Contract
In het contract tussen het waterschap en
de deelnemers aan het plan voor zoet
water staat dat wanneer het Volkerak-
Zoommeer zout wordt, geen aanspraak
meer gemaakt kan worden op deze zoet
watervoorziening. Dit is om te voorkomen
dat het plan een stok tussen de spaken
van de Integrale Visie Deltawateren wordt.
In deze visie worden de wateren in de
Delta weer met elkaar verbonden en keert
het zoute getij (beperkt) terug. Maar die
contractregel haalt niet de werkelijke
angel uit het project. Het plan voor zoet
water houdt de opvatting levend: "Ik heb
hier zoet water nodig, zorg maar dat het
er komt". Daarmee wordt het "oude
waterbeheer" in stand gehouden en keert
het waterschap zich af van de noodzakelij
ke beleidsvemieuwing. Het zal langer
duren voordat gewenste maatregelen,
zoals waterberging, alternatief landbouw
kundig gebruik en andere functies als
recreatie en natuur tot uitwerking zullen
komen. En dat is in een tijd van integraal
denken moeilijk verteerbaar.
Ontkoppelen
Toch ziet de ZMF mogelijkheden. Een ren
dabele geïntensiveerde landbouw op
Tholen kan met modern waterbeheer wor
den gecombineerd als je uitgaat van ont
koppeling van economische groei en de
milieubelasting. Deze ontkoppeling wordt
in het regeerakkoord van Balkenende II
bepleit. Omdat de milieubelasting per
hectare toeneemt, betekent ontkoppeling
dat intensivering op de ene plaats gepaard
moet gaan met extensivering op de ande
re plaats. Het areaal intensief bebouwde
grond is aan een maximum gebonden.
Geheel in overeenstemming met de visie
van de provincie Zeeland ligt het voor de
hand om de intensieve teelten te concen
treren. De vrijkomende gronden kunnen
worden gebruikt voor extensieve land
bouw én voor de opslag van zoet water.
Zo springen we zuinig om met het
beschikbare water en wordt het gebied
minder afhankelijk van rivierwater. De
berging van zoet water draagt bij aan een
dikkere zoetwaterlens in de ondergrond,
waardoor de zoute kwel vermindert.
Pijpleiding
Kan er dan helemaal geen aanvoer van
zoet water plaatsvinden? Het lijkt niet
reëel dat waterberging de volledige water
behoefte van de landbouw op Tholen
dekt. Om dat knelpunt op te lossen zou
zoet water vanuit het Hollandsch Diep
aangevoerd kunnen worden. Niet via het
Volkerak-Zoommeer maar met een pijplei
ding. Door deze gecombineerde aanpak
kan de landbouw toch intensiever worden
en het waterbeheer duurzamer.
In plaats van blijven zoeken naar
oude oplossingen, moet gekozen
worden voor duurzaamheid en
modern waterbeheer. Het woord
is aan de landbouw. Gaan de boe
ren met de tijd mee, of blijven ze
zoet water eisen tegen de ontwik
kelingen in?
Gijs van Zonneveld is hoofd groene ruimte bij de ZME
9 WANTIJ juli '09
