De markt van groen en blauw
V m
Boeren spelen in op de vraag naar een mooi landschap
4
Melissa Ernst en Willem de Weer
Steeds meer mensen zijn op zoek naar een mooi land
schap met natuur, cultuurhistorie, water, rust en duister
nis. Ook de toerist vraagt hierom. Zeeland profileert zich
graag als de groenblauwe oase. Een groeiende groep boe
ren speelt daar op in en levert groene en blauwe diensten.
Dijk die Schouwen en Duiveland deelt
Melissa Ernst is medewerkster
m duurzame landbouw, platte
landsvernieuwing en energie
bij de ZMF. Met haar verken
nen we de markt van groen en blauw. Om
te beginnen: Wat zijn groene en blauwe
diensten eigenlijk?
Definitie
Melissa haalt de definitie van minister
Veerman aan: "Groene en blauwe dien
sten zijn activiteiten van agrarische en
niet-agrarische grondgebruikers in het lan
delijke gebied op het terrein van natuur,
landschap (incl. cultuurhistorie), waterbe
heer (waterkwantiteit en waterkwaliteit)
en openbare toegankelijkheid van het
platteland, gericht op realisatie van maat
schappelijke wensen die verder gaan dan
van ondernemers in de reguliere onderne
merspraktijk verwacht mag worden."
Ze licht de definitie nader toe: "Het gaat
om diensten waar publieke vraag naar is
en die op vrijwillige basis worden aange
boden. De diensten hebben als kenmerk
dat er nog geen directe beloning uit de
markt tegenover staat. Diensten waar de
burgers voor betalen zoals in het geval
van zorgboerderijen, toeristische arrange
menten en streekproducten, rekenen we
niet tot de groene en blauwe diensten.
Belangrijke toevoeging vanuit de ZMF is
bovendien dat groene en blauwe diensten
geen wettelijke plichten vervangen en ver
der dienen te gaan dan de algemene zorg
plicht."
Landschappelijk netwerk
Melissa zegt dat de ZMF zich sterk maakt
voor groene en blauwe diensten in het
Zeeuwse. "Deze diensten bieden de land
bouw nieuwe kansen. Ze sluiten aan bij
het concept 'landschappelijk netwerk' dat
we als ZMF samen met het Zeeuws
Landschap in een landschapsvisie uitge
werkt hebben. Dit landschappelijke net
werk is volgens ons dé kapstok voor vele
groene en blauwe diensten in Zeeland."
Groene en blauwe linten
Wat is een landschappelijk netwerk?
Melissa: "Het landschappelijke netwerk is
al aanwezig in het huidige landschap. Het
zijn namelijk de dijken, beplantingen, kre
ken en watergangen die als groene en
blauwe linten door het Zeeuwse land
schap slingeren. Het probleem is echter
dat deze elementen onvoldoende tot
uiting komen."
Kun je daar een voorbeeld van geven?
Melissa: "Neem de dijk die Schouwen en
Duiveland in tweeën deelt, dat dient een
dijk van formaat te zijn, beeldbepalend in
het landschap. Zo n dijk vraagt om grote
bomen, liefst rijen dik geplant en op de
dijk als dat kan. Nu staat er slechts een
enkel rijtje fragiele esdoorns langs die
dijk."
Drager
De ZMF-medewerkster vindt het concept
landschappelijk netwerk interessant
omdat het kan dienen als drager van
andere toekomstige ruimtelijke ontwikke
lingen.
"Door het landschap te verbeteren vang je
meer vliegen in één klap. Op de eerste
plaats kun je het toeristische product uit
breiden door het landschappelijke net
werk te koppelen aan een routenetwerk
van wandelen, fietsen en kanovaren. Op
de tweede plaats kunnen boeren hun
bedrijfsvoering verbreden met bijvoor
beeld agrarisch natuurbeheer en verblijfs-
accommodatie. Rn op de derde plaats
geeft de natte component van het net
werk, de watergangen, extra mogelijkhe
den voor bijvoorbeeld waterberging en
zoetwaterwinning.
Drie gebieden
"Om het concept concreet te maken is de
milieufederatie momenteel bezig om voor
drie gebieden in Zeeland een landschap
pelijk netwerk uit te werken:
1. Traject Ooster- en Westerschenge, van
Arnemuiden naar Goes.
2. Traject de Gouwe en Schouwse dijk van
Zierikzee naar Brouwershaven.
3. Eiland van Cadzand, met dijkenstruc-
tuur van kern- en schilpolders.
Dit doet de ZMF samen met partners als
de landbouw recreatie, gemeenten, water
schappen en terreinbeheerders."
Zeeuwse markt
Melissa: "Om zicht te krijgen op de
Zeeuwse markt voor groene en blauwe
diensten en op mogelijke regionale finan-
5 WANTIJ juli '04
