Nieuwe milieubeleidsplan
strandt bij tewaterlating
Tjeu van Mierlo
Nu de relatief gemakkelijke milieuproblemen in Zeeland
zijn opgelost, blijven de weerbarstige over. Moeilijke pro
blemen kunnen worden aangepakt met een krachtig plan
en met een doelgerichte sturing van de overheid. Het
nieuive Zeeuwse milieubeleidsplan 'Groen licht' mist die
kracht en sturing. Het plan strandt al bij de tewaterla
ting.
In de voorbije jaren zijn de gemakke-
Ilijke milieuproblemen aangepakt.
Voorbeelden zijn het inzamelen van
chemisch afval, hergebruik van 1
bouw- en sloopafval, verbod op de pro
ductie van cfk's. Het ligt voor de hand dat
in een nieuw milieubeleidsplan voor
Zeeland met kracht wordt gewerkt aan de
hardnekkige, soms grensoverschrijdende
milieuproblemen zoals verzuring, broei
kaseffect, lozing van giftige stoffen, ver
vuiling van het water en de groeiende
afvalberg. Maar dat gebeurt niet. Bij nieu
we beleidsthema's zoals bedrijvigheid, ste
delijke leefomgeving en landelijk gebied,
ontbreken heldere doelstellingen die in
een gestelde tijd bereikt kunnen worden.
Milieubeleid heeft een krachtige impuls
nodig om tot uitvoering te komen. 'Groen
licht' levert die aansporing allerminst. Met
pappen en nathouden bewijzen we het
milieu absoluut geen dienst.
Prikkels, afspraken en regels
Het milieubeleid is de laatste jaren com
plexer geworden en steeds breder. Het
gaat niet langer alleen om thema's als
overbemesting en verzuring van het
milieu. De kwaliteit van de leefomgeving
en de ruimtelijke ordening bijvoorbeeld
krijgen steeds meer aandacht. Verder zijn
er vele maatschappelijke partijen betrok
ken geraakt bij de uitvoering van beleid.
Een heldere sturing door de provinciale
overheid is dan noodzakelijk. Dat kan met
gerichte, economische prikkels zoals
heffingen en subsidies. Maar ook door
goede afspraken met de afzonderlijke
doelgroepen te maken over de aanpak van
milieubeleidsplan biedt niets van dat alles.
Juist nu het er op aan komt, maakt het
plan een lauwe indruk. Met dit nieuwe
plan boet het Zeeuwse milieubeleid aan
betekenis in.
Duurzaam
Een nieuw Zeeuws milieuplan mag niet
bedoeld zijn voor de onderste bureaulade.
Om het plan op tafel te krijgen zijn er
diverse mogelijkheden:
Er moeten concrete doelen komen die
stellen wat er over zes jaar bereikt moet
zijn, bijvoorbeeld dat dan de uitstoot van
alle giftige stoffen onder de norm moet
zijn. In het plan moet de keuze gemaakt
worden voor een duurzame Zeeuwse
samenleving. Duurzaam betekent bijvoor
beeld opwekking van energie door wind,
zon en biomassa, fabrieken die geen ein
dige grondstoffen gebruiken en biologi
sche landbouw. Nieuwe bedrijven zijn
alleen welkom als ze voldoen aan duur
zaamheidcriteria. Bedrijven als Pechiney
en de kerncentrale Borssele zouden zich
dan niet meer in Zeeland kunnen vesti
gen.
Het plan krijgt ook meer kracht als de
provincie een duidelijker stempel drukt
op gebiedsgericht beleid. Dat kan door
eigen kwaliteitseisen voor bepaalde gebie-
specifieke milieuproblemen. En natuurlijk
door heldere regels vast te leggen in de
provinciale milieuverordening
Overheid
In 'Groen licht' heeft de provincie het roer
uit handen gegeven. De provincie ver
trouwt erop dat de komende jaren organi
saties en instanties als landbouw, recreatie
en gemeenten milieubeleid als vanzelf
sprekend uitvoeren. De oude methode
van zelfregulering wordt in het nieuwe
plan zelfs uitgebreid. Beseft de provincie
wel dat doelgroepen zoals de landbouw,
de recreatie en de industrie, milieupro
blemen niet vanzelf en spontaan oplos
sen? Dat is toch in de voorbije jaren wel
gebleken. Bij milieubeleid is nu eenmaal
een sturende overheid nodig.
Een gezonde leefomgeving vraagt om een
krachtig plan, een heldere koers en een
pittige regisseur. Het nieuwe Zeeuwse
den in het plan op te nemen en door zelf
beleid voor de samenwerking met andere
partijen te formuleren.
Economische groei
Ook de komende jaren zal de economi
sche groei het terugdringen van de milieu
druk in Zeeland in de weg staan. Om eco
nomische groei samen te laten gaan met
een absolute vermindering van de milieu
belasting is eveneens een concrete aanpak
nodig. Anders blijft absolute ontkoppeling
van milieu en economie een loze kreet.
Dergelijke fundamentele keuzes
prikkelen het debat.
Nu maakt het nieuwe beleidsplan
nauwelijks iets los
Tjeu van Mierlo is coördinator van de Zeeuwse
Milieufederatie.
11 WANTIJ december'00