De Delta als Blauwe Hart verdient dezelfde status als het Groene Hart van de Randstad.
Foto: Jaap Wolterbeek.
herstel. Ook slufters dragen daartoe bij,
met name op Schouwen is hiervoor een
goede mogelijkheid.
Op Schouwen levert verplaatsing van cam
ping de Prinsenhoeve winst op om natte
duinvalleien terug te krijgen. Ook de cam
pings bij Oranjezon op Walcheren komen
voor verplaatsing in aanmerking omdat ze
grote mogelijkheden tot natuurontwikke
ling in de weg staan.
6. Extra geld
Binnendijkse natuurontwikkeling veronder
stelt vaak heel wat graaf- en spitwerk. Dat
kost veel geld. Voor Plan Tureluur is
Rijkswaterstaat bijgesprongen. Het
Herstelplan Westerschelde biedt de moge
lijkheid daar ook een soort Plan Tureluur te
realiseren. Ook op andere plaatsen is zo'n
extra financiële impuls van groot belang.
De natuurorganisaties stellen voor dat de
provincie het initiatief neemt tot het
oprichten van een natuurontwikkelings
fonds. Extra geld voor natuurbouw in
Zeeland draagt in belangrijke mate bij aan
het nationale natuurbeleid.
7. Soortenrijkdom
Zeeland herbergt planten- en diersoorten
die buiten de provincie nauwelijks voorko
men. In sommige gevallen zullen deze
soorten met de realisatie van de ecologi
sche hoofdstructuur niet of nauwelijks
geholpen zijn, omdat ze overwegend bui
ten de natuurgebieden voorkomen. Een
extra inspanning om deze soorten toe
komst te bieden is dringend gewenst. De
soorten die daarvoor in aanmerking
komen zijn onder andere de kamsalaman-
der en boomkikker, Vlaamse peterselie en
Zeeuws doornzaad, dwergstern en strand-
plevier.
8. Milieudruk
De hoeveelheid natuur neemt toe, maar de
kwaliteit neemt af. Oorzaak zijn milieupro
blemen als verdroging, vermesting, ammo-
niakemissies en verontreinigd oppervlakte
water. Dat alles bedekt de natuurgebieden
met een grauwsluier. We weten ondertus
sen welke natuurwaarden we waar willen
realiseren. Daaruit kunnen doelstellingen
voor een betere milieukwaliteit worden
afgeleid, die vervolgens in het provinciale
water- en milieubeleid worden opgeno
men.
9. Rood voor groen
Om aan de grote maatschappelijke
behoefte aan meer ruimte voor natuurge-
richte recreatie te voldoen is een extra
inspanning noodzakelijk. De Ecologische
Hoofdstructuur biedt hiervoor niet vol
doende ruimte. Juist in de omgeving waar
mensen wonen of recreëren is deze extra
impuls noodzakelijk.
Deze extra impuls kan gefinancierd wor
den door bij de realisatie van rode functies
(woningbouw, bedrijvigheid, havenontwik
keling, infrastructuur) 10% van de investe
ringskosten te reserveren voor groene
functies (natuur- en recreatiegebieden).
Ook bij de vestiging van een nieuw land
bouwbedrijf kunnen aan de bouwvergun
ning voorwaarden gekoppeld worden
zoals een bedrijfsnatuurplan, aanleg van
veedrinkputten, een groengordel en der
gelijke
10. L$ndschapsbeleid
De eenvormigheid van het landschap
neemt toe. Kleinschalige, karakteristieke
landschappen staan in toenemende mate
onder druk. Juist deze landschappen heb
ben een grote recreatieve belevingswaar
de. Sommige gebieden lenen zich voor
actieve landschapsbouw. Kust in Kleuren,
de landschapsvisie voor de kust van West
Zeeuws Vlaanderen, is een goed voor
beeld. Actieve landschapsontwikkeling kan
op meer plaatsen langs de kust, rond de
steden, in het Vlaamse grensgebied en
langs het Veerse Meer.
11, Natuur in en om de stad
Natuur beperkt zich niet tot de natuurge
bieden. Zelfs in de steden komen zeldzame
muurvegetaties voor en broeden grote
aantallen vogels. Maar niet alleen voor de
natuur op zich, ook voor het welbevinden
van de bewoners is aandacht voor de
natuur in het stedelijk beleid op zijn
plaats. Daarnaast is-het omliggende lande
lijke gebied van belang als publieke ruimte
voor de stadsbewoners.
12, Landinrichting
Om de natuurdoelen te realiseren is land
inrichting een belangrijk instrument. Een
groot deel van de Zeeuwse ecologische
hoofdstructuur valt binnen lopende landin
richtingsprojecten. Voor het
Schengegebied en het Zwake zal de
natuurbescherming een nieuw landinrich
tingsproject voorstellen.
Met name de provinciale overheid
draagt een grote verantwoorde
lijkheid voor de bescherming van
natuur en landschap en voor een
vitaal platteland. Van bestuurders
mag verwacht worden dat ze deze
verantwoordelijkheid nemen en
een visie op lange termijn voor
ogen hebben. Nog te vaak regeert
de waan van de dag
Het Groen Manifest is opgesteld door:
Vereniging Natuurmonumenten
Stichting het Zeeuwse Landschap
Staatsbosbeheer
Vogelbescherming Nederland
Stichting Landschapsbeheer Zeeland
Vereniging Zeeuwse Milieufederatie
Het Groen Manifest is in brochurevorm uit
gegeven en verkrijgbaar tegen verzendkos
ten bij de ZMF.
Thijs Kramer is hoofd Groene Ruimte van de Zeeuwse
Milieufederatie.
8 WANTIJ maart '99