Meer
groei.
minder bloei
Gerda Spaander
Een plaatje zegt soms meer dan honderd woorden. Neem
bijgaande vier grafieken van ontwikkelingen in Zeeland:
het aantal personenauto's in de provincie, het bruto
regionaal product (BRP), het aantal hectares bebouwde
grond en het aantal broedende paren strandplevieren.
Actief personenautopark
Jaar aantal
1976 84.629
1977
1978
1979
1980
1981
1982
90.248
94.910
100.667
106.113
109.504
111 564
1983 114.146
1984 117.152
118.090
119.413
119.634
122.643
125.651
128.212
130.052
1992 130.186
1993 132.542
1985
1986
1987
1990
1991
1994
1995
1996
1997
135.228
138.498
139.520
142.847
144.375
ha bebouwde grond
jaar ha
1977
1979
1981
1983
1985
1986
1993
8.755
8.914
9.208
9.376
9515
9.116
9.412
Actief personenautopark in zeeland
5f SSS iS ff
aantal personenauto's
Bebouwd oppervlak
-bebouwde grond in ha
Bruto regionaal Zeeuws Produkt tegen marktprijzen, in miljoenen guldens
jaar
x miljoen
1973
4.444
1976
6104
1977
6555
1981
8485
1982
8606
18.000
1984
10045
16.000
1987
10908
1988
12507
14.000
1989
13164
12.000
1990
13283
1991
13652
10.000
1992
13352
8 000
1993
13534
6.000
1994
15062
1995
15633
j 4.000
1996
16068
2.000
Bruto Regionaal Zeeuws Produkt
Marktprijzen m miljoenen guldens
79 80 81 82 83
87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97
Aantal personen
auto's in Zeeland
(bron: CBS).
Hectares bebouwde
grond in Zeeland
(bron: CBS).
Noot: Na 1985 is er
een andere meet
methode gebruikt.
Waarschijnlijk is ook
tussen 1985 en 1986
de hoeveelheid
bebouwde grond met
enkele honderden
hectare toegenomen.
Bruto Regionaal
Product van Zeeland
tegen marktprijzen
in miljoenen guldens
(bron: CBS).
Aantal broedende strandplevieren in het
Deltagebied, (bron: RIKZ)
Noot: Het voornemen was om naast de gra
fieken die een voordurende stijging van
productie en consumptie uitbeelden, te
laten zien hoe enkele bekende plant- of
diersoorten zich in Zeeland ontwikkelen.
Dat laatste bleek niet zo gemakkelijk. Er
wordt weliswaar van alles geteld en geïn
ventariseerd, maar pas als dat regelmatig op
dezelfde manier en in hetzelfde gebied
gebeurt, levert dat vergelijkbare cijfers op
waar een grafiek van te maken is.
Er zijn al jaren systematische tellingen van
kustbroedvogels, maar pas in de jaren '90 is
men bijvoorbeeld weidevogels en vlinders
gaan tellen. Van planten zijn vele versprei
dingskaartjes gemaakt waarop te zien is
waar een bepaalde plant gesignaleerd is,
maar daarin zijn meestal de waarnemingen
van een aantal jaren gecombineerd.
Bovendien is daaraan niet af te lezen of er
in een 'hok' één paardebloem is waargeno
men of honderdduizend.
Het is duidelijk dat de natuur het moeilijk
heeft door menselijke bemoeienis. Dat
geldt in ieder geval voor zeldzame, kieskeu
rige soorten, maar ook sommige gangbare
soorten gaan in aantal flink achteruit. Door
verdroging, vermesting, wegvallen van hun
woonplek en combinaties daarvan zien we
bijvoorbeeld steeds minder leeuweriken,
huiszwaluwen, grutto's, pinksterbloemen
en madeliefjes. Het zou toch een flinke ver
arming zijn als we het in 2030 helemaal
zonder hen moeten doen.
Gerda Spaander is lid van de Wantijredactie.
6 WANTIJ maart '99
Volkerakmeer, Zoommeer en Markiezaat
Veerse Meer 03 j
Grevelingen El
Westerschelde
Oosterschelde
