van de geul, nu dus aangegeven met 11,6
meter, wordt uitgedrukt t.o.v. het laagwa-
terpeil. Door de grote getijverschillen in
de Westerschelde bestaat er echter de
nodige speling, zodat in de praktijk ook
schepen met een diepgang tot 15,5 meter
Antwerpen kunnen bereiken, al moeten
ze daarvoor in twee getij-etappes met
hoog water over de verschillende drem
pels heen varen. Dat kost tijd, dus geld.
Vlaanderen heeft becijferd dat voor een
optimale economische ontwikkeling een
extra verdieping van 3,4 meter nodig is.
Bagger
De vaargeul van de Westerschelde wordt
al jarenlang stelselmatig op diepte gehou
den door de drempels te verlagen. Tot
I960 werd daarvoor 5 miljoen kubieke
meter per jaar gebaggerd, maar tijdens de
verdieping van de jaren '70 is dat opge
schroefd tot 15 miljoen kubieke meter. De
laatste jaren wordt eenzelfde hoeveelheid
weggebaggerd om de geul op diepte te
houden, puur voor het onderhoud dus.
Om een idee te geven waarover we het
hebben: men zou met deze hoeveelheid
baggerspecie 2000 voetbalvelden 1 meter
kunnen ophogen. Bij een verdere verdie
ping neemt het baggervolume uiteraard
nog toe, omdat ten eerste de drempels
over grotere lengtes moeten worden aan
gepakt en, ten tweede, de breedte van de
geul op bochtige stukken moet toenemen
om de grotere schepen voldoende draai-
ruimte te geven. Om schepen met 14
meter diepgang een vrije doorgang tot
Antwerpen te verlenen moet minstens 40
miljoen kubieke meter bagger uit de
Westerschelde en de aanloopgeulen voor
de kust gehaald worden.
Noodwet
In 1995 stemde het Nederlandse parle
ment opmerkelijk gemakkelijk in met een
noodwet die normale inspraak- en
bezwaarprocedures tegen de voorgeno
men (tweede) verdieping terzijde schoof.
Aanleiding voor de noodwet was indertijd
een door de ZMF gewonnen procedure
tegen Rijkswaterstaat waardoor niet tijdig
een baggervergunning kon worden vers
trekt. Door de noodwet kon Vlaanderen
zonder tijdverlies met het verdiepen
beginnen. Officieel is het nooit toegege
ven, maar het leidt geen twijfel dat in die
tijd een ordinaire koehandel is bedreven
tussen Vlaanderen en Nederland. Daarbij
is het tracé van de Hoge Snelheidlijn
(HSL) vastgesteld volgens Nederlandse
wens in ruil voor toestemming aan
Vlaanderen om de Westerschelde verder te
4 WANTIJ maart '01
Langetermijnvisie
Het Nederlandse parlement bleek zich
bewust van de weinig elegante handelwij
ze in 1995. Het besloot tot een grondige
voorstudie (Langetermijnvisie Schelde-
estuarium) voordat er overleg kon plaats
vinden over een derde verdieping. De
tweejarige studie, uitgevoerd door een
team van Vlaamse en Nederlandse deskun
digen, is onlangs gepresenteerd aan beide
parlementen. Hr is een streefbeeld voor
2030 geformuleerd waarin economie in
verdiepen. Nog steeds loopt er tegen deze
gang van zaken een hoger beroep van de
Vogelbescherming Nederland bij de Raad
van State. Natuurlijk wordt bij een veroor
deling de verdieping niet teruggedraaid,
maar het zal er toch minstens aan bijdra
gen dat bij een volgende gelegenheid niet
zo luchthartig wordt beslist. Dat er volgen
de gelegenheden komen was in 1995 al
duidelijk, want Vlaanderen gaf al direct te
kennen dat het een volgende verdieping
noodzakelijk achtte.
Slikken met
meanderende
geulen: het
natuurlijk kapitaal
van het
Westerschelde-
estuarium
Foto: Jaap Wolterbeek.
