Handnijverheid en milieu
Natuurvoedin
eerlijke hande
en
Wereldwinkel
Partnerplan
milieuzorg. Werd er al op het milieu gelet,
vanaf nu wordt er een aantal productgroe
pen van begin tot eind onder de loep geno
men, en wordt er zoveel mogelijk verbe-
1 terd.
Het gaat daarbij om koffie, thee, huishoud-
textiel, kleinkeramiek en houten produc
ten.
Vaak hebben producenten, zoals al aange
geven, direct voordeel bij een milieuvrien
delijke manier van werken. Maar soms kan
er sprake zijn van een dilemma. Zo valt er
in de Derde Wereld het meest te verdienen
wanneer er daar zoveel mogelijk aan het
product wordt gedaan, dus geen bulkgoe
deren produceren die hier verwerkt wor
den. Maar het verslepen van (verpak
kingsmaterialen over de hele wereld is een
energieverslindende aangelegenheid. Bij
koffie en thee gaat het nog wel, maar bij
wijn maakt verpakken hier of daar een
groot verschil.
Zuid-Afrikaanse wijn wordt nu nog in Zuid
Afrika gebotteld, in flessen die hier vandaan
komen. Voor het milieu is het beter om die
flessen hier te laten en de wijn hier te bot
telen. De keuze voor milieu of werk en
inkomen voor de producent is een lastige,
en is nog niet gemaakt.
Ook de lagere opbrengst bij het werken
zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen
zou een probleem kunnen zijn. Maar de
meeste Max Havelaar-koffieproducenten
zijn kleine boeren die vaak niet eens geld
hebben voor deze moderne verworvenhe
den.
Biologisch
Fair Trade streeft ernaar om per voedings
product minstens één biologische variant
aan te bieden. Bij koffie en thee is dat al
het geval, en de biologische chocolade zit
eraan te komen. Overigens is dat laatste
niet zo'n grote stap, want in de wikkel van
de mascao-chocolade staat te lezen dat
zowel de cacao als de rietsuiker worden
verbouwd met extra zorg voor het milieu,
zonder gebruik van kunstmest of chemi
sche bestrijdingsmiddelen.
Ook veel andere producten hebben voor
een deel een positief milieuverhaal.
De houten bureau accessoires zijn van tro
pisch hardhout, maar voor de op kleine
schaal gekapte bomen worden gelijk weer
nieuwe aangeplant.
De leren producten uit Niger zijn gelooid
met plantaardige middelen (behalve het
heel soepele leer, dat lukt niet op die
manier). Aangezien leerlooien een van de
meest vervuilende processen is in de
Wereldwinkelbranche, is dat een hele voor
uitgang voor het milieu en de gezondheid.
Er zijn spreien en andere textielproducten -
die geverfd zijn met natuurlijke materialen,
al beperkt dat de kleurkeus.
En zo kunnen we nog wel even doorgaan:
glasservies van gerecycled glas, of het nu
uit Vietnam komt of uit Bolivia, ongebleek
te of chloorvrij gebleekte T-shirts die
geverfd zijn met formaldehydevrije verf of
op waterbasis uit Zimbabwe, ongeverfd
houten speelgoed.
Kortom: er kan bij de Wereldwinkel met
een dubbel gerust hart boodschappen wor
den gedaan. Al blijft er natuurlijk het dilem
ma dat de eerlijke handel met heel veel
transport gepaard gaat. Het ecologische
principe "uit de regio" gaat hier per defini
tie niet op.
er tussen hem en de groothandel zo'n vijf
schakels zitten. De Nieuwe Band gaat een
project opzetten waarbij alle factoren (bio
logische kwaliteit, eerlijke handel, afstand,
bewerking, verpakking) bekeken en beoor
deeld worden. Dat moet een score opleve
ren waaraan de consument kan zien of het
product aan zijn eisen voldoet. En het moet
de groothandel meer mogelijkheden geven
om volgens de richtlijnen van eerlijke han
del in te kunnen kopen.
Overigens geeft de medewerker van De
Nieuwe Band aan dat de kwestie van eerlij
ke prijzen niet alleen in de Derde Wereld
speelt. Ook in Nederland geldt dat afzet-
prijzen die langdurig onder de kostprijzen
liggen meestal niet tot milieuvriendelijker
of diervriendelijker landbouw leiden.
Nu we weten hoe in de eerlijke handel
gewerkt wordt aan het milieu, is het ook de
moeite waard om het omgekeerde te bekij
ken. In de natuurvoedingswinkel is het aan
deel van de Derde Wereldproducten
bescheiden, maar wel aanwezig: rietsuiker,
pinda's, kruiden, sommige soorten rijst,
noten, olijfolie. En natuurlijk koffie en
thee, merendeels voorzien van het Max
Havelaar keurmerk. Vaak is er geen keur
merk voor eerlijke handel aangevraagd,
omdat volgens de importeur, de klanten
van natuurvoedingswinkels dat niet het
belangrijkste vinden.
Bij de biologische groothandels Naturalis
en De Nieuwe Band streeft men ernaar om
behalve biologische ook eerlijke voeding
aan te bieden. Maar het is niet gemakkelijk
te overzien hoe het de rijstboer vergaat als
Je kunt bij de Wereldwinkel niet alleen
boodschappen doen, je kunt er ook in
beleggen via het Wereldwinkel Partnerplan.
De ASN Bank verstrekt met behulp van dit
Partnerplan speciale leningen tegen gunsti
ge voorwaarden, waarmee Wereldwinkels
zich verder kunnen ontwikkelen. Een parti
cipatie bedraagt f 500 of een veelvoud, de
looptijd is naar keuze 5 of 10 jaar, en de
tegenprestatie is een jaarlijkse rente van
2,5% resp. 3,5%, of een vergoeding in de
vorm van Wereldwinkelcadeaubonnen ter
waarde van ca. 4% van de lening, óf geen
vergoeding.
Informatie bij de ASN Bank, tel.0800-0380
(gratis).
3 Vouwblad Wantij december "99
