Rust en ruimte worden steeds schaarser tussen de oprukkende verstedelijking.
Foto: Jaap Wolterbeek.
Hoefijzermodel
met Zeeland als
Groene Hart
spoorloos
verdwenen in
voorontwerp
streekplan.
Kaart: Provincie
Zeeland.
streekplangebied
centrale open ruimte (midden-Deltagebied)
hoefijzerstructuur
liim verstedelijkte en/of geïndustrialiseerde zone
vinciebestuur overboord gezet. Het korte
termijn belang krijgt de overhand.
Groenstructuur
Nu is er in het verleden ook door de ZMF
kritiek geuit op het hoefijzermodel. De kri
tiek richtte zich echter op de constatering
dat het model niet aan zijn doelstelling vol
doet, niet op de doelstelling zelf. Van alle
kanten rukt de stedelijke en industriële
ontwikkeling op aan de randen van de
Delta. De uitbreiding van7de Maasvlakte,
Moerdijk 2, Antwerpen, en ga zo maar
door. Er is dus meer nodig dan een ruimte-,
lijke model om het rafelen van de randen
van de Delta tegen te gaan. Een parallel
met het Groene Hart in de Randstad dringt
zich op. Om het oprukken van de Randstad
tegen te houden is daar gekozen voor een
offensief beleid: de realisatie van de rand
stad-groenstructuur. Ook voor de Delta kan
dit een aantrekkelijke optie zijn. Het bete
kent het op grote schaal aanleggen van
groene natuur- en recreatiegebieden in de
Hoekse Waard, West-Brabant en rond de
Zeeuws-Vlaamse grens. Het mes snijdt aan
twee kanten. Zo'n Delta-groen-structuur
vormt een fysieke buffer tegen ongewenste
ontwikkelingen en ze komt tegemoet aan
de wens van veel mensen om in de nabij
heid van de woonplaats te kunnen recreë
ren. In het voorgestelde streekplan ont
breekt een Zeeuwse visie op de Delta als
totaal. Het korte termijn belang heeft
gewonnen.
Gegeven
Nu is het ook weer niet zo dat het streek
plan ongegeneerd kiest voor de economie
en de natuur- en milieubelangen helemaal
aan de kant schuift. Dat kan ook nauwelijks
omdat veel natuur- en milieubeleid als een
aanvaard gegeven telt. Er spreekt ook een
oprecht streven uit het streekplan om de
ruimtelijke kwaliteit van de provincie te
versterken. Maar ten gunste van de vergro
ting van de werkgelegenheid wordt met dat
streven wel erg flexibel omgesprongen.
Zeeuws-Vlaanderen
Drie voorbeelden daarvan tot slot. Terecht,
en tot veler opluchting is er eindelijk een
streep gezet onder de uitbreiding van de
verblijfsrecreatie langs de kust. In het nieu
we streekplan is er een aantal gebieden
aangewezen waar nog volop recreatieve
ontwikkelingen mogelijk zijn, waaronder
de kust van West-Zeeuws-Vlaanderen en de
Grevelingenkust op Schouwen. Maar waar
om gekozen voor de kust van West-Zeeuws-
Vlaanderen? Ook hier heeft de groei van de
verblijfsrecreatie zijn sporen nagelaten. In
het kader van landinrichting wordt gepro
beerd om het gebied te herstructureren,
zodat natuur, landschap en verblijfsrecre
atie beter op elkaar worden afgestemd. Een
discussie over nieuwe recreatiebedrijven zal
die herstructurering juist in de weg staan.
Grevelingen
Ook de kust van de Grevelingen heeft de
laatste decennia haar portie verblijfsrecre
atie wel gehad. Nog meer zomerwoningen
daar is te veel van het goede. Zeker als
daarvoor in het middengebied ruimte
wordt gereserveerd. Dat staat op gespan
nen voet met het zoneringsmodel, waarin
het middengebied is gereserveerd voor de.
natuur. De ruimtelijke kwaliteit van
Schouwen en van de Grevelingen is niet
gediend met dit onderdeel van het streek
plan.
Westerschelde
De Westerschelde is het laatste voorbeeld.
De discussie over de verdieping van de
vaarweg heeft duidelijk gemaakt dat het las
tig is om een evenwicht te vinden tussen de
economische functie en de grote natuurbe-
langen van de Westerschelde. In dit voor
ontwerp voor een streekplan wordt geen
poging gedaan om dat evenwicht te berei
ken. Aan de problematiek wordt domweg
voorbij gegaan.
Dit najaar zal de publieke discus
sie over het streekplan losbar
sten. Een uitgebreide reactie van
de Zeeuwse Milieufederatie op
het streekplan is via het secretari
aat verkrijgbaar.
Thijs Kramer is stafmedewerker van de Zeeuwse
Milieufederatie.
13 WANTIJ oktober'95
