Foto's: J. Moekotte
aan allerlei regels houden. Van der Wolde:
"Het is verre van eenvoudig om wat zich
onder water aan strafbaar gedrag afspeelt,
ook boven water te krijgen."
Bezitters van een bootje moeten het
Binnenvaartpolitiereglement kennen en
de Provinciale Milieuverordening. Net als
op de weg, moeten ze zich ook op het
water aan snelheidsbeperkingen houden
en mogen ze niet voor anker gaan op een
schelpdierperceel. Als ze in het bezit zijn
van een marifoon zijn ze verplicht om
naar kanaal 68 van de Centrale
Verkeerspost te luisteren. Vistuig moet aan
allerlei maten voldoen.
Van den Bos: "Ja, het wemelt van de voor
schriften. We werken stapels papier door
om op de hoogte te blijven. Kijk eens (hij
haalt een stapel papier te voorschijn) dit
zijn zo die voorschriften waaraan alleen al
vistuig moet voldoen. Dirk, wat hebben
we in de contactgroep niet afgesteggeld,
alleen al over de omschrijving van staand
want? En wat er daarnaast vanuit Brussel
(Europese Unie) aan regels op ons
afkomt!"
Respect
De Oosterschelde is een natuurgebied
met internationale allure. Over het
Nationale Park is een prachtige brochure
uitgegeven. Van der Wolde heeft er daar
van onlangs in Zuidwest Nederland zo n
1200 uitgedeeld: "Soms ben ik meer met
voorlichten bezig dan met handhaven."
Volgens de uitgever, de Provincie Zeeland,
is de zeearm kwetsbaar en verdient daar
om de grootst mogelijke bescherming en
het grootst mogelijke respect van de
bezoekers voor de gebruiksregels. Moet er
dan niet meer blauw op het water komen?
Van der Wolde: "Tja, daar doe ik zo geen
uitspraak over. Wat ik wel weet is dat de
politie tot voor tien jaar nog drie boten
had, maar dat we sinds kort hun laatste
boot missen. Die ligt niet meer in
Wemeldinge aan de Oosterschelde, maar
in Hansweert aan de Westerschelde. De
politie heeft gekozen voor het controleren
van de vervoersassen. Voor hen lijkt daar
mee het milieu van minder belang."
Zeehonden
We varen intussen langs een zandbank
waarop een zeehond ligt.
Van den Bos:" Als kind scharrelden we
graag over de schorren. We raapten kok
kels en riepen wel eens boe om een zee
hond aan het schrikken te maken. Dan
praat ik over het begin van de vijftiger
jaren, honderden zeehonden zag je toen
nog. Je had zelfs nog robbenjagers. De
oude Zalm uit Haamstede bijvoorbeeld.
Zeehonden werden in die tijd door de vis
serijsector actief bestreden. Robbenjagers
kregen voor elke vlerk een premie."
Van den Bos laat de boot bij de Galgeplaat
aan de grond lopen: "Bij opkomend tijd
kan dat. Gisteren ben ik met een laddertje
van boot gegaan en heb kris kras ander
half uur over de plaat gelopen. Kon ik nog
goed zien welke schade de storm van een
tijd terug heeft aangericht. Kijk, je ziet
hier dat de storm duizenden en duizen
den kilo's mosselen van de percelen heeft
gespoeld."
Vliegtuig
Van der Wolde: "Een paar keer per jaar
bekijk ik de Oosterschelde ook vanuit de
lucht. Dan zie je het gebied toch weer
anders, zie je bijvoorbeeld wegen waar je
nog nooit gebruik van gemaakt hebt. Dat
kan van pas komen bij het vangen van
stropers. Je ziet de morfologie van het
landschap veranderen en natuurlijk wor
den de zeehonden geteld.
Sportvliegtuigjes zijn trouwens, wat mij
betreft, een punt van zorg. Hun aantal
neemt toe. Die willen ook graag de zee
honden zien en vliegen soms op 150
meter of nog lager. Maar die vliegtuigjes
aanpakken is alweer niet eenvoudig. Met
een simpele foto toon je niet aan hoe laag
ze gevolgen hebben. Die zou je eigenlijk
direct in de lucht moeten kunnen bekeu
ren."
De handhavers ervaren dat het ontbreken
van apparatuur hen soms parten speelt.
Is Van der Wolde tijdens zijn werk bewa
pend? "Dat wil mijn werkgever niet, die
ziet mij vooral als ambassadeur, als
iemand die voorlichting geeft. Als we op
het spoor zijn van stropers, voel ik me
vaak gedwongen om gewapende assisten
tie in te roepen."
Japanse oesters
De handhavers treffen elkaar geregeld op
het water. Dan leggen ze hun boten tegen
elkaar, wisselen informatie uit of geeft de
een aan de ander monsters mee. Van den
Bos: "Ik neem monsters van schelpdieren.
Die worden onderzocht op onder meer
de aanwezigheid van giftige algen. Dat
onderzoek leidt soms tot het verbod aan
de beroepsvissers om bijvoorbeeld mos
sels uit bepaalde landen te importeren.
Kijk daar maar eens wat exoten kunnen
doen." Hij wijst naar een dikke laag witte
oesters op een drooggevallen plaat. "Die
Japanse oesters zijn een plaag."
Wanneer De Valk weer in de
haven van Yerseke ligt, vraagt Van
den Bos zich af of al die regelge
ving veel effect heeft. "Let wel, ik
onderschat niet de effecten van
nieuwe technieken. Nee, ik
bedoel de effecten op de mens.
Zou die zich zoveel anders gedra
gen wanneer we al die regels weg
laten? Ik geloof het niet".
Van der Wolde is het op dat punt
niet met hem eens: "Ik kom uit
de binnenvaart, uit het bedrijfsle
ven dus. Daar telt toch maar een
belang: dat is geld verdienen.
Door mijn werk bij de overheid
heb ik langzaam maar zeker oog
gekregen voor de natuur. Die
moet je beschermen, daar ont
kom je niet aan."
Jan Moekotte is lid van de Wantijredactie
14 WANTIJ december'02
