Donkerste plekje van Walcheren
goed bewaard geheim
Op bezoek bij de sterrenwacht
Waar is het in Zeeland nog donker? Voor een mooi zicht
op de Melkweg moet je al naar het hart van Hongarije. Ik
wandel liever naar de sterrenwacht 'Phillipus
Landsbergenaan de Herengracht in Middelburg.
Die sterrenwacht is elke vrijdagavond open voor publiek,
maar dit keer ook op zaterdag 6 november, omdat er kort
na middernacht een totale maansverduistering te volgen
is.
Ik stommel een verduisterde ruimte
1 binnen waar een lezing aan de gang
is en krijg daar te horen dat ik in de
achtertuin moet zijn. Daar staan vijf,
zes telescopen opgesteld en word ik vrien
delijk ontvangen door de harde kern van
de vereniging: zo n vijftien man. De ster
renkijkers hebben zichtbaar zin in het
overdragen van kennis. Met speels gemak
worden sterrenbeelden aangewezen: "Kijk
daar Orion, en links daarvan Castor en
Pollux, de Tweeling. Daar tussen in
Saturnus, de planeet die eens in de dertig
jaar op zijn mooist is. Dit is zo n jaar, je
treft het dus. Het plezier dat de sterren
kijkers aan het heelal ontlenen, is aanste
kelijk.
Verduisterd
Ondertussen staat de maan geweldig geel
te zijn en is er voor een leek nog geen
vuiltje aan de lucht als een fotograaf,
turend door een telescoop, meldt dat de
belichtingstijden geweldig oplopen.
Langzaam maar zeker zie ik ook dat de
maan iets van een keppeltje op krijgt. Nu
is het verduisterde deel van de maan nog
zwart, straks zal de maan, eenmaal volle
dig verduisterd, een rode gloed krijgen
(zie de foto's op de website van de ster
renwacht: www.lansbergen.net).
Middelburgse makelij
Ook al is de koffie heet, ik krijg het in
deze heldere nacht stervenskoud.
Gelukkig vertelt een man met capuchon
vol vuur over Galilei die in 1610 met een
kijkertje van Middelburgse makelij al
gezien had dat er met Saturnus iets
vreemds aan de hand was. Galilei noemde
Saturnus "de planeet met de oren". Ik zie
door een kijker, die tientallen keren beter
is dan die waar Gallilei zich mee moest
behelpen. Saturnus en een geelgekleurde
ring daaromheen.
Onbruikbaar door lichthinder
Eén van de sterrenkijkers wijst naar een
trappenhuis bij de buren. Het is een gla
zen constructie waar om veiligheidsrede
nen (in het pand wonen gehandicapten)
het licht 's nachts moet blijven branden.
Dat trappenhuis werd gebouwd nét nadat
de sterrenwacht het nieuwe observatori
um had geïnstalleerd. Dat was in een klap
volledig onbruikbaar door al dat licht. Met
hulp van de gemeente Middelburg en een
welwillende particulier kon het observato
rium verhuizen naar Oostkapelle. Daar
Jan Moekotte is lid van de Wantijredactie.
Foto's: Jaap Wolterb
Goed geheim gehouden, dat blijkt
wel wanneer ik, een paar dagen
later in Oostkapelle de weg naar
het observatorium vraag.
Niemand kan me de weg wijzen.
Sterker nog, van de zeven mensen
die ik aanspreek, weet niemand
dat Oostkapelle een observatori
um bezit
staat het nu "op het donkerste plekje van
Walcheren, ik durf wel te zeggen van
Nederland," zegt de man die me Saturnus
heeft laten zien. Die plek is niet voor
publiek toegankelijk. De precieze plek van
het observatorium in Oostkapelle wordt,
op verzoek van de man die zijn erf
beschikbaar stelde, geheim gehouden.
6 WANTIJ december '03