Gebruik 1987
(in milj. m3)
Gebruik 1996
(in milj. m3)
Toename
(in
SS
Hoeven
Seppe
r-j Grondwaterproductiebedrijf
inclusief wingebied
Wingebied
O Oppervlaktewaterproductie
bedrijf
Grondwaterproductiebedrijf
ander nutsbedrijf
Oppervlaktewaterproductie-
'X bedrijf ander nutsbedrijf
Watertoren
Distributie-pompstation
Aanjager
Doorleverpunt
Hoofdkantoor
Districtskantoor
Districtsgrens
België
I bedrijf General Electric in Bergen op Zoom
I maakt gebruik van water dat van Delta
I wordt ingekocht, maar via de Brabantse
I waterleidingmaatschappij betrokken wordt.
I Een tijd geleden ontstond er contact tussen
I een andere industrie in Bergen op Zoom
I en Delta om rechtstreeks van het Zeeuwse
I nutsbedrijf oppervlaktewater te gaan
I betrekken. Dat viel bij de provincie Noord-
I Brabant in slechte aarde. Die is er op tegen
I dat Delta er een paar interessante klanten
uitpikt, zoals de grote bedrijven in Bergen
I op Zoom, en de waterleidingmaatschappij
I Noord-West-Brabant laat zitten met de
onrendabele aansluitingen en de zorg voor
het milieu.
Grondwateronttrekking mogelijke oorzaak van
droogvallen vennen op de Brabantse Wal.
Foto: ZMF.
DELTA
26,9
22,5
- 16%
Totaal andere Brabantse
Waterleidingbedrijven
181,1
206,5
14%
Delta onttrekt naar eigen zeggen minder grondwater uit West-Brabant. Ter vergelijking is
het totale grondwaterverbruik door de Brabantse waterleidingbedrijven weergegeven.
Let wel dat de Zeeuwse bevolking veel minder in aantal is dan de Brabantse.
Bron cijfers: Delta Nutsbedrijven.
Concurreren
Achtergrond van het conflict is een verschil
in toekomstvisie tussen het Zeeuwse en het
Brabantse nutsbedrijf. Directeur G. van
Nuland van de waterleidingmaatschappij
Noord-West-Brabant betreurt de "agressie
ve" marketing van de Zeeuwen. Volgens
hem bestond er tussen het Zeeuwse en
Brabantse waterbedrijf een goede samen
werking. "Maar nu wil Delta Nutsbedrijven
de markt openbreken en concurreren in
plaats van samenwerken." Hij wil weinig
weten van marktwerking in de watervoor
ziening. "Winstmaximalisatie gaat mijns
inziens ten koste van de maatschappelijke
doelstelling als nutsbedrijf. Waarom zouden
wij bijvoorbeeld nog investeren in kostbare
natuurbouw in waterwingebieden? Wat
levert dat de aandeelhouders op?" Hij
noemt nog een ander voorbeeld: "Nu zul
len wij nooit industriewater van grondwa
ter maken, maar wat als de markt daarom
vraagt?" Ook voorziet hij dat er straks in
West-Brabant een dubbele infrastructuur
ligt: een Zeeuwse én een Brabantse. "De
kosten daarvan afwentelen op de kleinver
bruiker willen we eigenlijk liever niet.
Waterbedrijven moeten niet met elkaar over
de grenzen van hun concessiegebied gaan
concurreren. Ook niet met waterschappen
voor bijvoorbeeld de zuivering van afvalwa
ter. Zo komen partijen die elkaar nodig
hebben voor integraal waterbeheer, lijn
recht tegenover elkaar te staan."
Vrije markt
Op het Middelburgse hoofdkantoor van
Delta denkt men er, bij monde van J.
Haarlem, duidelijk anders over. "Volgens
ons zijn de Brabanders minder happig op
samenwerking dan voorheen. Daarom heeft
Delta zijn eigen weg gekozen." Volgens
hem is een vrije markt op den duur onver
mijdelijk. "Die kant gaat het nu eenmaal op
in Europa. Het verzet in Nederland tegen
marktwerking in de watersector levert uit
stel op, maar geen afstel. Ik voorzie in de
toekomst zelfs concurrentie of overnames
door buitenlandse ondernemingen. Delta
Nutsbedrijven wil de boot niet missen en
gaat daarom op tijd de markt op. In
Zeeland hebben we een aantal succesvolle
industriewaterprojecten geleverd.
Vervolgens zijn we door bedrijven van bui
ten de provincie (Bergen op Zoom) bena
derd met de vraag of we daar soortgelijke
leveringen kunnen doen. We zijn niet actief
op acquisitie geweest, maar we geloven wel
in een directe relatie met de klant, zonder
tussenkomst van anderen."
Natuur
Dat de natuur daarvan de dupe wordt, gaat
er bij hem niet in. "Als onderneming zijn
we een onderdeel van de maatschappij en
kennen we onze verantwoordelijkheid. Je
werkt als bedrijf niet op een eiland; dan
keert de publieke opinie zich tegen je.
Waarom zouden we bezuinigen op natuur
bouw? Ecologisch beheer komt in water
wingebieden de kwaliteit van het water ten
goede. We willen als bedrijf goed water
leveren, tegen een concurrerende prijs. We
krijgen van overheidswege juist waardering
voor het beheer van de natuur in waterwin
gebieden als bijvoorbeeld Oranjezon. Op
Goeree boekt de natuur door onze aanpak
winst: daar zijn planten van de Rode Lijst
(die met uitsterven bedreigd worden)
teruggekeerd."
De (oude) Tweede Kamer blies in
april de marktwerking in de
watersector af. Alle partijen, met
uitzondering van de WD, gaven
te kennen tegenstander te zijn
van marktwerking op dit terrein.
Als belangrijkste argumentatie
werden genoemd dat marktwer
king negatief kan uitwerken voor
de tarieven van de kleinverbrui
kers en voor het duurzame bron-
nenbeheer. Het nieuwe kabinet
zal de discussie, in het kader van
de herziening van de Waterlei
dingwet, voortzetten.
In het Zeeuws-Brabantse conflict
doet ook de rechter nog uit
spraak.
Willem de Weert is eindredacteur van Wantij en voorzit
ter van Stichting De Brabantse Wal die zich inzet voor
het behoud van de Brabantse Wal als waardevol natuur
gebied.
15 WANTIJ juni '98