Passie voor paarden
Leo en Mieke de Visser
Jan Moekotte
Ritthem - Leo en Mieke de Visser zijn niet van boeren
komaf, maar 'wel stevig geworteld in Walcheren. Ze koch
ten er in 1978 hun eerste stukje grond. Al duidelijk met de
bedoeling milieuvriendelijk te gaan boeren. Zij werkte
toen nog bij een bank, hij was werktuigbouwkundige met
een passie voor paarden. Een jaar later konden ze er een
lapje bijkopen. Het jaar daarop volgde nog een uitbrei
ding en werden beide banen opgezegd. Inmiddels leven ze
al twintig jaar van hun gemengd boerenbedrijf op tien
hectare. Wat Leo en Mieke niet konden, kunnen hun kin
deren nu wel: trots zeggen dat ze van boerenkomaf zijn.
ik goed hoeveel wormen er in de grond zit
ten."
Ongeloof
Toen ze begonnen werden ze door de boe
ren in Ritthem voor gek verklaard, werden
er weddenschappen afgesloten hoe lang ze
het uit zouden houden. "Een half jaar", zei
de grootste pessimist. "Ze hielden ons ook
goed in de gaten, er was ongeloof over
onze mooie knolselder. Dat kon niet
bestaan zonder gif. Maar zachtjes aan wer
den we voor vol aangezien. We kennen
boeren die op contractbasis aardappels
telen en 20 keer per jaar spuiten maar zelf
de aardappels eten die ze in een hoekje van
hun moestuin zonder gif verbouwen."
We hebben geen zorgen over de afzet; we
produceren voor een 'tekort' markt, 95%
gaat via de groothandel weg, 5% wordt aan
huis verkocht. Met groenteabonnementen
zijn we gestopt, omdat wc daarvoor tijd
tekort kwamen.
Veel ergernis ontstaat door de
wet- en regelgeving, de gele oor-
flappen, de computerregistratie
van rundvee die niet klopt, de
verplichte inentingen (die on
langs tot massale sterfte leidden).
Veel waardering voor maatregelen
die de gangbare landbouw wat
milieuvriendelijker moet maken,
hebben ze niet: "Het inzaaien van
Leo en Mieke de Visser kennen van
vroeger nog de voordelen van een
'loonslaaf' zijn. Maar een baas boven
zich ambiëren ze niet meer: "De vrij
heid, de rust van het buitenleven is onbe
taalbaar. Iedereen zou in zijn leven min
stens een jaar boer moeten zijn."
Op hun bedrijf worden vooral 'grove'
groentes als kool, ui, pompoen, knolselder
en pastinaak geteeld. Daarnaast hebben ze
vleesvee, legkippen, zeven trekpaarden en
een winkel in eigen biologische producten.
Mesttekort
Terwijl veel boerenbedrijven kampen met
een mestoverschot hebben zij te weinig.
Mest wordt met zorg aangekocht. Mieke
zegt: "Het Demeter keurmerk dat wij voe
ren eist 40 mest van biologische kwali
teit, maar goede mest is schaars. Boeren
worden lekker gemaakt met compost
gemaakt van gft-afval uit de stad. Gratis
geleverd, je krijgt zelfs zes gulden per 1000
kilo bijbetaald. Maar we moeten er niet aan
denken die rotzooi op ons land te versprei
den."
Ritme
Leo bewerkt zijn land met paarden omdat
Leo de Visser: "Paarden
leggen je hun ritme op".
Foto: Peter Verdurmen.
het land daardoor vitaler blijft: "Paarden
leggen je hun ritme op, je geeft ze om de
drie uur rust. Op een trekker jakker je maar
door, met oordoppen op vanwege het
lawaai. Met een trekker rijd je de grond
kapot. Pas ploegde ik een stuk land waarop
jarenlang traditioneel was geboerd. Een
dooie boel was dat. Ons land krioelt van de
regenwormen. Achter de ploeg lopend zie
akkerranden met bloemzaad en
het beschermen van weidevogels
ogen wel aardig, maar vergulden
in wezen een bittere pil. We den
ken dat je daarmee hooguit iets
van gemoedsrust koopt".
Jan Moekotte is lid van de Wantijredactie.
11 WANTIJ juni '99
