De werkelijke bloemenpracht
van Tholen
Landschap
Akkerranden of bloemdijken?
Peter Maas
Tholen is van oudsher bekend vanwege de bloementeelt.
Kleurige en geurige akkers die juist daardoor een beetje
'on-Zeeuws' aandoen. De laatste jaren wordt deze teelt
wat minder. Waarschijnlijk kan er in het buitenland
goedkoper geteeld worden. Daarvoor in de plaats zijn nu
bloeiende akkerranden gekomen. Stroken van 'n meter of
acht langs de akker die worden ingezaaid met de meest
fantastische bloemenmengsels.
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand,
wie is de schoonste van het land? En
schoon zijn de akkerranden, want de
soorten die er groeien zijn fantastisch
maar hebben weinig met de Zeeuwse
natuur te maken. Soorten als damast
bloem of phacelia zijn niet inheems en de
korenbloem of bolderik zijn reeds lang
uitgestorven. De akkerranden worden
aangelegd door enthousiaste boeren,
daarbij geholpen door S.A.N.E.L.T.
(Stichting Agrarisch Natuur- en Land
schapsbeheer Tholen) en financieel
ondersteund door het Programma Beheer.
Dat steekt ergens, want dat is 'natuur-
geld'. Moet je natuurgeld besteden aan
fraaie en ongetwijfeld toeristisch interes
sante akkerranden, die echter weinig met
natuur of ecologie te maken he.bben?
Wilde anjers
Tholen kent ook andere bloemenpracht.
Het eiland ligt vol met binnendijken. Dat
zouden bloemdijken moeten zijn, maar
dat valt in de praktijk bar tegen.
Verruiging, brandnetels en bramen voeren
de boventoon. Je moet wel heel goed zoe
ken om daar wat bloemenpracht in te vin
den. Twee dijken echter zijn buitenge
woon bijzonder: de Kettingdijk even ten
westen van Tholen en de Anna Vosdijk
tussen St. Annaland en Stavenisse. Hier
groeien twee soorten wilde anjers: de
ruige anjer en de mantelanjer. De groei
plaats van de ruige anjer op de Kettingdijk
is één van de ongeveer tien groeiplaatsen
in Zeeland. Vorig jaar waren er meer dan
Het zaadmengsel van de akkerranden bestaat o.a. uit damastbloemen, margrieten en korenbloemen.
Foto: Jaap Wolterbeek
600 bloeistengels te zien, waardoor dit de
rijkste groeiplaats van Zeeland is. De dijk
is eigendom van Staatsbosbeheer. Het
beheer van de groeiplaats langs een klein
afritje van de dijk is in handen van
Landschapsbeheer in samenwerking met
vrijwilligers van de Natuurvereniging
Tholen.
Gevecht
Eerlijk gezegd is de ruige anjer een moei
lijke soort die niet vlug tevreden is.
Daarom wordt ieder jaar opnieuw beke
ken: wanneer moeten we maaien, hoe
vaak en moeten er misschien kleine stuk
jes worden geplagd? Het gaat erom de
juiste dynamiek te vinden en er is een
constant gevecht tegen verruiging. De
groeiplaatsen worden zo goed mogelijk
beheerd. De natuur - met name de ruige
anjer - komt dan vanzelf. Op de Anna
Vosdijk groeit de mantelanjer. Het is één
van de twee groeiplaatsen in Zeeland.
Ook hier moet het dijkbeheer maatwerk
zijn om deze zeldzame soort voor Tholen
te behouden.
Tholen is rijk aan bloemen, altijd
al geweest. De meest bijzondere
planten zijn echter de meest
onopvallende: de wilde anjers op
de bloemdijken. Heel wat anders
dus dan de oogverblindende kleu
renrijkdom van de akkerranden
Peter Maas is medewerker van de Stichting
Landschapsbeheer Zeeland en lid van de Wantijredactie.
18 WANTIJ juli'03
