Kwaliteit milieujaarverslagen bedrijven verschilt (te) veel Milieufederaties willen eisen aan inhoud Henk de Groote Steeds meer bedrijven in Nederland stellen een milieu jaarverslag op: beschrijvingen van de milieuprestaties van het afgelopen jaar, bedoeld om werknemers, omwo nenden, investeerders en milieu-organisaties te informe ren over de milieu-inspanningen. De inhoud van het milieujaarverslag is echter vrij. Er is een wetsvoorstel in ontwikkeling dat ongeveer 330 bedrijven verplicht om een milieujaarverslag op te stellen. Stichting Natuur en Milieu en de Milieufederaties hebben eisen waaraan een milieujaarverslag moet voldoen, wil het bruikbaar zijn voor de buitenwacht. hHet schrijven van milieujaarver slagen zit in de lift. In 1994 waren er in Nederland circa 70 bedrijven die vrijwillig een milieujaarverslag schreven. Voor 1996 wordt verwacht dat ongeveer 110 bedrijven hun groene inspanningen aan het papier toe zullen vertrouwen. In Zeeland schrijven onder meer de raffinaderij Total, Dow Benelux en Hoechst Holland al enkele jaren een verslag. We hebben het hier over de zogenaamde publieksverslagen, bedoeld om alle ande ren dan de overheid te informeren over de stand van zaken. Dit publiek omvat een scala aan doelgroepen: omwonenden, werknemers, aandeelhouders, investeer ders, milieu-organisaties en consumenten. Voor al deze doelgroepen dient het verslag relevante en betrouwbare informatie te bevatten. Onderzoek federaties Wat tot nu toe ontbrak was een goed beeld van de kwaliteit en betrouwbaarheid van de verslagen. Is de informatie die gepresen teerd wordt relevant en volledig en worden geen halve waarheden verteld? De milieufe deraties hebben daarom een steekproef van 30 verslagen over 1995 genomen en die beoordeeld op een achttal thema's. Er is gekeken naar de beschrijving van de bedrijfsactiviteiten, strategische visie, milieuzorg, de huidige milieubelasting, plannen om die te verminderen en de financiële onderbouwing. Tenslotte is steeds een oordeel gegeven over de contro leerbaarheid en communicatieve aspecten. Bij controleerbaarheid is bijvoorbeeld gelet op tegenstrijdige informatie en op toetsing van het verslag door een extern bureau (verificatie) Resultaten De resultaten laten een divers beeld zien: op het ene punt kan een bedrijf een goede beschrijving geven, terwijl het het op een ander punt geheel laat afweten. De versla gen zelf variëren van enkele A4-tjes met cryptische informatie tot fraai uitgevoerde verslagen met veel détailgegevens. Een overzicht van de bevindingen: Bij de beschrijving van de bedrijfsactivitei ten worden vooral de kwantitatieve gege vens over de grondstofwinning en stromen binnen het bedrijf gemist. Op het onder deel "strategische visie" scoren de verslagen voor de helft redelijk tot goed: dit betekent vaak het noemen van vage intenties in een milieubeleidsverklaring zoals "het continu verbeteren van de milieuprestaties" of het "streven naar duurzame ontwikkeling". Ook geven sommige bedrijven aan dat zij het milieu betrekken bij productontwikkeling en procesaanpassingen of dat zij aan pre ventie of hergebruik doen. Het beste sco ren de bedrijven die concrete initiatieven bundelen in een overkoepelend plan voor de lange termijn. Moeilijk beoordelen Wat de milieuzorg betreft valt op dat de inhoud van interne controles niet weerge geven wordt. De meeste verslagen geven een goed beeld van de emissies van het bedrijf. Helaas wordt daarbij meestal geen link gelegd met de normen of vergunning- eisen, zodat het moeilijk is om te beoorde len of het bedrijf het inderdaad goed doet. De milieubelasting door transport en door de producten zelf komt zelden aan bod. Op het onderdeel "plannen" scoort de helft van'de verslagen onvoldoende: de doelstel lingen zijn vaak niet duidelijk of het is onbekend hoe de maatregelen bijdragen aan de doelen. Inzicht in de financiën geven de meeste bedrijven niet. Blijkbaar mag niet duidelijk worden hoe het verloop in milieu-investeringen over de jaren is. Mede gezien de toenemende belangstelling vanuit de financiële wereld voor milieujaar verslagen is dit een manco. Toetsen Om de controleerbaarheid te toetsen is gelet op externe verificatie van de gege vens: voor een buitenstaander is het immers moeilijk om na te gaan of alle rele vante stoffen genoemd zijn en of de emis- siegegevens kloppen. Bij een aantal versla gen was een externe verificatie uitgevoerd, maar bij het merendeel niet. Ten slotte is bij de communicatie een aan dachtspunt dat de samenvatting een goede afspiegeling van de inhoud moet zijn. Maar al te vaak bleek dat in de samenvatting de knelpunten onvoldoende aan bod kwamen. Wetsvoorstel Op basis van de uitkomsten van het onder zoek zijn aanbevelingen gedaan ter verbete ring van het wetsvoorstel: onder meer is 13 WANTIJ maart'97

Tijdschriftenbank Zeeland

Wantij | 1997 | | pagina 17