Zuiveringsrendement behandeling
huishoudelijk afvalwater
zuurstof
bindende
stoffen
stikstof
fosfaat
awzi
95%
70-80%
75-85%
septictank
30%
10%
15%
helofytenfilter
90-95%
40%
40%
als bij Blankers f 20.000,- tot f 30.000,- kost
(afhankelijk van de zelfwerkzaamheid) en
naar verwachting 20 tot 30 jaar meegaat.
Hergebruik en zuiveren van water
is meer dan een centenkwestie.
Natuur en milieu zijn ermee ge
diend. Reden genoeg voor de
overheid om de aanleg van rietfil-
ters voor bedrijven en huishou
dens door een bijdrage in de kos
ten te stimuleren.
Werking
Een paar keer per dag wordt het afvalwater,
dat eerst een vetfilter en een bezinkput pas
seert, in het rietfïlter gepompt.
Experimenten elders hebben aangetoond
dat het filter optimaal werkt wanneer hef
afvalwater er zo geleidelijk mogelijk
inloopt. Rondom de rietwortels leven de
zuurstofminnende bacteriën. Op de minder
zuurstofrijke plaatsen in het filter doen
andere bacteriën hun werk. Juist die combi
natie zorgt ervoor dat de afvalstoffen in het
water zeer efficiënt worden afgebroken.
Riet is zeer goed bestand tegen zware, zelfs
chemische vervuiling. Grappig genoeg
werkt riet in de winter, wanneer van de
planten bovengronds weinig meer te zien
is, vrijwel net zo goed als 's zomers. Eiwit,
ammonium en nitraat worden voor een
groot deel omgezet in stikstof dat het
onschadelijke gas in de lucht doet verdwij
nen. Fosfaten worden in de bodem o.a. aan
het ijzervijlsel gebonden. Na ongeveer 25
jaar is het filter verzadigd. Dan kan het fos-
faathoudende grint/zand mengsel goed als
meststof gebruikt worden.
Rendement
Cees Steur, die de werking van het filter
onderzoekt, is dik tevreden. Uit zijn onder
zoek blijkt dat het filter meer dan 90% van
de zuurstofbindende stoffen verwijdert.
Verder haalt het filter uit het afvalwater
ruim 40 van de stikstof en de fosfaten
(zie de tabel)Ook boer Blankers is tevre
den. Het met riet gezuiverde water werd in
het eerste jaar alleen hergebruikt om de
melkstal te reinigen, in 1997 bleek het
gezuiverde water zo goed dat het, ver
mengd met leidingwater, drinkwater werd
voor zijn koeien. Daardoor nam zijn water
verbruik in 1997 af met 1000 liter per dag.
Dat mes snijdt aan twee kanten. Niet alleen
zijn waterrekening gaat fors omlaag, nu hij
niet meer loost betaalt hij ook geen veront
reinigingsheffing meer. Alleen dat laatste
scheelt al een kleine duizend gulden per
jaar. Bedenk daarbij wel dat een installatie
(G)een sprookje
Er was eens een bedrijf dat met 36 hectare
witlof gemiddeld 18 m3 afvalwater per
week produceerde. Met dat water spoel
den ook heel wat, niet door het witlof
opgenomen, meststoffen weg. Op dat
bedrijf werd een rietfilter aangelegd waar
door zeker 30% van het gezuiverde water
kon worden hergebruikt en het verlies aan
meststoffen tot nul werd teruggebracht.
Het was een rendabele investering omdat
hier maar liefst drie kostenposten omlaag
gingen: de kunstmestrekening, de waterre
kening en de aanslag van het waterschap.
Symbiose
Nog mooier is het verhaal van de symbiose
tussen een witlofkweker en een fruitteler.
De witlofkweker heeft per hectare zo'n 20
m3 water nodig. Een witlofkweker zit
opgescheept met stikstofrijk afvalwater.
Dat kan hij sinds kort, met toestemming
van het waterschap, kwijt aan zijn buur
man die fruitteler is. Die moet normaal
gesproken, juist in de zomer, tientallen
kubieke meters leidingwater afnemen om
zijn bomen van het nodige water te kun
nen voorzien. Beiden hebben baat bij de
samenwerking. De witlofkweker omdat hij
minder verontreinigingsheffing betaalt en
de fruitteler omdat hij bespaart op zijn
waterrekening. Nu nog de consument die
merkt dat de witlof en appels een paar
cent goedkoper worden!
Jan Moekotte is lid van de Wantijredactie.
13 WANTIJ december'98
