Natuur - en cultuurhistorie:
buitenplaats Mon Plaisir in Schuddebeurs
(Schouwen-Duiveland).
Foto: Jaap Wolterbeek.
moet het juist opzoeken. Het ene, de con
serverende kant, heeft de andere, de ont
wikkelende kant, nodig. Behouden en
ontwikkelen, dat kan, als je creatief bent.
Neem de verdedigingslinie die door
Zeeuws-Vlaanderen loopt. Kan die linie
een richting aangeven voor de verschillen
de ruimtelijke vraagstukken die daar spe
len? Kun je daar bijvoorbeeld cultuurhisto
rie en toerisme verenigen? Die vraag
geven we de provincies, de gemeenten, de
waterschappen, de planologen mee. In
Iwente gaat bijvoorbeeld het
Architectuurcentrum aan de slag met zo'n
dertig architecten om ontwerpen te
maken die de identiteit van Twente van
gen. Wat is nu kenmerkend voor Twente?
Wat zie je nergens anders? Er zijn steden
die eigen Belvedere-projecten willen star
ten, provincies die grotere gebieden wil
len aanpakken."
Waar moeten die zich dan aan hou
den?
"Belvedere stelt juist geen nieuwe regels
en wetten. Sterker nog, we willen regels
in de ruimtelijke ordening versimpelen,
wegstrepen zelfs. Mijn positie is een voor
beeld van de nieuwe manier van werken.
Ik werk niet,.zoals vroeger, voor één
ministerie, maar voor vier:
Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en
Milieu (1), Landbouw, Natuurbeheer en
Visserij (2), Onderwijs, Cultuur en
Wetenschappen (3) en Verkeer en
Waterstaat (4). Dat is hier ook nieuw en
wennen. Belvedere wil integreren, en
vooral inspireren."
Is het niet allemaal franje en den
dert de TGV van de economie niet
gewoon door
"In dit land geldt én nieuwe snelwegen,
én nieuwe natuur, én VINEX- locaties. Tot
nu toe was het vaak: én, én, én. Minister
Pronk benadrukt echter dat er meer is dan
alleen kwantiteit. We moeten naar een
hogere kwaliteit in de ruimtelijke orde
ning. Zeker in een tijd dat we het ons
kunnen permitteren.
Is 168 ?niljoen gulden voor nieuw
beleid in de komende tien jaar dan
niet mager?
"Dat is niet echt heel veel. Maar vergeet
niet, dit is pas het begin en zeker niet het
einde. Bovendien is dit geld vooral
bedoeld om onderzoek te doen, om initia
tieven op gang te helpen, om het proces
te begeleiden. Het echte geld zit in de
projecten zelf die uitgevoerd gaan wor
den. Geld voor kwaliteit, als het aan deze
nota ligt" 0
Kaart van Belvedere-
gebieden in Nederland.
Bron: Nota Belvedere,
Tweede Kamer, 2 juli 1999.
Hoofdlijnen Nota Belvedere
Nederland staat voor grote ruimtelijke ver
anderingen. Veranderingen die noodzake
lijk en gewenst zijn: woningbouw, natuur
ontwikkeling, infrastructuur e.d.
Tegelijkertijd staat de culturele identiteit
van de leefomgeving meer dan ooit op de
maatschappelijke en politieke agenda. Er is
vooral zorg over de vervlakking van de
diversiteit en kwaliteit in het open landelij
ke gebied.
Deze beide ontwikkelingen vragen om een
trendbreuk. Cultuurhistorie en ruimtelijke
planning kunnen beter en creatiever op
elkaar aansluiten. In de dynamiek van het
nieuwe moet zorg voor, en creatieve
benutting van cultuurhistorische waarden
vanzelfsprekend worden.
Waardevol
Als bijlage bij de Nota Belvedere zijn 74
gebieden nader in kaart gebracht op hun
cultuurhistorische waarde en zijn 105 cul
tuurhistorisch belangrijke steden weerge
geven. In Zeeland zijn dat:
Gebieden:
Kop van Schouwen
Duiveland
Tholen
Walcheren
Zuid-Beveland
West Zeeuws-Vlaanderen
Steden:
1Aardenburg
2. Domburg
3. St. Anna ter Muiden
4. Brouwershaven
5. Goes
6. Hulst
7. St. Maartensdijk
8. Middelburg
9. Tholen
10. Veere
11Vlissingen
12. Zierikzee
Willem de Weert is eindredacteur van Wantij.
4 WANTIJ juni '00
