's* Een glazen stad zo groot als Goes - - 'H n :1 A 1 l' m I? 16* {I I r ii JU 11 Lil ;ïu: li I W J j t i K f> J'. i' p' Ata een doorwaakte nacht werd het BÖRIS: Behoud de f '3 i Oüe>2 Ruimte In 't Sloe. Geestelijk vader van Boris is Joban de Jonge uit Letvedorp: "BORIS klinkt dan weisboef- ach tig, maar het mag geen vals. beest worden. Dal is in strijd met onze gezdgsgetrouwe Zeeuwse aard. We zullen niet bijten, niks vernielen, niet kraken zoals bij de Betuwelijn. Dat zou ons onmiddellijk de steun van de plaatselijke bevolking kosten"Hij ziet BORIS meer als een terriër die de tanden zet in taaie papieren kost. Want taaie kost is het; de ambtelijke papierpulp die grootscha lige glastuinbouw in Zeeland mogelijk moet maken. Waarom moeten er eigenlijk W kassen in Zeeland komen? Omdat Zuid-Holland meer woningen wil. Omdat er daar door in het Westland tweeduizend hectare aan kassen moet verdwijnen. Toen de Hoekse Waard als locatie voor de glastuin bouw afviel, kwam Zeeland in beeld, onder meer omdat de al aanwezige indus trie warmte en CO2 kan leveren. De pro vincie Zeeland wil met de komst van de kassen de economie versterken en startte in 1998 een onderzoek naar de milieu effecten van grootschalige glastuinbouw. Gedacht werd aan 500 tot 700 hectare. Het onderzoek richtte zich op drie loca ties: Reimerswaal, Borsele en Sas van Gent. Verzet In het begin buigen zich ambtenaren - beroepshalve - en enkele 'vrijwilligers' uit bezorgdheid over die plannen. In het voorjaar van 1999, tijdens een bijeen komst voor de bewoners van Lewedorp en Nieuwdorp, hoort de Provincie geen enke le wanklank. Omdat volgens Johan de Jonge zich in Reimerswaal en Sas van Gent wel een paar mensen zich kritisch hadden uitgelaten, is in de MER een zin snede terug te vinden over het draagvlak voor de plannen in Borsele. Pas als de PZC, in juni 2000, paginagroot in beeld brengt wat Lewedorp en Nieuwdorp te wachten staat, voelen veel bewoners iets van dreiging. In een mum van tijd worden in Nieuwdorp 500 hand tekeningen verzameld tegen de komst van de glazen stad. Daar is volgens Johan de Jonge alleen de voorzitter van de dorps raad nog vóór de komst van de kassen. Wanneer de Stichting Leefbaar Zeeland het verzet uit Lewedorp en Nieuwdorp bij elkaar brengt, ontstaat daaruit BORIS. Johan de Jonge heeft zich dan al tiental len, zo niet honderden uren verdiept in het dossier. Omdat het milieu en het Zeeuwse landschap hem nauw aan het hart gaan. Omdat hij in Borsele geboren en getogen is. Omdat zijn familie er al vierhonderd jaar woont. Omdat hij zijn land niet wil opofferen voor de economi sche waan van de dag. Hoewel hij 'import' niet per definitie wantrouwt, valt hem op dat BORIS vooral een diep gewortelde Zeeuwse aangelegenheid is. Nieuwdorp: het Doel van Nederland BORIS voorziet dramatische gevolgen; "Nieuwdorp wordt het Doel van Nederland. Het is op zijn minst ironisch dat de mensen die de zware industrie, de kerncentrale en de COVRA al moeten ver dragen, nu 'beloond' dreigen te worden met een verdere aantasting van hun leef omgeving." Johan de Jonge erkent dat, wanneer de glastuinbouw gebruik kan maken van de (rest)warmte en koolstofdioxide (C02) die de al aanwezige industrie uitstoot, er een reëel milieuvoordeel ontstaat. Toch vraagt hij in maart 2000 de ZMF zich niet blind te staren op dat milieuvoordeel. Hij vraagt ook oog te hebben voor landschappelijke waarden, voor het verlies van de open ruimte en het waardevolle landschap. De ZMF is als lid van de klankbordgroep betrokken geweest bij de totstandkoming van de Milieu Effect Rapportage (MER). Johan de Jonge omschrijft de Quarlespolder, waar volgens de provincie (en de ZMF) de kassen moet verrijzen als een groene corridor; als de landschappe lijke overgang tussen Walcheren en Zuid- Beveland. De Quarlespolder is, dankzij de dijken, de kreekresten en de boomgaar den ook een ecologisch waardevol gebied waar in het najaar bijvoorbeeld veel kramsvogels en koperwieken op het fruit afkomen. Tijdens een rondritje door het gebied laat hij zien dat het om een immens gebied gaat: "Met een oppervlak te van bijna 700 hectare krijgt Zeeland er een stad bij, qua oppervlakte gelijk aan Goes of Middelburg. Twaalf kilometer in omtrek. Ja, de term glazen stad is hier vol strekt van toepassing." MER Net zoals de Consumentenbond in een vergelijkend warenonderzoek plusjes en minnetjes uitdeelt, zo zijn in de MER ook de drie Zeeuwse locaties vergeleken. Volgens Johan de Jonge is, door creatief met de feiten uit de MER om te gaan, de indruk gewekt dat de drie locaties min of meer gelijkwaardig zijn. Op grond van de MER kiest in juni 2000 de Provincie Zeeland voor de locatie Zuid-Beveland West. In een reactie op die keuze laat voorzitter Ginjaar van de Provinciale com missie Milieubeheer weten dat de afwegin- 3 WANTIJ oktober '00

Tijdschriftenbank Zeeland

Wantij | 2000 | | pagina 3