Gezondheid
Waar te krijgen?
Handels Handvest. Veel bedrijven hebben
hiertegen nog hun bedenkingen en schui
ven de verantwoordelijkheid door naar hun
leveranciers. Die kunnen vervolgens het
zelfde doen, want de keten van de textielin
dustrie kent vele schakels. Veel producen
ten besteden werk uit aan kleinere bedrijf
jes of thuiswerkers, en strijken zo nog een
extra centje op.
Sommige kleding is niet alleen onge-
S" zond voor de makers, maar ook voor
gevoelige dragers.
Een aantal kleurstoffen bevat giftige
bestanddelen. Sommige mensen krijgen bij
langdurige blootstelling last van huidirrita
tie en geïrriteerde luchtwegen. Dit wordt
o.a. veroorzaakt door de stof benzidine. In
Nederland staan kleurstoffen die benzidine
bevatten, op een zwarte lijst. Ook in de rest
van West-Europa worden deze stoffen nau
welijks meer gebruikt, maar kleding van
verder weg kan deze stof nog in flinke hoe
veelheden bevatten. Wie deze Stoffen wil
vermijden, kan beter geen donkere kleren
kopen. Ook ecologische textiel is vrij van
de verdachte kleurstoffen.
Verder kan de elektrostatische lading van
synthetische vezels irritatie veroorzaken, en
bij uitzondering leiden tot hogere bloed
druk.
Schone en eerlijke kleding is nog
Smaar mondjesmaat verkrijgbaar en dit
geldt zeker voor Zeeland.
Allereerst is er de winkel Cotton Country in
Middelburg (zie kader). De Allergiewinkel
in Sluis verkoopt eko-kleding, omdat met
name kleding waarmee je huid in aanraking
komt, aanleiding kan geven tot allergische
reacties. Er wordt ondergoed verkocht,
pyama-s, maillots, overhemden, truien,
t-shirts e.d. De kleren zijn gemaakt van bio
logische katoen en zijde en zijn ongeverfd.
Het is mogelijk om kleding te bestellen die
niet in het winkelassortiment is opgeno
men.
In Wereldwinkels wordt textiel verkocht
waar uiteraard een eerlijke prijs voor is
betaald. Op milieu-aspecten wordt daarbij
nog niet echt gelet. Wel kunnen betere
arbeidsomstandigheden milieuvoordelen
opleveren.
Alle Wereldwinkels verkopen huishoudtex-
tiel, een deel van de winkels heeft ook kle
ding. Zeeuwen kunnen hiervoor terecht in
Zierikzee (waar soms ook stoffen worden
verkocht) en voor een beperkter assorti
ment in Serooskerke (Walcheren),
Terneuzen en Vlissingen.
Een zestal Fair Trade Shops (wat grotere
Wereldwinkels) in Amsterdam, Arnhem,
Den Haag, Groningen, Nijmegen en Utrecht
hebben meer kleding in de schappen.
Schone en/of eerlijke kleding kopen kan
ook over de post. In de catalogus van het
Wereld Natuur Fonds wordt kleding aange
boden die milieuvriendelijker is dan gebrui
kelijk. Greenpeace beperkt zich tot een
paar ecologische T-shirts. De Stichting
Doen/Novib biedt deze herfst alleen gerecy
clede truien aan en truien van alpacawol.
Ook het ecologische verzendhuis De Hoorn
verkoopt kleding. Een heel uitgebreid
assortiment levert het Duitse postorderbe
drijf Hess Natur. De catalogus is ongeveer
van het formaat Wehkamp. Wie zich vrij
milieuvriendelijk aan kleren en ander tex
tiel te buiten wil gaan, kan hier aardig
terecht.
Modezaken als Esprit, Hennes Mauritz,
en Hij/Zij hebben naast gewone kleding
ook milieuvriendelijker kleding.
Cotton Country in Middelburg verkoopt o.a. kleding van
biologische geteelde materialen. Foto: Jaap Wolterbeek.
Een lijst met verkooppunten is op te vragen
bij de Alternatieve Konsumentenbond, de
Milieutelefoon en Biologica. De laatste
geeft de eko-gids uit, waarin alle verkoop
punten van biologische producten in
Nederland zijn verzameld.
Zeeuwse winkels en het milieu
Is de doorsnee Zeeuwse kledingwinkelier
op de hoogte van de omstandigheden waar
onder de producten in zijn of haar winkel
tot stand zijn gekomen?
Een kleine belronde wees uit dat men er
inderdaad achter begint te komen.
Sommigen denken dat het wel goed zit als
je vooral wol, katoen en zijde verkoopt,
anderen weten er meer van omdat hun vak
bladen en branche-organisaties er aandacht
aan beginnen te besteden, al dan niet door
Cotton Country
Zeeland is niet helemaal van ecologische
kleding verstoken: in Middelburg is Cotton
Country te vinden. In deze meer stijlvolle
dan sobere winkel is ongeveer de helft van
de kleding van biologische geteelde mate
rialen gemaakt. De niet biologische stoffen
zijn wel zo milieuvriendelijk mogelijk
bewerkt.
Eigenares Sanny Leijnse: "We verkopen
vooral kleding van wol en katoen, en ver
der van zijde, linnen en hennep. We lopen
niet achter alle trends aan, dus onze kle
ding is niet snel uit de mode." Hoe zit het
met de kleuren bij Cotton Country? Sanny
geeft aan dat sommige kleuren natuurlijk
zijn: "deze anthracietkleurige truien zijn
bijvoorbeeld van lamawol, en zo is er ook
bruine wol. We hebben ook katoen die van
zichzelf gekleurd is: groen en bruin. Dat
soort katoen is uit de mode geraakt toen
de vezels grootschalig geteeld en daarna
standaard gebleekt werden, maar nu wor
den ze weer gebruikt. Verder is er natuur
lijk ecru, en bij de
andere kleuren zijn er
zoveel mogelijk plant
aardige kleurstoffen
gebruikt, met zo wei
nig mogelijk zware
metalen."
Een topper in de col
lectie is een jas die
eigenlijk uit twee jas
sen bestaat en die
daardoor geschikt is
voor zomer en winter.
Er is scheurwol in ver
werkt, dat is gerecy
clede wol. En als de jas
uit de tijd is is (al zul
len daar wel wat jaren
overheen gaan) kan hij
via de winkel terug
naar het atelier en gaat daar in de recy
cling. Dit ontwerp heeft van Greenpeace
een prijs gekregen.
Bij Cotton Country staan er op de prijs
kaartjes geen Zeeman-prijzen, maar toch
weten heel wat mensen de weg naar de
ecologische kleding te vinden, van jong tot
oud.
de invloed van de eerder genoemde cam
pagne.
Men staat in principe welwillend tegenover
schone en eerlijke kleding. Maar dat wil
nog niet zeggen dat men ook precies weet
hoe het zit met de ingekochte kleding, of
dat milieu en eerlijke handel een rol spelen
bij de inkoop. Op de producten staat niet
de informatie die nodig is om dit te beoor-
3 Vouwblad Wantij december '97