Nachtelijk lawaai Cerestar
teistert inwoners
Sas van Gent
Handhaving
Jan-Eelco Dijk
De woonwijk in Sas van Gent lag er zo vredig bij toen ze
hun huis kochten in 2000. Ruime woningen, grote perce
len grond eromheen; wat wil je nog meer. Toen ze een
maal verhuisd waren, bleek de rust bedrieglijk: achter de
rij ruisende bomen die de tuin omzoomt, bevindt zich
Cerestar, een zetmeelfabriek. De mooie droom van de
nieuwe bewoners werd een nachtmerrie.
Overdag valt het allemaal nog mee,
maar 's nachts lijkt de fabriek volop
tot leven te komen. Dan worden de
buurtbewoners geteisterd door het indus-
trielawaai. Het piepen, bonken, kraken en
fluiten van de machines houdt ze voortdu
rend uit hun slaap; en zo gaat het iedere
nacht opnieuw. De bewoners worden
langzaam maar zeker tot wanhoop gedre
ven. Velen krijgen gezondheidsklachten
als gevolg van het gebrek aan nachtrust.
Extreem ruime normen
De buurtbewoners stappen naar de pro
vincie Zeeland: dit is de instantie die de
milieuvergunning heeft verleend. En wat
blijkt: het bedrijf beschikt over een ver
gunning waarin extreem ruime geluids
normen voor de nacht zijn opgenomen.
De vergunning komt erop neer dat de
fabriek de bewoners legitiem uit hun
slaap mag dreunen. De provincie recht
vaardigt de normen met een beroep op
het beleid dat is ontwikkeld voor de
Kanaalzone. In dit gebied zijn industrie en
wonen nauw met elkaar verweven, dus
zullen bewoners meer overlast moeten
accepteren. De in de vergunning opgeno
men norm is voor de provincie de bene-
dengrens: verder hoeft het bedrijf niet
meer te gaan. Als de fabriek er in slaagt
via maatregelen de geluidsoverlast te
15 WANTIJ december '03
beperken, mag ze de geluidswinst via uit
breidingen weer ongedaan maken.
Buren
Voor omwonenden wordt het een zware
strijd. Ze hebben al om handhaving van
de vergunningvoorschriften verzocht,
maar het bedrijf slaagt er steeds in om net
onder de geluidsnorm te blijven. De ver
gunning zelf is in 1999 verleend en onher
roepelijk geworden: die kan niet meer
worden aangevochten. Omwonenden
kunnen de provincie wel verzoeken de
milieuvergunning te wijzigen en de
geluidsnorm strenger te maken. Bij afwij
zing van dat verzoek staat de weg naar de
bestuursrechter open. En de buurtbewo
ners kunnen het bedrijf rechtstreeks via
een procedure bij de civiele rechter aan
spreken. In het Burgerlijk Wetboek is vast
gelegd dat buren ten opzichte van elkaar
geen onrechtmatige hinder mogen veroor
zaken. Het feit dat de fabriek zich aan de
milieuvergunning houdt, betekent niet
per definitie dat ze in civielrechtelijke zin
rechtmatig handelt ten opzichte van haar
buren.
Verder uitbreiden
Terwijl omwonenden zich beraden op
juridische stappen tegen het zetmeelbe-
drijf, wacht hun een aantal nieuwe onaan
gename verrassingen. Het Amerikaanse
moederbedrijf van de zetmeelfabriek heeft
laten weten dat het goede mogelijkheden
ziet o.m de vestiging in Sas van Gent nog
verder uit te breiden. En dat is nog niet
alles. Een alcoholfabriek wil zich pal naast
het zetmeelbedrijf vestigen, en de
gemeente heeft al laten weten niet onwil
lig tegenover de plannen te staan. De
bestuurders lijken te vergeten dat in het
beleid dat voor de Kanaalzone werd
gemaakt, staat dat nieuwe bedrijven zich
enkel in het gebied mogen vestigen als ze
niet milieubelastend zijn.
De grens van wat de omwonen
den kunnen verdragen is al lang
overschreden. De overheid luis
tert wel naar hun verhaal, maar is
onwillig om de problemen aan te
pakken. Integendeel, met het bin
nenhalen van nieuwe fabrieken
lijkt het erop alsof men er geen
been in ziet nieuwe aanslagen te
plegen op het leef- en woonkli
maat van omwonenden
Jan-Eelco Dijk is milieujurist bij het Bureau voor
Rechtshulp Zuid-Holland Zuid. Hij verleent in samen
werking met de ZMF juridische bijstand aan mensen die
kampen met milieuproblemen.
