Foto: P. Verdurm
Bijlage 3 overzicht opgetreden wildschade in de provincie Zeeland, periode
1996-2000
aantal schademeldingen
1996
1997
1998
1999
2000
waterwild
rietganzen
3
10
4
5
28
kolganzen*
176
117
78
20
132
grauwe ganzen*
44
101
74
43
177
grauwe ganzen
7
4
11
18
38
(overzomerende)
brandganzen*
8
8
4
4
13
rotganzen*
146
133
94
67
130
smienten*
256
163
105
54
173
wilde eenden
27
16
23
40
59
meerkoeten
12
3
4
6
8
boerenganzen
0
0
1
0
0
Canadese ganzen
0
0
1
1
5
motel en honderdtwintig vakantievilla's
door de aanwezigheid van de zandhage-
dis. In Heerlen ging de aanleg van een
woonboulevard niet door omdat de rug-
streeppad daar een stokje voor stak. In
Vught kon de kamsalamander vooralsnog
de bouw van vijfhonderd nieuwe huizen
voorkomen. Het baggerwerk bij de aanleg
van de Betuwelijn liep vertraging op
omdat in Ochten de kleine modderkrui
per werd gesignaleerd. De bittervoorn
bezorgde Heiloo moeilijkheden bij de
aanleg van een bedrijventerrein en in
Papendrecht legden tien villa's het af
tegen twee ijsvogels. In Zeeland weten de
tegenstanders van de rondweg om
Aardenburg zich inmiddels gesteund door
de boomkikker en kamsalamander. In
Grauw werd de sloop van een schoolge
bouw uitgesteld in verband met nesten
van de huiszwaluw.
Deze opsomming van door beschermde
dieren stilgelegde projecten is verre van
volledig. Wanneer een slakje van een paar
millimeter een bouwproject kan traineren
waar miljoenen euro's mee gemoeid zijn,
dan haalt dat geheid de landelijke kran
ten. Zo weet ook vrijwel heel Nederland
inmiddels wel dat de korenwolf bestaat.
Steijn merkt in zijn werk als handhaver
dat alle commotie kwalijke gevolgen heeft
voor het draagvlak voor de nieuwe Flora-
en Faunawet.
Ontheffingen
De wet stelt dat nog slechts op haas,
fazant, patrijs, wilde eend, konijn en hout
duif mag worden gejaagd. Maar feitelijk
mag op de patrijs niet gejaagd worden
omdat deze op de Rode Lijst van bedreig
de soorten staat. Daarnaast is er landelijk
een lijst met dieren waar, bij schade aan
gewassen, met ontheffingen op gejaagd
mag worden. Zo n ontheffing wordt alleen
verleend als onderzoek heeft uitgewezen
dat er geen betere verjaging bestaat dan
de jacht. De Provincie kan soorten van die
landelijke lijst provinciaal onbeschermd
schadebedragen
in guldens
1996
1997
1998
1999
2000
2.383
5.110
5.843
1.857
13.980
442.509
192.529
131.903
89.486
150.385
93.716
174.145
124.013
65.684
238.091
15.944
5.603
10.731
12.332
53.757
8.789
6.018
3.379
4.825
10.985
290.938
297.712
187.189
162.747
357.271
395.086
249.497
187.210
96.733
274.S43
11.769
6.889
8.017
27.266
29.766'
2.400
394
2.030
1.393
1.439
0
0
1.304
0
0
0
0
0
37
1.632
voorontwerp nota faunabeleid Zeeland
verklaren. Zo heeft Zeeland bepaald dat
de brandgans, ekster, grauwe gans, holen-
duif, kauw, knobbelzwaan, kolgans, meer
koet, rotgans, smient, spreeuw en zwarte
kraai "vrijgesteld zijn van het verbod om
ze opzettelijk te verontrusten" (met excu
ses voor het ambtelijk jargon. Red.) De
spreeuw is er van dit gezelschap nog het
slechtst aan toe, want die is als enige
vogel in Zeeland ook "vrijgesteld van het
verbod ze opzettelijk te doden of verwon
den." Steijn verwacht dat vooral akkerbou
wers er nog op aan zullen dringen om
ook de kraai en de kauw zonder pardon
of ontheffing af te mogen schieten.
Generiek en specifiek
De vroegere jachtwet kende vrijstellingen
die niet persoons- of perceelsgebonden
waren, maar een veel algemenere strek
king hadden (generiek). Dat was een kolf
je naar de hand van de jagers. Door de
nieuwe wet wordt de jacht vooral gere
geld met behulp van ontheffingen. Die
zijn heel precies aan personen, percelen
en tijd gebonden (specifiek). Ze worden
dan ook alleen verstrekt als aan een groot
aantal voorwaarden is voldaan. Bovendien
moet officieel worden gepubliceerd welke
vergunningen de Provincie heeft verleend
zodat burgers c.q. belanghebbenden
bezwaar kunnen aantekenen. Vandaar
dus die lugubere publicaties in de huis-
aan- huisbladen. Bij de beoordeling van
zo'n aanvraag om ontheffing onderzoekt
de Provincie of de aanvrager geprobeerd
heeft eerst op andere manieren schade
aan gewassen te voorkomen.
De wet schrijft voor: "Zowel een
akoestisch middel (bijvoorbeeld
knalapparaat, vuurwerkpistool)
als een visueel middel (bijvoor
beeld schriklint, vogelverschrik
ker) zijn hierbij verplicht". Steijn
verwacht daarom dat de vogelver
schrikker mooier dan ooit op de
akkers zal terugkeren
Meld een vogelverschrikker
Vogelverschrikkers zijn een eeuwenoud
wapen in de strijd tussen mens en vogel.
Maar sommige verschrikkers zijn meer dan
dat: zij vormen een uiting van menselijke
creativiteit en verbeeldingskracht. De
moderne vogelverschrikker kent vele
gedaanten: van houten kruis met boeren
kiel tot menselijke stropop, van dode kraai
tot roofvogel-vlieger, van ouderwetse ratel
tot geluidskanon. Aan het Meertens
Instituut wordt onderzoek verricht naar de
vogelverschrikker in Nederland. Eén van de
doelstellingen is om inzicht te krijgen in de
regionale verscheidenheid in de uiterlijke
verschijning van dit object. Het instituut is
op zoek naar zo veel mogelijk locaties
waar vogelverschrikkers zijn gezien en
doet een beroep op uw hulp. Ziet u een
vogelverschrikker (in welke vorm dan ook)
meld het dan! U wordt verzocht elke loca
tie apart te melden. Staan er op één loca
tie meerdere vogelverschrikkers dan kunt u
met één melding volstaan. Op het internet
staat een formulier dat ingevuld kan wor
den: www.meertens.knaw.nl
Meertens Instituut
Project Vogelverschrikker
Postbus 94264
1090 GG Amsterdam
Jan Moekotte is redacteur van Wantij.
16 WANTIJ september '02
