en Rijkswaterstaat. De
natuur- en milieu-organisaties beloofden
geen onnodige tijdrovende procedures aan
hangig te maken. Rijkswaterstaat willigde
wensen in over de wijze van baggeren, de
plaats en de tijd van de stortlokaties, de
noodzakelijke monitoring en dergelijke. Er
is ook afgesproken dat er regelmatig over
leg plaatsvindt in de maanden dat de ver-
diepingswerken worden uitgevoerd, zodat
waar nodig de baggerstrategie kan worden
aangepast. Verder zal Rijkswaterstaat de
ZMF betrekken bij de onderhandelingen in
de Internationale Schelde Commissie. Die-
gaan over het schoonmaken van het
Scheldewater. Tot slot beloofde minister
Jorritsma te streven naar consensus met de
natuurorganisaties over het Herstelplan
Natuur. De minister onderstreepte dat het
Herstelplan Natuur onlosmakelijk verbon
den is met het verdiepingsplan en dat zij
daarvoor ook de eindverantwoordelijkheid
draagt.
3 WANTIJ Maart'96
