Wat de weidevogelbeschermer
beweegt
Instinctief zwakbegaafd
Landschap
Nanning-Jan Honingh
Onwillekeurig projecteer ik mijn
0 gedachten op die van de kievit:
Waarom doe ik dit toch? Ieder jaar
opnieuw vechten om een territorium, een
relatie aangaan, een onderkomen bou
wen, vier weken zwangerschapsverlof en
dan broeden op wat we na ons pensioen
zullen doen. Dan wachten tot de kuikens
op hun eigen benen staan, protesteren
tegen het zinloos geweld van meeuwen en
kraaien, vervolgens op en neer vliegen
tussen broed- en overwinteringsgebied,
opgejtlt door de vorstgrens, uitdijende
nieuwbouwwijken en dalende grondwa
terpeilen.
Gevaar voor eigen leven
Weidevogelbeschermers worden niet door
deze gedachten gekweld. Met frisse moed
en bij het volle verstand staan zij 's mor
gens op. Kou en harde wind trotserend
fietsen zij naar hun territorium, vinden de
verstopte nesten en markeren deze met
bamboestokjes. Ze ontrukken met gevaar
voor eigen leven de pas uitgekomen kui
kens aan het trekkerspoor. Als er kuikens
onder het gemaaide gras duiken, stoppen
zij de trekker en zetten de pullen over de
sloot. Ondertussen belaagd door de
oudervogels, die het nut van deze daad
niet inzien. Met de aanblik van het jong
dat aan de veilige overkant de wal
opkruipt, stellen zij zich tevreden. Het
natuurwetenschappelijk nut van dit werk
kan niet worden aangetoond.
Zwakbegaafd
Hoe brengen zij dit op? Wij mensen zijn
'instinctief zwakbegaafd' zei een christelij
ke professor cultuurfilosofie. 'Instinct' is
volgens hem dat dieren en alle andere
niet-menselijke schepsels direct bestuurd
worden door de 'goden'. "They do what
they have to do" om het maar met
Mahatma Gandi te zeggen. Wij mensen
ontberen die automatische verbondenheid
met de goden, met de natuur en met
elkaar. Wij kunnen ons niet zoals de grut
to onttrekken aan de alarmerende berich
ten over uitsterven, ons gedwee laten
opsluiten in een natuurreservaat bij 's
Heer Abtskerke en na het broedseizoen
zonder angst en twijfel de trek naar de
Senegaldelta ondernemen. We zijn slechts
zwak begaafd op dat gebied.
Daarom hebben wij het nodig elk
jaar met vreugde uit te zien naar
de terugkeer van de kievit en de
grutto en putten daaruit moed en
kracht om ons voor hen in te zet
ten. Kom mee naar buiten alle
maal!
Nanning-Jan Honingh is coördinator van de vrijwillige
weidevogelbescherming bij de Stichting
Landschapsbeheer Zeeland.
Kuiken (kluut) worstelt zich uit het ei.
Foto: SLZ
Het weidevogelseizoen is weer begonnen. De hele winter
- A^v'
hebben de vrijwilligers gedroomd van een heerlijke stille
voorjaarsmorgen met zon en bloeiend speenkruid en hun
vondst van het eerste kievitsei. Nu, begin maart, oricler
een vuilwitte hemel, kijkend over een
een dun windje dat samen met wat verdwaalde natte, j
sneeuwvlokken om mijn oren wappert, is het
mijn beslagen kijker gaat met trage vleugelslagen
mannetjeskievit zijn baltsvlucht opvoeren.
17 WANTIJ april '03
