Energie- en water
besparing
Allerlei
een eigen boodschappentas
Daar kan nog het kopen van hervulverpak
kingen aan toegevoegd worden. Eén keet-
een kruidenpotje, daarna bijvullen met
zakjes, één fles afwasmiddel, en daarna in
de natuurvoedingswinkel bijvullen, Eén
klein flesje maggi of shoyu, daarna bijvul
len uit een grote fles.
De prijs- en milieubewuste inkoper laat
ook de blikjes fris en bier in de winkel
staan.
overblijft verwerken.
Met de wetenschap dat in Nederland 20 tot
30% van het voedsel uiteindelijk niet wordt
opgegeten, en dat er per persoon per jaar 7
tot 10 broden worden weggegooid, is het
duidelijk dat er heel wat geld te besparen is
door zorgvuldig met eten om te gaan.
Vooral soep is heel geschikt om resten in te
verwerken, samen met het kooknat van de
vorige dag, kruiden en een uitje. Voor 'oud
brood' (dat niet eens ontstaat als het oud
ste brood het eerst opgegeten wordt)
bestaan ook verschillende smakelijke recep
ten. Het kan verwerkt worden in brood
pudding, hartige taart, als 'vegetarisch
gehakt', panpizza of er kan paneermeel van
worden gemaakt. Het hoeft dus helemaal
niet in de vuilnisbak of naar de vogels, die
er niet beter van worden. Ze lusten het
graag maar het is niet wat ze echt nódig
hebben.
Recept voor broodpudding
Het keiharde brood in een kom doen met
water en wat melk. Naar eigen inzicht
kunnen daar krenten bij, rozijnen, suiker,
stroop, kaneel, kruidnagelpoeder, noten,
vers of gedroogd fruit. Een uur in een
matig warme oven, op het laatst wat heter
voor het bruine korstje. Een oud kookboek
vermeldt een soortgelijk recept voor brood
pudding die in anderhalf uur au bain
marie (in een pan met kokend water op
het forn uis) gaar is. Dat kost veel minder
energie.
Ook kan groente zo worden klaargemaakt
dat er meer op het bord komt en minder in
de GFT-bak. Aardappels die niet al te oud
zijn hoeven niet te worden geschild (en
zeker niet als ze biologisch zijn). Dat geldt
ook voor komkommer, wortels en veel
fruit. Stelen en jong blad van bieten, het
groen van de prei, het binnenste van kool
stronken: het kan allemaal gegeten worden
en je hebt meer waar voor je geld.
Twee wassen voor de energie van één doe
je door het sop van de witte/lichte was op
te vangen en daarmee een donkerder was
te draaien.
Wassen op zonne-energie is mogelijk door
de was eerst in een emmer koud water te
zetten en het wasmiddel erin te laten trek
ken. Het geheel kan daarna in een stevige
donkere vuilniszak, en als die in de zon
wordt gezet zal de temperatuur binnen één
a twee uur oplopen tot zo'n zestig graden.
Dan kan de was in de wasmachine en
alleen het spoelprogramma hoeft nog
gedraaid te worden (tip van een Haags Eco-
team).
Zonnedoos
Koken op de zon lukt ook, in een 'zonne
doos De simpelste vorm maak je zelf, van
een vrij grote, goed geïsoleerde doos met
een glazen deksei en een reflecterende laag
aan de binnenkant (aluminiumfolie). Op
een zomerse dag kan de temperatuur in de
3 Vouwblad Wantij oktober '98
doos oplopen tot 70 d 115 graden. Het
koken in de zonnedoos vereist geduld,
maar het eten brandt in ieder geval niet
aan. In de tropen wordt van deze vondst
inmiddels dankbaar gebruik gemaakt.
Hoe je verder geld en milieu kunt sparen
ligt erg voor de hand: geen zaken kopen
waar je waarschijnlijk al weer snel op uitge
keken bent, (laten) repareren en tweede
hands kopen of krijgen.
Menigeen zal niet zo makkelijk tweede
hands spullen kopen, en zeker geen kle
ding. Maar wie die tegenzin overwint zal
merken dat er veel goeds te koop is, en
vaak voor een prikje. En denk anders aan
antiek: tweedehands bij uitstek, en nie
mand die zich daar voor geneert. Adressen
zijn de vinden in de Gouden Gids, onder
de niet al te aantrekkelijke benaming 'goe
deren, gebruikt en ongeregeld'.
We doen nog een greep uit de tips in de
verzamelde Vrekkenkranten, met als rode
draad het besparen van materiaal:
Goede delen van oude vloerbedekking
versnijden tot tegels van bv. 50 bij 50 cm.,
met behulp van een ijzeren mal van dezelf
de grootte en een stanleymes. Handig voor
kleinere ruimten.
Het repareren van apparaten is soms een
voudiger dan je denkt. Soms is het.manke
ment al verholpen met schoonmaken of
met een beetje contactspray. Wie dit niet op
eigen houtje aandurft kan een goede steun
hebben aan het boekje 'Apparaten in huis
repareren' van de Consumentenbond.
Navulverpakkingen en grote verpakkingen
En dan het koken. Hooikist, hogedrukpan,
'torenkoken' en thermoskan kunnen voor
energiebesparing zorgen. Of koken op z'n
Chinees: alles heel fijn snijden en dan roer
bakken. Tevoren de benodigde hoeveelhe
den goed inschatten, en anders dat wat
Zelf doen
F.FRAÏM