Mooie toekomst voor
vogelverschrikker
Serie over Handhaving (3)
JU'tgeven is één, het toezien op de naleving daarvan (handhaving) is twee. In Nederland is jarenlang maar wat aan gesjoemeld met vergun
ningen. Pas na een paar afgrijselijke rampen (Volendam en Enschede) werd "handhaven" begin van dit jaar een serieus verkiezingsitem. In
4=1 3 van deze serie over theorie en praktijk van de handhaving, de nieuwe Flora- en Faunawet
Jan Moekotte
Het stond zwart op wit in de Zeeuwse huis-aan-huisbla-
den van 26 juni 2002. De Provincie had iemand uit
Ritthem vergunning verleend voor het doden en verwon
den van haas. Goed, het stond er met wat meer omhaal
van woorden, hij mocht ook proberen de haas te vangen.
Aanleiding tot deze lugubere annonce is de omstreden
nieuwe Flora- en Faunawet.
De Flora- en Faunawet, sinds 1
april 2002 van kracht, beoogt de
bescherming van planten en die
ren, regelt de handel daarin en
;eeft aan hoe jacht, beheer en schadebe-
Btrijding geregeld moeten worden. Zo
schrijft de nieuwe wet ook voor dat
rovincies de verleende jachtvergunnin-
;en officieel publiceren. Daardoor zien
iurgers ook iets van de nieuwe Flora- en
aunawet. Boeren en buitenlui waren
oor hun belangenorganisaties al uitge-
ireid geïnformeerd. I.and- en tuinbouwor-
;anisaties vonden dat wild nu niet meer
ffectief bestreden kan worden omdat de
lieuwe wet ontheffingen administratief
ngewikkeld maakt en de ontheffingen
tovendien strikt perceelsgebonden zijn.
)c bonden dreigen met claims als wild-
chade ontstaat. Zeker wanneer de
'rovincie jacht als preventief instrument
liet of pas te laat toestaat.
Handhaving
Vroeger viel een kraai onder de Jachtwet,
en tortelduif onder de Vogelwet, de
ivierprik onder de
Natuurbeschermingswet en de kabeljauw
ander de Visserijwet. Nu is dan een aantal
oude wetten samengevoegd en kunnen
o.a. de Vogelwet uit 1936 en de Nuttige
Dierenwet uit 1914 de prullenbak in.
Zeeland mocht, structureel, een halve
kracht extra aanstellen en, uitgesmeerd
over twee jaar 75.000 euro's uitgeven om
Foto: P. Verdunnen
de wet, zoals dat zo mooi heet, te imple
menteren. Toch is handhaving er, volgens
René Steijn, bij de Provincie Zeeland
belast met de nieuwe wet, er bepaald niet
eenvoudiger op geworden: "Alleen al
omdat je met vijf partijen te maken hebt,
de Provincie, het Ministerie van
l.andbouw, Natuurbeheer en Visserij
(LNV) voor wat betreft de bestuurlijke
handhaving en de Algemene Inspectie
Dienst (van datzelfde ministerie) voor de
strafrechterlijke handhaving en dan uiter
aard nog politie en justitie". Steijn wil er
daarom van het Rijk structureel graag
menskracht bij.
Vereenvoudiging
"Het is nog maar afwachten of de beoogde
vereenvoudiging ook werkelijk ontstaat,"
zegt Steijn. "Dat zal de praktijk uitwijzen."
Zo is het volgens hem nog geen uitge
maakte zaak of bijvoorbeeld een boer die
zijn erwten ziet opgegeten door houtdui
ven, die duiven alleen mag schieten op
zijn erwtenperceel of ook in het aangren
zende bos waar die duiven 's nachts sla
pen. Ook verwacht hij dat er nieuwe juris
prudentie zal ontstaan over het begrip
'schade'.
Een belangrijk verschil met de oude situ
atie is dat een ontheffingsaanvraag voor
schaclebestrijding voortaan gebaseerd
moet zijn op een door Gedeputeerde
Staten goedgekeurd faunabeleidsplan.
Terwijl de wet al van kracht is moet in
Zeeland dat plan nog worden gemaakt.
Vandaar dat de Provincie tot 1 april 2003
een overgangsregeling hanteert "om alle
betrokkenen de gelegenheid te geven tot
aanpassing aan het gewijzigde regiem".
Vrijheid
De nieuwe Flora- en Faunawet biedt
Gedeputeerde Staten de mogelijkheid bij
zondere biotopen officieel aan te wijzen
als "beschermde leefomgeving". Dat kun
nen bunkers zijn met vleermuizen, drink-
poelen met kamsalamanders of weides
met boomkikkers. Steijn zegt dat de
Provincie Zeeland weloverwogen geen
gebruik heeft willen maken van deze
mogelijkheid. Volgens hem hebben stimu
leringsmaatregelen veel meer effect dan
beschermende maatregelen: "Want daar
mee beperk je de vrijheid van grondeige
naren. Door ons stimuleringsbeleid zijn in
Zeeland de afgelopen jaren honderden
nieuwe drinkputten gegraven.
Grondeigenaren zijn veel minder te por
ren voor dat soort ingrepen wanneer ze
door verbodsbepalingen merken dat op
hun grond van alles en nog wat niet meer
mag."
Draagvlak
Natuurbeschermingswetten legden in
Noordwijkerhout de bouw stil van een
15 WANTIJ september '02