Bunzing contra
bisamrat
Landschap
Sjaak Herman
Bisamratten worden door de waterschappen te vuur en te
zwaard bestreden omdat ze schade veroorzaken. De scha
de bestaat vooral uit het ondergraven van de oevers van
waterlopen. De oevers zakken in waardoor de doorstro
ming van het water belemmerd wordt. Maar ook vanuit
de natuurbescherming wordt de bisamrat gezien als een
ongewenst exotisch element, niet alleen omdat hij hier
niet thuis hoort, maar ook door zijn voedselkeuze. Hij
vreet de onder het water groeiende delen van moeras- en
waterplanten op, waardoor het biologisch evenwicht in
kleine wateren als drinkputten sterk verstoord wordt.
Bovendien maken de ratten door
hun gedrag het water troebel en
dat is nadelig voor amfibieën die
helder en zuurstofrijk water nodig
hebben. Daarbij komt nog iets: de bisam
ratten verplaatsen zich veelvuldig en
nemen dan in hun vacht de eitjes van ste
kelbaarsjes mee naar andere drinkputten.
Als de afstanden over land niet al te groot
zijn, kunnen deze eitjes overleven. Het
gevolg is dat tal van drinkputten gekoloni
seerd worden met stekelbaarsjes die zich
tegoed doen aan de eieren van amfibieën!
Ik erger me al jaren aan het goed gedijen
van de bisamrat, vooral omdat de ratten
vangers niet bij machte zijn de beesten te
bestrijden, simpelweg door gebrek aan
menskracht.
Natuurlijke vijand
Heeft de bisamrat dan geen natuurlijke vij
and? Zoals verwacht kan worden met exo-
ten die zich sterk uitbreiden, is het aan
bod van zulke vijanden niet bijster groot.
Waar ik woon, in West Zeeuws - Vlaan
deren, is er eigenlijk maar één serieuze
kandidaat: de bunzing.
Deze is jammer genoeg niet geliefd in
bepaalde kringen. Onterecht volgens mij,
want de schade die hij aanricht is meestal
een gevolg van gemakzucht van de mens
die zijn kleinvee onvoldoende beschermt.
Ook het feit dat de bunzing een vrijwel
verborgen leven leidt draagt bij aan zijn
duistere imago.
Om een bijdrage aan het terugdringen van
de bisamrat te leveren moeten er meer
bunzingen komen. Dat kun je alleen maar
door te zorgen voor de aanleg van vol
doende nestgelegenheden en voor het
snel laten groeien van de populatie.
Snoeihout
In nestgelegenheden kun je voorzien door
het aanleggen van ruimbemeten houtmij
ten ('musterdvummen' op zijn Cadzands).
Die zijn eenvoudig te maken met de ber
gen snoeihout die jaarlijks vrij komen bij
gemeentes, waterschappen, boeren en
niet te vergeten bij het vrijwillig land
schapsbeheer.
Snel een grote populatie krijgen ligt wat
lastiger: er zal een kweekprogramma
opgezet moeten worden. Dat kan volgens
mij het beste door boeren gedaan worden
iïiife'ö
Musterdvumme bij Groede. Foto: ZMF.
als een soort neventak, waarbij dan ook
gedacht wordt aan het maken en controle
ren van de houtmijten, aan het merken,
uitzetten, monitoren en het nagaan van de
eventuele negatieve effecten zoals het
roven van grondbroeders door de bun
zing. Het meest logische is dat de boer dit
doet in zijn directe omgeving in een of
meer polders. Dat hij voor dit werk goed
betaald moet worden is niet meer dan bil
lijk.
Nadat ik met dit idee als één van
de winnaars voor de Zeeland
Mooi en Vitaalprijs uit de bus
kwam, werd mij door de milieufe
deratie verzekerd dat het verder
uitgewerkt zal worden. Ik wacht
met spanning af!
Sjaak Herman is coördinator vrijwilligerswerk van de
Stichting Landschapsbeheer Zeeland in West Zeeuws-
Vlaanderen.
16 WANTIJ juni'01
