Waterkwaliteit moet
volgende eeuw beter
Bert van der Hoef
Iedereen weet zo langzamerhand dat de normen voor
meststoffen en bestrijdingsmiddelen in het oppervlakte
water sterk worden overschreden. Om daar verandering
in te brengen treedt vanaf 2000 het Lozingsbesluit Open
Teelt en Veehouderij in werking. Het is een ingewikkeld en
gedetailleerd besluit dat de landbouw aan veel strengere
regels bindt. Handhaving van besluit kan de waterkwali
teit in de volgende eeuw sterk verbeteren. In dit artikel
staan enkele voorbeelden van activiteiten die in het vol
gende millennium niet meer mogen plaatsvinden.
Kantdoppen moeten
vergiftiging van de
slootkant en het
slootwater voorkomen.
Foto: Jaap Wolterbeek.
Iedereen weet zo langzamerhand dat
1de normen voor meststoffen en be
strijdingsmiddelen in het oppervlakte
water sterk worden overschreden. Om
daar verandering in te brengen treedt vanaf
2000 het Lozingsbesluit Open Teelt en Vee
houderij in werking. Het is een ingewikkeld
en gedetailleerd besluit dat de landbouw
aan veel strengere regels bindt. Handhaving
van besluit kan de waterkwaliteit in de vol
gende eeuw sterk verbeteren. In dit artikel
staan enkele voorbeelden van activiteiten
die in het volgende millennium niet meer
mogen plaatsvinden.
Boeren mogen bijvoorbeeld geen spuitap
paratuur meer schoonspoelen met opper
vlaktewater, zelfs het vullen van de spuitap
paratuur met slootwater is in de meeste
gevallen verboden. Ook het schoonspuiten
van werktuigen, waarbij het spoelwater
naar de sloot stroomt, zal niet meer toege
staan zijn. Als de verharding van het erf niet
"bezemschoon" is en vervuild is met mest,
compost of kuilvoer, dan mag het regenwa
ter niet meer afstromen naar het oppervlak
tewater.
Dit soort activiteiten komt gelukkig nu al
minder voor. Steeds meer boeren hebben
een schone bedrijfsvoering.
Ingrijpender
De maatregelen die erop gericht zijn om de
zogenaamde 'diffuse lozingen' tegen te
gaan, zijn veel ingrijpender. Het mee
bemesten of meespuiten van sloten zal
moeten stoppen. Ook het verwaaien van
bestrijdingsmiddelen moet minder worden.
Dit hoopt men te bereiken door het ver
plicht stellen van speciale doppen op de
spuitarmen van machines. Ook mag er niet
meer gespoten worden bij wind die harder
waait dan 5 meter per seconde. Voor
kunstmest moeten de boeren apparatuur
gaan gebruiken die de kanten van de vel
den ontziet.
Het meest ingrijpend zal echter de invoe
ring van een teeltvrije zone zijn. Boeren
mogen in veel gevallen, bijvoorbeeld bij de
aardappelteelt, uienteelt en fruitteelt, een
strook van 1,5 meter langs de rand niet
bemesten, bespuiten en er ook geen gewas
op laten groeien.
En dan wordt het besluit ingewikkeld. Want
bij sommige teelten, bijvoorbeeld bij de
bietenteelt, is er geen teeltvrije zone en bij
bepaalde spuitapparatuur mag de strook
weer smaller zijn. Ook bij droogstaande
sloten en greppels geldt geen teeltvrije
zone. De boer zal dus een hele administra
tie moeten gaan bijhouden. Hij moet elk
jaar beschrijven op welk perceel hij welk
gewas gaat telen. Per perceel zal er langs de
randen een niet overal even brede teeltvrije
zone gelden. Dat wordt lastig voor de boer,
maar nog veel lastiger voor het waterschap.
Want die moet zeer waarschijnlijk het toe
zicht houden.
Handhaven
Het handhaven van de Regeling Open Teelt
en Veehouderij wordt een hele klus. Toch is
dat geen reden om deze regeling maar in
de la te laten liggen, want helemaal geen
regeling is veel erger voor de waterkwali
teit. Op grond van deze regeling kan de
overheid echt zware overtreders in ieder
geval aanpakken.
Bij het lezen van de regeling
moest ik echter terugdenken aan
een discussie die in 1996 in het
Waterschap Zeeuwse Eilanden
gevoerd is. Tegen een spuitvrije
zone van 50 cm (waarop nog wel
geteeld en gemest mocht wor
den!) was toen veel 'boerenver-
zet'. De boeren zullen nu mis
schien ook terugdenken aan de
eenvoud van die maatregel, die
helaas nooit door kon gaan
omdat de landbouworganisaties
in beroep gingen. De landelijke
landbouworganisaties zijn echter
wel akkoord gegaan met de nieu
we Regeling Open Teelt en Vee
houderij.
Bert van der Hoef is waarnemend dijkgraaf van het
waterschap Zeeuwse Eilanden.
16 WANTIJ maart'99