amsalamander en boomkikker
sturen plannen in de war
Handhaving
Jan-Eelco Dijk
Regelmatig wordt in de media melding gemaakt van
getergde gemeentebestuurders, projectontwikkelaars en
grootindustriëlen. Hun toorn is gewekt omdat nieuw-
bouwplannen in de war worden gestuurd door op of bij de
locatie levende beschermde diersoorten. De korenwolf in
Limburg, de zandbagedis in IJmuidenallemaal luizen in
de pels van ondernemend Nederland.
Ook in Zeeuws-Vlaanderen ontbre
ken de beschermde soorten niet.
Dow kreeg bij de plannen om een
ompstation in de buurt van Axel te 'bou-
en, te maken met de kamsalamander. De
tndweg om Aardenburg bleek langs leef-
i-bieden van zowel kamsalamander als de
oomkikker te zijn geprojecteerd. Kunnen
e plannenmakers deze projecten op hun
uik schrijven?
*Jiet absoluut
)e werkelijkheid is wat genuanceerder
an sommigen doen voorkomen. Onlangs
5 de Flora- en Faunawet in werking getre-
len, en in die wet is onder meer bepaald
lat het verboden is beschermde dieren te
erstoren. Het gaat niet om een absoluut
rbod, want de minister van l.NV kan
intheffing verlenen. Dat kan echter alleen
ils aan een aantal in de wet opgenomen
oorwaarden is voldaan. Zo mag enkel
mtheffing worden verleend als er geen
indere bevredigende oplossing bestaat.
)ok mag het natuurlijke verspreidingsge-
)ied van het dier niet kleiner worden, en
moet er voldoende leefgebied overblijven
>m de soort in stand te houden. Verder
mag ontheffing alleen worden verleend
als daarvoor dwingende redenen van
?root belang zijn. Dat kunnen economi
sche belangen zijn, zoals het behoud of
bet creëren van werkgelegenheid.
Andere oplossing
Veel projecten lopen vooral vertraging op
omdat ontwikkelaars hebben verzuimd
ooraf te onderzoeken of er beschermde
diersoorten leven op de locatie waar de
ontwikkelaar aan de slag wil, en wat de
effecten van het project op eventueel aan
wezige beschermde soorten zijn. Als
milieugroepen de aanwezigheid van die
soorten vervolgens bij de rechter kunnen
aantonen, zal die het besluit dat de
milieuclub heeft aangevochten vernietigen
omdat het onzorgvuldig is voorbereid.
De ontheffing voor het pompstation is
door de minister geweigerd omdat er een
andere bevredigende oplossing bestond.
Enige honderden meters verderop, veel
verder weg van de populatie kamsalaman-
ders, heeft Dow inmiddels een nieuw stuk
grond verworven. Het bedrijf probeert nu
op die plek zijn pompstation gerealiseerd
te krijgen.
Rondweg
De procedure over de rondweg bij
Aardenburg vlot nog niet erg. De gemeen
te is al twee jaar bezig met de bestem
mingsplanprocedure. De ZMF, die zich
sterk maakt voor het behoud van de kam
salamander- en de boomkikkerbiotoop
langs de geplande weg, vindt dat ook hier
een andere bevredigende oplossing voor
handen is. Er zijn alternatieve mogelijkhe
den voor het tracé, die het leefgebied van
de beide diersoorten niet aantasten.
Verder is het ook maar de vraag of aanleg
van de rondweg noodzakelijk is om dwin
gende redenen van openbaar belang. Als
straks de tunnel onder de Westerschelde
klaar is, zal de verkeersdruk op
Aardenburg sterk afnemen. De rust keert
wellicht weer zonder ingrijpende maatre
gelen als de aanleg van een rondweg.
Uit beide Zeeuws-Vlaamse gevallen blijkt
dat de aanwezigheid van beschermde dier
soorten plannen van bedrijven en
bestuurders niet onmogelijk maken. Wel
wordt in de Flora- en Faunawet de natuur
als volwaardig belang beschouwd naast
alle andere belangen.
Alleen als het echt niet anders
kan, mag het leefgebied van
beschermde dieren worden aan
getast. Dow heeft dat in Axel
inmiddels begrepen en is zonder
veel morren op zoek gegaan naar
een alternatief. Of men in
Aardenburg ook al zover is moet
nog blijken
Jan-Eelco Dijk is milieujurist bij het Bureau voor
Rechtshulp Zuid-Holland-Zuid. Hij verleent in samen
werking met de ZMF juridische bijstand aan mensen die
kampen met milieuproblemen.
17 WANTIJ september '02
