Regenkappen bedreigen landschaps-
schoon
Jan-Eelco Dijk,
Als aan bewoners van de Zak van Zuid-Beveland wordt
gevraagd waar hun groene grens bedreigd wordt, dan
wijzen er vast een paar in de richting van
Kwadendamme. In dit dorp is het niet de verstening of de
verglazing die het groen bedreigt, maar eist het plastic
een prominente plaats in het landschap op.
Op veel plaatsen in Spanje wordt het landschap al door plastic verpest.
Foto: Jaap Wolterbeek.
In de oostelijke hoek van de Zak worden
veel kersen, bessen en aardbeien geteeld.
Om een redelijke opbrengst te waarbor
gen vindt de teelt van een aantal van deze
fruitsoorten onder regenkappen plaats.
Regenkappen zijn stalen of houten boog
constructies waarop een lichtdoorlatende
folielaag is aangebracht. Ze zijn nodig om
de kwetsbare gewassen te beschermen
tegen neerslag, wind en vogels.
Ruimhartig
De strijd om deze groene grens laaide op
toen een aantal telers bij de gemeente
aanvragen indiende voor het oprichten
van de regenkappen. Burgemeester en
wethouders staan welwillend ten opzichte
van de tuinders: de kappen zijn onmis
baar voor de teelt van klein fruit, en de
teelt van deze gewassen is weer onmisbaar
voor het behoud van de vitaliteit van het
platteland. Conclusie: in het bestem
mingsplan werd de mogelijkheid van het
oprichten van regenkappen ruimhartig
toegestaan.
Provincie
Bij de provincie vindt het gemeentelijke
beleid geen weerklank: zij heeft goedkeu
ring aan het regenkappenbeleid in het
bestemmingsplan onthouden. In theorie
kan het hele buitengebied van de gemeen
te Borsele worden overkapt, en dat is de
provinciale bestuurders al te gortig.
Zolang telers niet meer dan 1 ha aan
regenkappen willen oprichten kunnen ze
hun gang gaan. Maar als ze die oppervlak
te willen overschrijden, dan moet worden
aangetoond dat de bouw uit oogpunt van
natuur en landschap aanvaardbaar is.
Omwonenden
En dan zijn de omwonenden de vierde
partij in het geschil. Zij vinden dat de
bouw van regenkappen ontoelaatbaar veel
schade toebrengt aan de landschappelijke
waarden van de Zak. Het liefst zien ze dat
hun idyllische leefomgeving verschoond
blijft van plastic en staal. Bovendien vre
zen ze dat een bedrijf dat rendabel wil
draaien, niet met 1 ha folie toe kan. Uit
onderzoek is gebleken dat een volwaardig
bedrijf dat zich toelegt op de teelt van ker
sen of bessen, tenminste 2 a 3 ha aan
overkapping nodig heeft. Als men een
maal begint met het toestaan van regen
kappen dan is het einde zoek, zo redene
ren omwonenden. Binnen de kortste
keren staan de telers weer op de stoep
van het gemeentehuis om een nieuw are
aal aan folie aan te vragen.
Clinch
De strijd om de regenkappen is een
onontwarbare kluwen van procedures
geworden. Iedereen ligt met iedereen in
de clinch. De omwonenden procederen
tegen de gemeente, die op haar beurt
weer met de provincie ruziet. Ook de
telers ageren tegen burgemeester en wet
houders om maar zo snel mogelijk hun
regenkappen op te kunnen richten.
Tot op heden plukken omwonen
den de figuurlijke vruchten in
Kwadendamme: het folie en de
staalconstructies liggen onge
bruikt in de schuur. En de groene
grens? Die is nog onaangetast,
maar de bedreigingen liggen
onverminderd op de loer
Jan-Eelco Dijk is milieujurist bij het Bureau voor
Rechtshulp Zuid-Holland-Zuid in Dordrecht dat in
samenwerking met de ZMF mensen die met milieupro
blemen kampen, juridisch helpt.
15 WANTIJ oktober '00
