onsumentenblad
Water in en om het huis
Herkomst Zeeuwse
water
Deltaplan
Dertien emmers per dag
maart 2001
Gerda Spaander
Water: we zitten er middenin, zeker in Zeeland. Soms tot
ons verdriet, als de regen maar niet op wil houden. En tot
ons plezier als we er in zwemmen, op varen, of als het
lang droog geweest is. Moeten we zuinig met water
omgaan als er toch zo'n overvloed van is?
Die overvloed komt vooral uit de lucht,
zo'n 800 mm regen per jaar. Maar dat
wordt vervolgens weer heel snel afge
voerd. Via drainage, sloten, riolering gaat
het overgrote deel, zowel binnen als bui
ten de bebouwde kom, zo snel mogelijk
de Ooster- en Westerschelde en daarna de
Noordzee in. Ook de verdamping van
(landbouw)gewassen neemt een deel van
de waterafvoer voor z'n rekening. En ten
slotte is er het drink- en industriewater,
dat na gebruik, al dan niet via zuiverings
installaties richting Noordzee gaat.
Er verdwijnt meer water door directe
afvoer, verdamping en drink/industriewa
ter, dan er regen valt. Daardoor daalt lang
zamerhand de grondwaterstand, en krij
gen we verdroging. Dat lijkt soms wat
theoretisch als het hoost, maar toch ver
droogt een deel van de natuurgebieden.
Dat gaat ten koste van bepaalde planten
soorten en amfibieën, maar ook van
vogels die bijvoorbeeld op drogere, harde
re grond meer moeite hebben met het
bemachtigen van wormen.
Daarnaast moeten boeren eerder sproeien
als het een tijdje niet regent en hebben ze
meer last van zoute kwel. Tenslotte wordt
de winning van drinkwater moeilijker en
daardoor duurder.
Ook al is het gebruik van drinkwater maar
één van de oorzaken van verdroging (en
niet de grootste), het is belangrijk om
zuiniger om te gaan met water. Waar het
om warm water gaat levert dat ook nog
eens energiebesparing op. Daarnaast kost
de winning, zuivering en distributie van
drinkwater de nodige chemicaliën en
energie.
IllBert Dorland
Al is er in Zeeland water alom, we
beschikken nauwelijks over zoet grondwa
ter, en dat is nodig voor drinkwaterwin
ning. Daarom wordt al het Zeeuwse drink
water geïmporteerd: Het Schouwse drink
water komt via de duinen van Goeree uit
het Haringvliet, in Midden-Zeeland gebrui
ken we water dat wordt
opgepompt uit de
Brabantse Wal, en in
Zeeuws-Vlaanderen komt
het water uit de spaarbek
kens van de Biesbosch.
Grondwater is doorgaans
schoner dan oppervlakte
water, en daarmee is de
winning van grondwater
het goedkoopst. Maar het is niet meer
mogelijk om alleen grondwater voor
drinkwater te gebruiken. Als ons waterver
bruik stijgt, en als er meer grondwater-
winplaatsen onbruikbaar worden door
teveel mest en bestrijdingsmiddelen, zal
er in verhouding meer oppervlaktewater
gezuiverd moeten worden. Daardoor zal
de prijs van het water stijgen.
De herkomst van
het Zeeuwse water
tri 1991 brachten de gezamenlijke
Nederlands natuur- en milieuorganisaties
(waaronder de ZMF) het rapport uit 'Naar
een deltaplan voor het milieu'. Daarin
Herkomst Zeeuwse water
Deltaplan
Dertien emmers
Kleine beetjes helpen
Het grotere werk
Zeeuwse voorbeelden
Water uit de fles
Water in de tuin
Een ton voor water
Waterspoor
Afvalwater
Adressen
stelden ze dat de schade aan natuur en
landschap door verdroging kon worden
hersteld als er tot het jaar 2000 25% min
der grondwater werd opgepompt. Nu we
2000 voorbij zijn is duidelijk dat het voor
nemen niet gelukt is. Van de voorstellen
bij dit deltaplan is het KIWA-keurmerk
voor waterbesparende producten er geko
men, evenals incidentele subsidies voor
waterbesparing (maar niet in Zeeland). Er
zijn echter géén voorschriften voor water
besparend sanitair voor nieuwbouw en
renovatie gekomen (alleen voor
Duurzaam-Bouwen projecten). Er is ook
nog géén progressief watertarief waarbij
het vastrecht lager wordt en de prijs per
kuub water hoger.
Illustratie; uit folder VEWI
1130 liter vwater per dag!
Tiet waterverbruik schommelt al jaren
rond de 130 liter per persoon per dag (in
I960 deden we het nog met 89 liter). Dat
is dertien emmers. Aan de ene kant
gebruiken wasmachines, afwasmachines
en wc's steeds minder water, anderzijds
wassen we onszelf en onze kleren steeds
vaker en staat er in steeds meer huishou
dens een afwasmachine.
Tachtig procent van ons huishoudelijk
waterverbruik komt voor rekening van
douche en bad, de wc en de was. Van al
dat drinkwater komt er dagelijks maar een
paar liter in ons eten en drinken terecht.
1 Consumentenblad Wantij maart '01