De terugkeer van het getij
Deltawateren weer met elkaar verbonden
v,\NSE BiBüorp
Me opties uit Delta in Zicht
Vincent Klap
Vloeken in de kerk. Zo beschouwde men tot voor kort in
Zeeland het plaatsen van kanttekeningen bij de
Deltawerken. Zeker over de ligging van de dijken bleek er
weinig te discussiëren. Maar tijden veranderen en nieuwe
ontwikkelingen, zoals versnelde zeespiegelrijzing en ver
hoogde rivierwaterafvoer, vragen om nieuwe inzia
Om de veiligheid te waarborgen moet het roer om.
Zeeuwse Delta
Momenteel wordt nagegaan hoeveel ruim
te er waar voor water moet worden gere
serveerd. Veel speelruimte om met stuwen
waterdebieten in de verschillende
BEW. EX
<2££elbU_
dDe Provincie Zeeland heeft het
initiatief genomen om een nieu
we integrale visie op de Delta-
wateren op te stellen. Het project
heet 'Delta in Zicht' en wordt uitgevoerd
samen met de provincies Zuid-Holland en
Noord-Brabant, de waterschappen en
gemeenten en maatschappelijke organisa
ties. De ZMF juicht het initiatief toe en
draagt bij aan het opstellen van de visie.
In dit artikel worden de nationale context
van het project en de uitgangspunten
voor de natuurverbetering geschetst.
ijd tegen het water
lerlanders streven al eeuwen naar dui-
jke grenzen tussen nat en droog. De
:lopen eeuw was in die zin erg succes
met de Deltawerken als kroon op het
k. Toch is het een illusie te denken dat
strijd tegen het water gestreden is. De
rid mobiliseert zich, de zeespiegel
;t. De komende 100 jaar waarschijnlijk
:m!
Plaatsen waar de Deltawateren mogelijk verbonden worden. Kaart: Delta in
vol,
wer
de s
vijai
stijg
60
Momenteel loert het gevaar Nederland
echter vooral in de rug. De piekafvoeren
van de rivieren stijgen, met hogere water
standen als gevolg. Als een extreme rivier-
waterafvoer samenvalt met storm en
springtij op zee, wordt afwateren onmoge
lijk en dreigen overstromingen in het
rivierengebied.
Tegenover de verhoogde waterstanden
van de rivieren en de zee staat een verla
ging van de bodem achter de dijken, als
gevolg van bodemdaling en inklinking.
Het land is bestemd voor bewoning en
landbouw, en is dus bij voorkeur droog.
Overtollig water wordt daarom zo snel
mogelijk de dijk over gepompt. Door de
kunstmatige droogte van het land is de
bodem in de afgelopen decennia enkele
decimeters gezakt en het grondwaterpeil
nog meer. De eigenaardige situatie doet
zich dus voor dat er soms teveel water is,
maar vaak ook juist te weinig.
Onderlopen
Na de grootscheepse wateroverlast in de
stroomgebieden van Rijn en Maas in 1993
en 1995 is de visie op het Nederlandse
waterbeheer gewijzigd. De landelijke
Commissie Waterbeheer 21e eeuw conclu
deerde dat het (eeuwen)oude beleid zijn
langste tijd gehad heeft. De essentie van
het toekomstige waterbeleid is een min
der strikte scheiding tussen water en land
Regenwater moet langer worden vastge
houden op de plaats waar het viel. bangs
de rivieren zullen gebieden worden gere
serveerd die bij hoge waterstanden kun
nen onderlopen, zodat de waterstijging
tijdens hoge afvoeren beperkt blijft.
rivierarmen van de Rijn te manipuleren is
er niet, want vooral de Lek zit onder de
huidige omstandigheden al aan zijn taks.
De neiging bestaat dan ook om meer
water af te leiden naar de zuidelijke rivier
armen, waardoor het zich zal ophopen in
het Hollandsch Diep. Verdere afvoer naar
zee kan voor een deel via het Haringvliet,
maar bij hoge afvoeren (en een hoog zee
waterniveau) is die mogelijkheid te
beperkt. Op dat moment rest alleen nog
afwatering via de Volkeraksluizen naar de
Zeeuwse Delta.
yussijta
3 WANTIJ april '02