Traditionele landbouw kapitaals- en energie-intensief
Foto: Jaap Wolterbeek
Lagere loonbelasting maakt de arbeidsintensieve
biologische landbouw meer concurrerend.
Foto: Jaap Wolterbeek
Effecten op de maatschappij
Aktie Strohalm verwacht dat door Ecotax-
plus het gedrag van consumenten veran
dert omdat milieuvriendelijke produkten
goedkoper worden. Ook verwacht men
groei van het aantal arbeidsplaatsen. Daar
blijft het niet bij; zo voorspelt men ver
schuivingen in arbeidsverdeling tussen
mannen en vrouwen doordat zorgtaken
weer in het betaalde circuit worden
gehaald. Daarnaast zullen allerlei zaken die
nu op de gemeenschap worden afgewen
teld, zoals infrastructuur, scholing, onder
wijs, buurtwerk, andere activiteiten op soci
aal-cultureel gebied en ten dele de gezond
heidszorg veel meer in rekening gebracht
kunnen worden aan diegenen die er recht
streeks de vruchten van plukken. Door de
daling van de loonkosten wordt dat alles
immers betaalbaar!
Te mooi om waar te zijn
Lezend in de uitgave :"Ecotax-plus, meer
werk, minder lozen" bekruipt je het gevoel
dat het allemaal te mooi is om waar te zijn.
Is er een geneesmiddel voor zoveel ernstige
kwalen van deze tijd uitgevonden? We vroe
gen het aan Peter van der Veer, econoom,
werkzaam bij de Stichting Natuur en Milieu
en lid van het team: "Ecologie en econo
mie".
Hij vindt het optimisme van het concept
Ecotax-plus te groot. Het bestaat uit twee
componenten: de eerste is de ecologisering
van de economie. Uiteraard is de Stichting
Natuur en Milieu daar een voorstander van.
Dit terrein valt ook binnen de doelstellin
gen van de milieubeweging. Maar het is te
gemakkelijk om de tweede component, de
culturele verandering, door één maatregel
te verbinden aan de eerste component. Je
kunt niet verwachten dat maatschappelijke
verschuivingen zo eenvoudig plaats zullen
vinden als "Ecotax-plus" veronderstelt.
Bovendien gaat de Aktie Strohalm uit van
een bepaalde maatschappijvisie. Afgezien
van een oordeel daarover dient de discussie
over de wenselijkheid daarvan elders plaats
te vinden, dus niet tegelijk met de vraag
over de wenselijkheid van milieuheffingen.
Energieheffing
Zeker, de onlangs ingevoerde ecotax op
aardgas voor kleinverbruikers heeft door de
koppeling aan belastingverlaging een posi
tief werkgelegenheidseffect. Maar dit bete
kent nog niet dat je dit effect van alle maat
regelen kan verwachten.
Er is een aantal jaren geleden onderzoek
verricht naar de effecten van energieheffing
in Nederland. Uit de rapportage blijkt dat
energieheffingen zullen leiden tot besparin
gen maar slechts in beperkte mate werk
zullen creëren. Het is in ieder geval niet zo
gemakkelijk om maatschappelijke effecten
te voorspellen uit een verschuiving in het
belastingsysteem.
De discussie over Ecotax-plus is
beslist boeiend en belangrijk. Als
de ecologisering van onze maat
schappij doorzet dan zullen daar
door zonder enige twijfel maat
schappelijke veranderingen gaan
plaatsvinden. Het is noodzakelijk
om door te gaan op de ingeslagen
weg en het milieu een prijs te
geven door middel van heffingen
en het stellen van normen.
Het getuigt daarnaast van gevoel
voor verantwoordelijkheid om na
te gaan denken over een visie
over de verandering in de maat
schappijstructuur. De Aktie
Strohalm is om die reden te prij
zen. Ecotax-plus moet echter niet
als een tovermiddel worden
beschouwd dat tegelijk verande
ringen teweegbrengt én alles ten
goede zal keren.
Wat is Ecotax-plus?
Door de Aktie Strohalm is een concept
ontwikkeld voor een nieuw belastingstelsel
dat een nieuwe structuur van produceren
en consumeren teweeg zou kunnen bren
gen: Ecotax-plus. De "plus" staat hierbij
voor de verwachte effecten op zowel het
milieu als werkgelegenheid en maatschap
pijstructuren.
In het kort komt het hierop neer: milieube
lastende activiteiten, waaronder het
gebruik van onvervangbare energiebron
nen worden zwaarder belast en menselijke
arbeid wordt minder of zelfs in het geheel
niet belast (ecologisering). Het is de
bedoeling hierdoor een ander soort
samenleving te scheppen, waarin een ver
schuiving zal plaatsvinden van het gebruik
van milieu en grondstoffen naar menselijke
arbeid. "Met als doelen een efficiënter
gebruik van milieu en grondstoffen, meer
en beter betaald werk, culturele heroriën
tatie en bestrijding van armoede."
Ecotax-Plus: meer werk, minder lozen is
te bestellen bij de Aktie Strohalm door
f 12,80 (incl. verzendkosten) over te
maken op giro 355925 t.n.v. Aktie
Strohalm onder vermelding van de naam
van het boekje.
Betty den Brinker is lid van de Wantijredactie.
7 WANTIJ Maart '96