Gordijnen en jaloezieën
Meubels
Woonwinkels
's Avonds gaan de gordijnen natuurlijk
dicht voor de energiebesparing. Als die gor
dijnen dan ook nog van milieuvriendelijke
materialen zijn gemaakt, zit het helemaal
goed. Wol, linnen, biologisch geteelde
katoen of zijde is de beste keus. Minder aan
te bevelen zijn de synthetische gordijnen of
die van 'gewone' katoen. Overigens gaan
veel synthetische gordijnen wel langer mee
dan die van natuurlijke herkomst - voor
zover ze niet worden vervangen voor ze
versleten zijn. Velours gordijnen zijn zwaar
en leveren daarmee meer milieubelasting
op (maar ze isoleren daardoor beter dan
dunnere stof). Een curiositeit die niet
bepaald voor het Milieukeur in aanmerking
komt is de 'ausbrenner', iets tussen vitrage
en gordijn in. Eerst wordt de stof gefabri
ceerd, vervolgens wordt een deel er met
een onfris zuur weer afgebrand!
Jaloezieën en lamellen zijn er van textiel,
aluminium, kunststof en hout. Aluminium
en PVC zijn hierbij de minst verkieslijke
materialen.
Gordijnrails zijn in volgorde van milieu-
voorkeur die van hout (tenzij tropisch),
staal, aluminium en pvc.
Het chemisch reinigen van gordijnen
gebeurt meestal met behulp van (schadelij
ke) chloorverbindingen. Voor zover moge
lijk is zelf wassen daarom beter.
Bankstellen, kasten, eettafels en stoelen,
bedden: een deel van de materialen die
hierin verwerkt worden zijn al de revue
gepasseerd bij de vloerbedekking en de
gordijnen. Materialen die speciaal in meu
bels worden verwerkt zijn de diverse soor
ten platen en de vulling. Alom bekend en
berucht is spaanplaat. Enerzijds is spaan
plaat deels een soort afvalverwerking, en
dat is mooi meegenomen. Anderzijds komt
er uit de lijm waarmee de houtspaanders
bij elkaar gehouden worden formaldehyde
vrij, dat ogen en luchtwegen kan irriteren.
Foto: Natuur in Vorm Breda
Tegenwoordig zijn er normen voor de hoe
veelheid formaldehyde, maar die gelden
alleen voor het plaatmateriaal op zich. Er
bestaan 'emissie-arme' platen, die in
Nederland zijn te herkennen aan het Komo-
keur. Maar ook dat is weer niet op de meu
belen te vinden. Verder is spaanplaat slecht
opnieuw te gebruiken. Het nieuwere mate
riaal MDF (Medium Density Fibreboard)
bestaat uit veel fijnere stukjes hout dan
spaanplaat, en is daardoor een steviger
materiaal wat beter te repareren is en lan
ger meegaat. Het is goed om ervoor te zor
gen dat de totale hoeveelheid spaanplaat
en MDF in een vertrek niet te groot is (per
m3 woonruimte niet meer dan 3/4 m2 en
de ruimte geventileerd kan worden..
De vulling van stoelbekleding bestaat
meestal uit polyether (schuimplastic). Tot
1994 werd die vaak nog geblazen met CFK,
maar nu zijn daar minder schadelijke
methodes voor ontwikkeld. Desalniettemin
is de fabricage van deze kunststof niet echt
milieuvriendelijk. Betere vulling, maar wei
nig gangbaar, is die van stro, kokos en
natuurlatex. Veren geven niet veel vervui
ling, maar zijn niet al te diervriendelijk
geproduceerd en roepen bij sommige men
sen allergische reacties op.
Leren bekleding is wel van natuurlijke oor
sprong, maar kan uit de bio-industrie
afkomstig zijn. Verder wordt er bij het leer-
looien chroom gebruikt, wat bij de produc
tie en in de afvalfase veel vervuiling geeft.
Eén meubelstuk verdient aparte aandacht:
het waterbed. Dat is een prettig bed voor
mensen die daardoor hun rug-, gewrichts-
en spierklachten zien verminderen, maar
verder is het een trend waar het milieu wei
nig baat bij heeft. In een grote zak van PVC
zit ongeveer 600 liter water (bij een bed
van 1.80 m breed). Vroeger was er meer
dan 1000 kilowattuur (kWh) per jaar nodig
om deze plas warm te houden, de nieuwe
modellen hebben genoeg aan 400 tot 600
kWh. Toch nog altijd heel wat voor een acti
viteit, die in principe geen energie hoeft te
kosten.
Intern energiegebruik
Bij energiegebruik denken we doorgaans
aan wat op onze gas- en elektriciteitsmeter
te zien is: het directe energiegebruik. Maar
daarnaast consumeren we met het kopen
van artikelen ook veel zogenaamde indirec
te energie: jaarlijks nog iets meer dan de
gemiddelde hoeveelheid gas, elektriciteit en
benzine samen.
Om een idee te geven hoe dat zit bij een
drie-zits bank: als de bank gemaakt is van
spaanplaat en synthetische bekleding
heeft de productie als het ware 110 kWh
gekost, een bank van spaanplaat, veren en
katoen kost 88 kWh, en een bank van beu
kenhout, kokos of natuurlatex en linnen is
de kampioen met 40 kWh. Aluminium zal
in meubels niet veel voorkomen, maar is
het materiaal met het hoogste indirecte
energiegebruik, zelfs wanneer het voor de
helft bestaat uit gerecycled aluminium.
Voor echt milieuvriendelijke woninginrich
ting moet je niet in de bekende meubel- en
tapijthallen zijn. Daar strekt de milieuzorg
zich voornamelijk uit tot bedrijfsinterne
zaken, en niet tot de aard van de producten
die worden verkocht.
Vijf winkels die zich speciaal hebben toege
legd op het milieuvriendelijke wonen heb
ben zich verenigd in De Bundel. Zeeuwen
vinden de dichtstbijzijnde winkels in Breda
en Rotterdam.
Aandacht voor het milieu wordt in deze
winkels gecombineerd met aandacht voor
de gezondheid. Wie over nieuwe vloerbe
dekking denkt, krijgt bijvoorbeeld allereerst
de vraag hoe het zit met de vloerisolatie.
3 Vouwblad Wantij december '98
