Xi-
4
bodem worden gesaneerd, want die was
verontreinigd.
Het inrichtingsplan van het waterschap
bestaat uit de aanleg van een broed- en
foerageergebied voor steltlopers, sterns
en plevieren. Een groot deel van de
inlaag is ondiep water met daarin eiland
jes. De maaiveldhoogte is een meter
boven NAP Langs de zeedijk is dat zo
gebleven, maar naar binnen toe werd
respectievelijk een meter, tachtig centi
meter en vijftig centimeter afgegraven.
Dat heeft tot gevolg dat er verschillende
waterdieptes zijn ontstaan. Er is zodoen
de altijd een randje slik voor de vogels
waar ze voedsel kunnen vinden. Op het
grootste eiland zijn kokkelschelpen
gestort in de hoop dat de visdiefjes er
zullen gaan broeden.
Onder invloed van het zoute kwelwater,
dat onder de dijk door komt, zullen er
binnen de kortste keren planten groeien
zoals zilte rus, kweldergras, zilte schijn-
spurrie, zeeaster en lamsoor. Maar
natuurlijk ook zeekraal. In het najaar zal
de Tureluurpoort rood gekleurd zijn.
Ganzen
De temperatuur daalt, je kunt je klok
erop gelijkzetten, grote groepen ganzen
verschijnen aan de einder en strijken
neer op de vaste plekken in de Delta.
Vanuit het niets zijn ze er ineens. Jaar in
jaar uit. Alsof de natuur een eigen com
puterprogramma kent.
Overigens, die computer staat bij Cor
Berrevoets. Hij heeft er alle gegevens in
opgeslagen over ganzen in de Delta. Al
tientallen jaren worden de ganzen nauw
gezet geteld. Van die gegevens wordt
dankbaar gebruik gemaakt voor de
inrichtingsplannen voor de zuidkust van
Schouwen. Want een van de uitgangs
punten is dat er net zoveel ganzen in het
gebied terecht kunnen, als er nu elke
winter neerstrijken, zodat ze niet voor
een extra wildschade op de landbouw
gronden zorgen.
Eind september verschijnen de eerste
rotganzen, snel gevolgd door grote groe
pen brand- en kolganzen. Juist deze
soorten moeten het hebben van de korte
grazige vegetatie. Bij de rietganzen en
kleine zwanen ligt dat anders, die heb
ben het vooral gemunt op de aardappel
en bietenresten op de akkers.
Cor Berrevoets kan exact berekenen hoe
veel dagen gemiddeld de ganzen in het
gebied langs de zuidkust van Schouwen
verblijven, het zogenaamde aantal 'gan-
zendagen'. We weten hoeveel een gans
per dag eet, zodat een simpele bereke
ning uitwijst welke oppervlakte er aan
grazige vegetatie aanwezig moet zijn om
de ganzen in het winterseizoen in het
natuurgebied te kunnen opvangen.
Vanuit natuurbeschermingsoogpunt ligt
het niet voor de hand een gebied speci
fiek voor ganzen in te richten. Een
natuurgebied moet meer zijn dan een
voedselgebied voor een groep vogels. Er
wordt veel geld gestoken in inrichting en
beheer en dat behoort ook natuurwaar
den op te leveren die zeldzaam zijn,
bedreigd en buiten het natuurgebied
niet meer voorkomen. Voor de zuidkust
van Schouwen is dat een zout-brak moe
ras met zoutminnende planten, specifie
ke broedvogels en een gezond, schoon
ecosysteem. Als ganzen alleen het criteri
um zijn, kunnen we voor veel minder
geld grazige, goed bemeste weilanden
aanleggen.
Gelukkig kan het in het kader van Plan
Tureluur allebei. Er is bij het maken van
de inrichtingsplannen voor de nieuwe
natuur rekening mee gehouden. Het kan
zonder afbreuk te hoeven doen aan de
natuurkwaliteit die we in het gebied
nastreven.
IUW4
Op pagina 46 van de Vierde Nota
Waterhuishouding (NW4 voor ingewij
den) staat Plan Tureluur met name
genoemd. Dit nieuwe beleidsplan is in
september verschenen. Er is een speciaal
hoofdstuk aan de "zuidelijke Delta"
gewijd. Onder het kopje "Achteruitgang
natuur stoppen" wordt aangegeven dat
er langs de Oosterschelde binnendijks
gebieden zullen worden gecreëerd met
vergelijkbare ecologische functies, die
buitendijks verloren zijn gegaan. Er
wordt dan ook gesproken over "de (toe
komstige) gouden randen van de
Oosterschelde".
Daarmee onderschrijft de minister ook
vanuit haar verantwoordelijkheid voor
integraal waterbeheer, dat Plan Tureluur
goed in haar beleid past. En dat het niet
bij woorden alleen blijft, mag blijken uit
de forse financiële bijdrage van 4,2 mil
joen gulden die haar ministerie bijdraagt
aan de realisatie van de nieuwe natuur
langs de zuidkust van Schouwen.
Bravo minister Jorritsma!
Colofon
"Nieuwsbrief Tlireluur" is een uitgave van:
De Zeeuwse Milieufederatie en de Vereniging
Natuurmonumenten.
Natuurmonumenten
Nummer 5, december 1997.
ISSN 0929-029x.
Ravelijn de Groene Jager 5,
Postbus 334,
4460 AS Goes,
tel. (0113) 230075.
Tekst: Thijs Kramer.
Grafische vormgeving: Kristiaan Daled bNO,
Oostburg.
Druk: Zoeteweij, Yerseke.
Plan Tureluur is in brochurevorm door de
Zeeuwse Milieufederatie uitgebracht. Aan de bro
chure ligt een nota ten grondslag. Deze nota is in
opdracht van de ZMF opgesteld door Bureau
Waardenburg b.v., Culemborg. De brochure is uit
verkocht, de nota is voor 25,- excl. verzendkos
ten te verkrijgen via de ZMF. Eerdere nummers van
de nieuwsbrief zijn tegen verzendkosten te verkrij
gen bij de ZMF.