"Toch maar wat vaker
met fietsvakantie'
voetafdruk van
Jan Koeman
li
Gerda Spaander
Hij verdient zijn brood met het promoten van Zeeuwse
Vlegel en hetFietsen naar je werk'. Zaken, die moeten lei
den tot een beter milieu. Maar eigenlijk is hij vooral geïn
teresseerd in de derde wereld, hoe mensen daar leven, de
ongelijkheid. Dan past een berekening van zijn Mondiale
Voetafdruk, die immers juist de ongelijke verdeling laat
zien, helemaal in Jan zijn straatje.
Foto: R. Koeman
Plaats van handeling is een
redelijk riante twee-onder-
een-kap in Goes-Zuid. Maar
waar de één zo'n woning
inricht met allemaal nieu
we meubelen ging dat bij
de Koemannen (man, vrouw, zoon)
anders. "Het bankstel waarop we gaan zit
ten komt uit een kringloopwinkel, en is
opnieuw bekleed." Jan wijst verder aan:
vloerkleed 15 jaar oud, stoel uit het
ouderlijke huis, tv-kast zelf gemaakt "Als
we iets kopen moet het goed zijn en lang
meekunnen." En dat alles maakt een
gezellig huis.
Bakker
Jans eerdere werkzaamheden waren zeer
divers naar plaats en aard: na de hogere
landbouwschool in Deventer werkte hij
op een oliepalmplantage in Suriname,
daarna stond hij (als dienstweigeraar)
twee jaar achter de toonbank in een
natuurvoedingswinkel, werd van daaruit
geïnspireerd om zelf een bakkerij op te
richten, bakte 7 jaar lang steeds meer
brood, maar verkocht het bedrijf uiteinde
lijk en vertrok naar Botswana om daar
landbouwles te geven. Het volgende sta
tion was Goes, waar het werk bij Zeeuwse
Vlegel goed aansloot bij de bakkerserva
ring. Ten slotte kwam daar nog de coördi
natie van de actie "Fiets naar je werk" bij.
Consumptiepatroon
Terug naar de voetafdruk. Deze laat een
totaalscore van 4,5 ha. zien, nét onder de
gemiddelde Nederlandse score. Bij Jan is
dit een combinatie van een bescheiden én
een bovengemiddeld consumptiepatroon.
Aan de bescheiden kant: het eerder
genoemde meubilair, weinig nieuwe kle
ren ('Af en toe krijgen we van onze buren
een zak met kleren die wij dan doorgeven
aan asielzoekers; maar daar haal ik zelf
wel eens wat uit, want het is allemaal
goed spul, en soms nog bijna nieuw!") en
een laag energieverbruik. Huize Koeman
neemt geen groene stroom af, want daar
ziet Jan het nut niet van in: "Delta heeft
wél een kerncentrale. Dan moet er via een
aparte leiding groene stroom uit
Noorwegen komen. Ik doe het anders: ik
heb geïnvesteerd in Zeeuwind." Uiteraard
komt er Vlegel-brood op tafel, is het vlees
van Vlegelkwaliteit en het biologische
groente- en fruitabonnement van Ter
Linde.
Kilometers
Daartegenover: naast het eerder genoem
de vlees, twee krantenabonnementen en
een aantal tijdschriften hakken vooral de
auto- en vliegtuigkilometers er aardig in.
Een mondiaal geïnteresseerd type wil ook
wel eens een kijkje nemen aan de andere
kant van de wereld. Jan is teruggeweest
op de plaatsen waar hij heeft gewerkt -
zag dat 'zijn' schooltuinen in Botswana
nog bestonden en dat de Surinaamse pal
molieplantage weer oerwoud was gewor
den. Uiteraard fietst Jan naar zijn werk,
maar voor Vlegel- en familiebezoek kiest
hij, soms uit noodzaak, eerder de auto
dan de trein. Wel hebben ze 'maar' één
auto (dilemma: op diesel, dus wel zuinig
maar niet schoon) en samen 7 fietsen.
Wat vindt Jan van zijn score?
"Ik schrik wel van mijn score van
de "gemiddelde Nederlander",
mede door die smerige auto en
het verspillende vliegtuig. Een
reden te meer om vaker op fiets
vakantie in Europa te gaan en
sneller mijn droomfietstocht van
Zeeland naar Kaapstad te verwe
zenlijken"
Gerda Spaander is lid van de Wantijredactie.
20 WANTIJ juli '04