Akkerdistels en de kunst van het
zeisen
Wirn Wisse
Een van de vele werkzaamheden bij Stichting
Landschapsbeheer Zeeland is het maaien van akkerdis
tels. Provinciale verordening, klagende boeren en zeuren
de buitenlui zijn de belangrijkste drijfveren tot het uit
voeren van deze activiteit. Een dilemma, aangezien de
akkerdistel in de natuur best waardevol is.
FotoSLZ
Het maaien gebeurt twee of drie
keer per jaar. Op de wallen van
Retranchement worden distelvel
den met de maaibalk gekortwiekt. Bij dit
motorische geweld wordt de menselijke
communicatie beperkt tot de pauzes, een
gesprek is immers niet te voeren bij de
vele decibellen die deze apparaten produ
ceren. Nee, dan het werk met de hand
zeis! Voor, tijdens en na het werk worden
alle mogelijke onderwerpen besproken,
waarbij de serieuze discussie niet wordt
geschuwd.
Kunst apart
Het werken met de zeis is een vak apart.
Het is de kunst om de distel zo dicht
mogelijk boven de grond af te zeisen, zon
der dat de grond geraakt wordt. Een zeis
die in de grond slaat, is immers snel bot.
Een andere kunst is het ontwijken van
planten die bij voorkeur moeten blijven
staan, zoals jonge aanplant van struiken of
zeldzame planten. In de buurt van
Hoofdplaat groeit bijvoorbeeld de zeldza
me wilde peterselie. Daar deze soort,
evenals onze akkerdistel, een voorkeur
heeft voor enigszins kalende, weinig
begroeide plaatsen, staan deze twee soor
ten vaak broederlijk naast elkaar op het
dijktalud. Bij het maaien van de akkerdis
tel zou dan ook een groot gedeelte van de
peterselie worden gemaaid. Om dit te
voorkomen worden zoveel mogelijk dis
tels met de hand uitgetrokken.
Bestrijding
Komen we tot de hamvraag: heeft distel-
bestrijding zin? De Nederlandse
Ecologische Flora van Eddy Weeda is hier
duidelijk over: "Waar een akkerdistel niet
tegen kan is teveel rust. Als het wortelstel
sel lange tijd met rust wordt gelaten,
neemt de knopvorming af en tenslotte
kwijnt de plant bij gebrek aan nieuwe
stengels weg". De pluizige zaden hebben
bovendien, voordat ze ergens anders op
een naburig perceel neerkomen, vaak al
lang hun nootje verloren, meestal direct
rond de moederplant.
Voedselbron
Voor veel vlinders, zweefvliegen, kevers,
bijen en hommels is de akkerdistel een
belangrijke voedselbron. Het maaien ont
neemt hen deze vaak zelfs onmisbare
voedselbron. Voor de meeste mensen is
de aanblik van een icarusblauwtje, een
landkaartje, een penseelkever of een blin
de bij een zeer fraaie waarneming. Maar
het idee om wat distels te laten staan ten
behoeve van deze en andere insecten
spreekt nog maar weinig mensen aan. Een
distelbeheer, waarbij ook aan het ecologi
sche aspect aandacht wordt geschonken,
heeft de voorkeur. Dit lijkt op veel meer
plaatsen mogelijk te zijn dan nu het geval
is.
Waarom dan toch distels
gemaaid? Juist vanwege de pro
vinciale verordening, klagende
boeren, zeurende buitenlui en
niet in de laatste plaats om te
voorkomen dat er naar de gifspuit
wordt gegrepen. Dan maar met
de zeis erover
Wirn Wisse is medewerker van de Stichting
Landschapsbeheer Zeeland.
18 WANTIJ oktober '03
