Energie- en water besparing Allerlei een eigen boodschappentas Daar kan nog het kopen van hervulverpak kingen aan toegevoegd worden. Eén keet- een kruidenpotje, daarna bijvullen met zakjes, één fles afwasmiddel, en daarna in de natuurvoedingswinkel bijvullen, Eén klein flesje maggi of shoyu, daarna bijvul len uit een grote fles. De prijs- en milieubewuste inkoper laat ook de blikjes fris en bier in de winkel staan. overblijft verwerken. Met de wetenschap dat in Nederland 20 tot 30% van het voedsel uiteindelijk niet wordt opgegeten, en dat er per persoon per jaar 7 tot 10 broden worden weggegooid, is het duidelijk dat er heel wat geld te besparen is door zorgvuldig met eten om te gaan. Vooral soep is heel geschikt om resten in te verwerken, samen met het kooknat van de vorige dag, kruiden en een uitje. Voor 'oud brood' (dat niet eens ontstaat als het oud ste brood het eerst opgegeten wordt) bestaan ook verschillende smakelijke recep ten. Het kan verwerkt worden in brood pudding, hartige taart, als 'vegetarisch gehakt', panpizza of er kan paneermeel van worden gemaakt. Het hoeft dus helemaal niet in de vuilnisbak of naar de vogels, die er niet beter van worden. Ze lusten het graag maar het is niet wat ze echt nódig hebben. Recept voor broodpudding Het keiharde brood in een kom doen met water en wat melk. Naar eigen inzicht kunnen daar krenten bij, rozijnen, suiker, stroop, kaneel, kruidnagelpoeder, noten, vers of gedroogd fruit. Een uur in een matig warme oven, op het laatst wat heter voor het bruine korstje. Een oud kookboek vermeldt een soortgelijk recept voor brood pudding die in anderhalf uur au bain marie (in een pan met kokend water op het forn uis) gaar is. Dat kost veel minder energie. Ook kan groente zo worden klaargemaakt dat er meer op het bord komt en minder in de GFT-bak. Aardappels die niet al te oud zijn hoeven niet te worden geschild (en zeker niet als ze biologisch zijn). Dat geldt ook voor komkommer, wortels en veel fruit. Stelen en jong blad van bieten, het groen van de prei, het binnenste van kool stronken: het kan allemaal gegeten worden en je hebt meer waar voor je geld. Twee wassen voor de energie van één doe je door het sop van de witte/lichte was op te vangen en daarmee een donkerder was te draaien. Wassen op zonne-energie is mogelijk door de was eerst in een emmer koud water te zetten en het wasmiddel erin te laten trek ken. Het geheel kan daarna in een stevige donkere vuilniszak, en als die in de zon wordt gezet zal de temperatuur binnen één a twee uur oplopen tot zo'n zestig graden. Dan kan de was in de wasmachine en alleen het spoelprogramma hoeft nog gedraaid te worden (tip van een Haags Eco- team). Zonnedoos Koken op de zon lukt ook, in een 'zonne doos De simpelste vorm maak je zelf, van een vrij grote, goed geïsoleerde doos met een glazen deksei en een reflecterende laag aan de binnenkant (aluminiumfolie). Op een zomerse dag kan de temperatuur in de 3 Vouwblad Wantij oktober '98 doos oplopen tot 70 d 115 graden. Het koken in de zonnedoos vereist geduld, maar het eten brandt in ieder geval niet aan. In de tropen wordt van deze vondst inmiddels dankbaar gebruik gemaakt. Hoe je verder geld en milieu kunt sparen ligt erg voor de hand: geen zaken kopen waar je waarschijnlijk al weer snel op uitge keken bent, (laten) repareren en tweede hands kopen of krijgen. Menigeen zal niet zo makkelijk tweede hands spullen kopen, en zeker geen kle ding. Maar wie die tegenzin overwint zal merken dat er veel goeds te koop is, en vaak voor een prikje. En denk anders aan antiek: tweedehands bij uitstek, en nie mand die zich daar voor geneert. Adressen zijn de vinden in de Gouden Gids, onder de niet al te aantrekkelijke benaming 'goe deren, gebruikt en ongeregeld'. We doen nog een greep uit de tips in de verzamelde Vrekkenkranten, met als rode draad het besparen van materiaal: Goede delen van oude vloerbedekking versnijden tot tegels van bv. 50 bij 50 cm., met behulp van een ijzeren mal van dezelf de grootte en een stanleymes. Handig voor kleinere ruimten. Het repareren van apparaten is soms een voudiger dan je denkt. Soms is het.manke ment al verholpen met schoonmaken of met een beetje contactspray. Wie dit niet op eigen houtje aandurft kan een goede steun hebben aan het boekje 'Apparaten in huis repareren' van de Consumentenbond. Navulverpakkingen en grote verpakkingen En dan het koken. Hooikist, hogedrukpan, 'torenkoken' en thermoskan kunnen voor energiebesparing zorgen. Of koken op z'n Chinees: alles heel fijn snijden en dan roer bakken. Tevoren de benodigde hoeveelhe den goed inschatten, en anders dat wat Zelf doen F.FRAÏM

Tijdschriftenbank Zeeland

Wantij | 1998 | | pagina 13