Verzonken containers en
Zeeuwse kaviaar
Tjeu van Mierlo
2030 bij het afscheid van dhr. Philipooge, directeur van
het Nederlands-Vlaams havenschap NV Seaports, heeft de
redactie van Wantij hem een interview afgenomen. We
zijn vooral benieuwd naar de manier waarop hij de voor
bije periode heeft gewerkt aan het duurzaam maken van
de Zeeuwse haventerreinen. Er is een opmerkelijke
milieuwinst geboekt. In 2030 produceren de bedrijven
schoon, is 85 van de energie duurzaam opgewekt en
verzorgen vooral schip en buis het vervoer.
0Op een zonnige winterdag nemen
we, samen met enkele tientallen
mensen die naar hun werk gaan, de
watertaxi van Vlissingen naar het Sloe-
gebied. We stappen uit bij het hoofdkan
toor van het Vlaams -Nederlands Haven
schap, dat enkele jaren geleden gekozen
heeft voor deze centrale kantoorlocatie
voor haar grote havengebied. Het gebouw
valt op door haar vormgeving en zonne
panelen.
De heer Philipooge ontvangt ons gastvrij,
luistert naar de gestelde vragen en beant
woordt ze op de hem karakteristieke wijze,
regelmatig gelardeerd met Latijnse citaten.
Valt het afscheid als havendirecteur
u zwaar
"Ja, we voeren al weer enige jaren gesprek
ken om te komen van een Nederlands-
Vlaams Havenschap tot een Noord-
Europees Havenschap. Die gesprekken ver
keren in een beslissend stadium. De fusie
had ik graag voor mijn vertrek willen
beklinken."
U gaat er prat op de voorbije tijd de
puntjes op de i van de duurzame
ontwikkeling in uw haven te hebben
gezet. Van wanneer dateert die
duurzame benadering?
"Eind vorige eeuw presenteerde de
Europese Commissie haar Groenboek voor
de Europese havens. Daarin stond klip en
klaar dat de kostenstructuur van de
Europese havens ondoorzichtig was.
Grondprijzen en havenaanleg werden
bovenmatig gesubsidieerd. De Commissie
bepaalde later bij richtlijn dat er een cor
recte kostendoorrekening moest komen op
basis van het beginsel 'de gebruiker
betaalt'. Dat zorgde ervoor dat uiteindelijk
het toenmalige kabinet Kok in 2000 moest
afzien van subsidiëring van een Tweede
Maasvlakte en dat het Vlaamse Gewest een
nieuwe verdieping van de Westerschelde
niet mocht betalen. Die ging dan ook niet
door.
Omdat de werkelijke prijs moest worden
betaald werden haventerreinen, ook hier in
Zeeland, efficiënter benut. Er ontstond een
evenwichtiger verdeling van goederen over
de Europese havens. Binnen de havenre
gio's ging men meer samenwerken. "Van
concurrentie naar samenwerking" werd
begin deze eeuw het adagium. En zo werd
de weg geplaveid voor het Nederlands-
Vlaams havenschap NV Seaports.
Van mijn voorganger, de nu bijna tachtigja
rige oud-directeur, hoorde ik dat bij hem
'de knop was omgegaan' toen een grote
investeerder afzag van vestiging in de
Kanaalzone omdat toentertijd een duurza
me inrichting van het terrein ontbrak. Dat
was toen nieuw."
Werden de Zeeuwse haventerreinen
in die tijd niet doelmatig benut?
"Om de drommel niet. Als je 30 jaar terug
door het Sloe reed, zag je dat sommige ter
reinen heel extensief werden gebruikt. Je
kon daar met een bus ruim bochten
makend gemakkelijk tussen breeduit ver
spreide buizen en balken door laveren. Er
was toen nog zo n 1800 ha grond op voor
raad, en sommige bedrijven lieten gedeel
ten van hun eigen terreinen onbenut waar
geen bestemming voor was. Dat is nu
ondenkbaar."
U zei voor de krant dat de inrichting
van het haventerrein typisch Zeeuws
is?
"Dat herkent u toch zeker ook wel? Het
open Zeeuwse land met vergezichten is
uniek in West-Europa. Dat landschap is
voor ons steeds uitgangspunt geweest bij
de inrichting van onze havens. Dictum fac
tum, zo gezegd zo gedaan. Stel je eens voor
dat je vanuit het waardevolle cultuurland
schap van de Zak van Zuid-Beveland zo op
een kolossaal hoge wand met containers
had gekeken. Dat zou toch een gotspe
zijn? Daarom hebben vanaf het moment dat
in het Sloe de eerste container aan land
werd gezet, deze verdiept opgeslagen.
Desondanks hebben we toch flink kunnen
stapelen. Ook de kranen zijn verzonken.
Verder zijn de meeste opslagruimten hier
onder de grond, zoals die van Europe Car
die de op waterstof aangedreven schone
auto's in etages heeft gestald. Een toerist
die vanaf de Valdijk bij Nisse in onze rich
ting kijkt, kan gewoon van het dijkenland-
schap genieten. Wij houden de Zeeuwse
ruimte open."
Heeft het zuinig gebruik van de
ruimte nog positieve neveneffecten
opgeleverd?
"Volop. Eind vorige eeuw waren bedrijven
en werkgeversorganisaties nog faliekant
tegen een grootschalig windpark op de
Autrichepolder. 'Haventerrein is voor
havenbedrijven en niet voor turbines',
hoorde je zeggen. Het zou de havenontwik
kelingen maar belemmeren. Een paar jaar
geleden zijn molens van het windenergie-
park dat er al weer 25 jaar staat, vervangen
door de nieuwste generatie van 10 mega
watt per turbine. De 300 MW voorzien
samen met de zonne-energie in de energie-
11 WANTIJ maart '99
