Oernatuur en
nieuwe bossen
Richard Struijk
Wat lijkt makkelijker dan onderuit gezakt in je luie stoel
te kunnen genieten van de televisienatuur? Velen geven
echter de voorkeur aan de "reality", zoals alleen buiten te
beleven valt. Het Zeeuws landschap met zijn blauwe luch-
daar lachen de rietorchissen ons toe, die
zich vanaf smalle kerkenpaden laten be
wonderen. Plaatselijk zien vroegere weiden
rood. Sinds het konijn als gevolgen van
virusziekten vrijwel uit het landschap is ver
dwenen, sneuvelen weinig bloeistengels.
Weidevogels
Helaas, waar vroeger nog kieviten duikel
den, grutto's hun roep lieten horen en een
mens van hun kleinere broers tureluurs
ten, voorbij zeilende wolken, wijde verten en grote water
oppervlakten zal ook in 2030 nog veel te bieden hebben.
Tussen zeeasters en lamsoren is het
tgoed toeven. Waar enkele decennia
geleden nog aardappels en bieten de
zee hoorden ruisen, ligt nu een schit
terende paarse gloed over het landschap.
Land, ooit aan de zee ontrukt, omgezet in
vruchtbare akkers, maar weer teruggegeven
aan Moeder Natuur. Deze weet er wel weg
mee. Tijdens hoge vloeden dringt het zilte
nat ver landinwaarts, kreken en kreekjes
uitschurend als in het verleden. Duizenden
steltlopers draaien en zwenken, evenals de
mens genietend van een stukje oernatuur.
Tussen de talrijke liefhebbers, waarvan vele
gewapend met kijker en telescoop, mokt
een enkele boer. Hij kan zich in het ontpol-
deren nog steeds niet vinden. Minnaars van
natuurlijke kost zoeken er zeekraal, die
garant staat voor een pittig hapje. Of ze de
bordjes "Geniet, maar pluk met mate" heb
ben opgemerkt?
Nieuwe bossen
Wanneer de wind opsteekt begeven we ons
naar de nieuwe bosgebieden. Ofschoon er
nog steeds Zeeuwen zijn, die iets tegen
bomen hebben, oefenen oude en nieuwe
bossen grote aantrekkingskracht uit op
mens én dier. Ze schieten sneller op dan
velen voor mogelijk houden. In de kruinen
van populieren en wilgen zitten als enorme
heksenbezems de eksternesten. Vlaamse
gaaien laten zich evenmin onbetuigd. Nu
de jacht is uitgebannen en de aangeplante
eiken hun vruchten voortbrengen, gaat het
ook deze vogels voor de wind. Dankzij hun
vergeetachtigheid schieten overal jonge eik-
jes op, die het wat stijve bos een natuurlij
ker aanzien geven.
De damherten, vroeger alleen in de
Ekstemesten als heksenbezems
in nieuwe Zeeuwse bossen.
Foto: Richard Struijk.
Rietorchissen
kleuren de
weilanden.
Foto: Richard StruijJ
Manteling van Walcheren present, breiden
zich dankzij de dekking langzaam uit en
vormen in toenemende mate een toeristi
sche attractie.
Mei- en sleedoorns, rozen van velerlei aard,
wilde liguster, gemixed met besdragende
cultivars zorgen voor een rijke zangvogel
stand. Groepjes groenlingen struinen de
viltroos af en de fraai gekleurde putters
mogen tot de stamgasten gerekend wor
den. De groene specht voelt zich hier
steeds beter thuis, zoekt de kleine mieren
in gazons en bermen, maar rommelt ook
graag tussen de dikker wordende humus-
laag. Dat het dichte struweel een bijdrage
levert aan een gunstig microklimaat is mooi
meegenomen.
Orchideeën
Nu natuurontwikkelaars steeds vaker de
gelegenheid krijgen hun talenten te ontwik
kelen, grijpen pioniers hun kans. Hier en
werd, is het stil geworden. Ondanks
gemaakte afspraken zijn hollebollige, voch
tige weilanden omgezet in bieten- en maïs-
akkers. Gelukkig brengen smalle kavels met
bloemen voor de zaadteelt enige fleur. De
leeuweriken doen er het zwijgen toe en de
gele kwikstaart zoeken we tevergeefs bij de
schaarse met water gevulde greppels.
Gelukkig breidt het areaal natuur
gebied, waar een vogelkoor ons
elk voorjaar weer opwacht, zich
langzaam uit. Zeeland bezit in
potentie nog volop mogelijkhe
den, mits zijn inwoners dat wil
len. Niets is den willende onmo-
gelijk.
Richard Struijk is voorzitter van de KNNV Walcheren.
15 WANTIJ maart '99
