I Uitgaande van de groeistatistieken van het
I verleden kan uitbreiding wellicht noodza-
I kelijk lijken, maar de vraag is of dat ook
I geldt wanneer moderne toekomstvisies
I worden gebruikt. In de structuurvisie van
I Goes voor het jaar 2030 bijvoorbeeld staat
I dat de gemeente eerder een overschot
I heeft aan bedrijventerreinen, dan een
I tekort. Aan het bepalen van de werkelijke
I behoefte aan ruimte voor een bedrijf, komt
I de overheid vaak niet toe..
I Er wordt eerder aan uitbreiden dan een
I inbreiden gedacht.
I Een voorbeeld van inbreiden in plaats van
I uitbreiden is het bebouwingspercentage
I van een terrein omhoog schroeven. Als je
I van bovenaf op het Sloegebied kijkt, dan
I zie je het nog niet voor de helft bebouwd is
I (zie foto). Conservatieve bestemmingsplan-
I nen gaan uit van een bebouwingspercenta-
I ge van circa 67%, terwijl 75% ook haalbaar
I moet zijn. Veel ruimte is te winnen door
I een slimme inrichting van het terrein of
door een deel van de activiteiten onder
gronds of juist in etages uit te voeren
(opslag, parkeerplaatsen).
Ruime jas
Veel bedrijven kopen een te grote opper
vlakte voor de op dat moment aanwezige
plannen (overdimensionering). Dit met het
oog op eventuele toekomstige uitbreiding
van het bedrijf, die wellicht nooit zal plaats
vinden. Uit prognoses blijkt dat bijvoor-
I beeld door automatisering en verbeterde
I transport- en infrastructuursystemen min-
I der ruimte nodig is in gebouwen en opslag-
I ruimtes. Zodoende loopt het hectarebeslag
I per bedrijf steeds verder terug.
Duurzaam vernieuwend
Nota's
Wat kan de overheid doen? In provinciale
nota's wordt duurzaamheid van bedrijven
terreinen wel genoemd, maar concrete
acties laten (nog) op zich wachten. Het
beleid voor duurzame bedrijventerreinen in
Zeeland is erg onsamenhangend en ver
snipperd. Het geeft weinig sturing aan
bedrijven en lagere overheden.
De provincie kan bijvoorbeeld in samen
werking met het havenschap Zeeland
Seaports de duurzame inrichting van de
Axelse Vlakte en herinrichting van het
Sloegebied ter hand nemen. In het
Sloegebied worden nu de mogelijkheden
voor uitwisseling van reststromen geïnven
tariseerd. Ook in de Kanaalzone moet een
verdergaande samenwerking tussen bedrij
ven op milieugebied gestimuleerd worden.
Verder is het wenselijk dat er op korte ter
mijn een instrument komt om de milieube
lasting van de terreinen te beheersen. TNO
heeft een Integraal Milieu Systeem ontwik
keld dat daarvoor toepasbaar is. Ten slotte
zou milieu een veel prominentere plaats
moeten krijgen bij de acquisitie en promo
tie-activiteiten van het havenschap.
Bij een vernieuwend duurzaam bedrijven
terrein wordt gezocht naar een duurzaam
gebruik van grondstoffen, hulpmiddelen
en energie. Daarnaast staat de samenhang
tussen bedrijven en bedrijfsprocessen cen
traal. Hierbij wordt gedacht aan zaken als
de integratie van bepaalde standaardwerk
zaamheden, het hergebruik van afvalstro
men en het combineren van vervoer.
Tevens wordt gestreefd naar het voortdu
rend toepassen van nieuwe technieken.
Koophandel moet bepalen of ergens een
nieuw bedrijventerrein komt. Daarvoor is
de open ruimte in Zeeland te schaars.
Goede analyses moeten aangeven of een
bedrijventerrein wel echt nodig is. Via
bestemmingsplannen kunnen gemeenten
zelf een actieve invulling geven aan duurza
me bedrijventerreinen. Juist bij de inrich
ting van bestemmingsplannen moet het
onderste uit de kan gehaald worden.
Regie
De wildgroei aan gemeentelijke bedrijven
terreinen vraagt om regie. Die zou de pro
vincie in handen moeten nemen. Dit kan
door het opstellen van goede streekplanuit
werkingen en door het toetsen van bestem
mingsplannen aan duurzaamheidscriteria.
Eén van die criteria stond al in het streek
plan: inbreiden gaat voor uitbreiden. Niet
het bestuurlijk opportunisme van plaatselij
ke politici of de lobby van de Kamer van
Zonder een strakke regie van de
provincie komen bedrijven en
lagere overheden onvoldoende in
beweging. Het stellen van kaders
en voorwaarden gebeurt nu
onvoldoende. De eerste stap moet
zijn dat de provincie een samen
hangend beleid formuleert. We
willen toch ook voor de komende
generaties voldoende ruimte
laten?
Geertje van der Krogt is projectmedewerkster lokale
planologie en Henk de Groote was stafmedewerker
industrie bij de Zeeuwse Milieufederatie.
13 WANTIJ juni '98
