Twaalf punten voor
de toekomst
Delta Blauwe Hart van Nederland
Thijs Kramer
Ook de natuurbeschermingsorganisaties willen een bij
drage leveren aan de discussie over de toekomst van
Zeeland. Ze hebben hun wensen in een Groen Manifest op
een rij gezet.
hHet natuurbeleid heeft in Zeeland
de laatste jaren een forse impuls
gekregen. Elk jaar worden miljoe
nen guldens geïnvesteerd in de
aankoop van gronden om die tot natuur te
bestemmen. Toch is dit niet genoeg om de
natuur veilig te stellen.
Het natuurbeleid richt Zich momenteel op
het realiseren van voldoende ruimte voor
de natuur. Zeeland behoort tot de kop
groep wat betreft het verwerven van gron
den. Maar met de kwaliteit van de natuur,
de soortenrijkdom, gaat het nog steeds niet
goed. Sinds 1990 is van 49% van de soorten
het aantal afgenomen. Daarbij valt op dat
de teruggang vooral de zeldzame, kwetsbar
re soorten raakt, terwijl het met de meer
algemene soorten beter gaat. De meeuwen,
spreeuwen en margrieten doen het goed,
maar de roerdomp, velduil, orchidee en
salamander zijn nog niet uit het dal. Het
tempo van achteruitgang neemt weliswaar
af, maar een ommekeer ten goede heeft
niet plaatsgevonden. Dat komt vooral door
milieuverontreiniging (vermesting, verzu
ring) en door het waterbeleid (verdroging).
Daardoor gaat ondanks de winst in opper
vlakte, de natuur toch in kwaliteit achteruit.
Een doel van het natuurbeleidsplan is het
realiseren van een netwerk van natuurge
bieden: de ecologische hoofdstructuur
(EHS)Dit komt niet uit de verf. De trend is
dat bestaande natuurgebieden worden ver
groot. Maar het aaneensluiten van bestaan
de natuurgebieden tot grotere eenheden
van 1000 ha of meer, komt nergens tot
stand. Tot nu toe wordt in Zeeland alleen
langs de zuidkust van Schouwen een groot
aaneengesloten natuurgebied gerealiseerd
als onderdeel van het Plan Tureluur.
Maatschappelijke doelstelling
Het natuurbeleid kent ook een maatschap
pelijke doelstelling. Er bestaat steeds meer
behoefte aan rust, ruimte en recreatie in de
natuur. Deze behoefte kan maar voor een
deel in de ecologische hoofdstructuur gere
aliseerd worden. Daarom moet de natuur
ook in het landelijk gebied versterkt wor
den, bij voorkeur op plaatsen waar de
behoefte het grootst is: bij de steden en
recreatiegebieden.
Op basis van deze overwegingen kwamen
de twaalf punten van het Groen Manifest
voor Zeeland tot stand.
1. Blauwe Hart
Om de natuur in het Deltagebied voor de
toekomst te behouden en verder te ont
wikkelen is een ruimtelijk beleid nodig dat
de natuur beschermt en dat op nationaal
niveau verankerd is. In de 5e nota ruimte
lijke ordening moet het Deltagebied de
status krijgen van het Blauwe Hart van
Nederland. Het Blauwe Hart kan de zuid
westelijke tegenhanger worden van het
Groene Hart van de Randstad.
2. Deltawateren
De Deltawateren zijn de levensaders van
het Blauwe Hart. De Westerschelde is het
enige echte estuarium dat nog in volle
omvang aanwezig is. De kwaliteit van dit
estuarium hoort in de lange termijnvisie,
die de minister bij de verdiepingsplannen
heeft toegezegd, recht te worden gedaan.
Verdere verdieping van de vaarweg is dan
uitgesloten. Er zijn projecten denkbaar om
de kwaliteit van de Delta als estuarium te
vergroten door Oosterschelde, Wester
schelde en Veerse Meer weer met elkaar in
verbinding te brengen.
3. Waterbeheer
Verdroging en wateroverlast zijn twee kan
ten van dezelfde medaille. Een waterregi
me dat meer fluctuaties toestaat biedt de
garantie dat extremen kunnen worden
opgevangen. Daarvoor moeten gebieden
gereserveerd worden. Daarnaast verdient
7 WANTJJ maart'99
de slechte kwaliteit van het oppervlakte
water (stikstof) en de verdroging van
natuurgebieden een integrale aanpak.
4. Vifaal platteland
Een integrale benadering van alle proble
men die in het landelijk gebied spelen, zal
ook voor de natuur rendement opleveren.
Sommige gebieden, zoals Walcheren,
lenen zich voor een ingrijpende aanpak.
Voor andere gebieden staat het behoud
van de cultuurhistorische kwaliteiten voor
op, bijvoorbeeld in de Zak. In weer andere
gebieden kunnen agrarische ontwikkelin
gen de ruimte krijgen.
5.JDuinen
De duinen staan tweede op de lijst van
internationaal belangrijke natuurgebieden
in Zeeland. Versnipperde stukken natuur
met elkaar verbinden en verhoging van de
grondwaterstand dragen enorm bij aan
het vergroten van de kwaliteit.
Ook de duinen bieden kansen voor het
terugbrengen van een natuurlijke dyna
miek. Processen als verstuiving in de dui
nen toelaten, zorgt voor een natuurlijke
