"In aquacultuur
veel meer banen
mogelijk"
Ko Prins,
handelaar in mossels, oesters en kokkels:
"Het
buitenland
is veel
verder
met
aqua
cultuur.
Peter Maas
Vanuit zijn kantoor op de tweede verdieping in Yerseke
hebben we een prachtig zicht op de Oosterschelde. Onder
en naast ons het bedrijf dat marktleider is op het gebied
van de mossel- en oestercultuur in Nederland. Vol enthou
siasme vertelt Prins over zijn bedrijf en de mogelijkheden
van aquacultuur in Zeeland: "Natuurlijk schetst 'Licht op
Zeeland' een reëel alternatief voor de economische ont
wikkelingen in Zeeland. Maar de prognose van 80 extra
arbeidsplaatsen in 2008 is veel te bescheiden!"
A Aquacultuur is meer dan alleen
mossels en oesters in Yerseke. Het
behelst ook de kweek van vis en
het telen van zilte groenten. Voor bijna
alle onderdelen geldt dat ze nog maar in
de kinderschoenen staan. Zoals 'Licht op
Zeeland' stelt, is de aquacultuur een sec
tor in opkomst die niet aan Zeeland voor
bij mag gaan.
Onderzoek
Prins: "Maar als we niet oppassen, zal dat
toch gebeuren. In het buitenland is men
met een aantal technieken al veel verder
gevorderd. Daar wordt stevig geïnvesteerd
in aanvullend onderzoek. Dat is hard
nodig en daar zouden we ons in
Nederland best wat meer bewust van
mogen zijn." Prins stelt onomwonden vast
dat het budget voor onderzoek in
Nederland te krap is: "Daarin moet de
overheid fors investeren".
Hij vervolgt: "Vanuit de mossel- en oester-
handel gezien is Yerseke het centrum van
Europa. Yerseke is een logistiek knoop
punt dat levert in een gebied dat omslo
ten wordt door Madrid, Rome, Berlijn,
Londen en zelfs daarbuiten. Er is geen
enkele reden waarom Yerseke niet breder
zou kunnen uitgroeien tot hét Europese
centrum voor aquacultuur."
Mossels, oesters en kokkels
"De mens hoort in de natuur," zo luidt de
filosofie van Prins. "Het kweken van oes
ters en mossels is zelfs meer natuur pro
duceren dan dat het oogsten is. Netto
wordt er meer biomassa geproduceerd.
Mosselzaad wordt geoogst in de natuur.
Het zaad wordt vervolgens onder ideale
condities verzorgd en opgekweekt. Er zit
daardoor meer groei in dan dat ooit in de
natuur zelf zou kunnen. Voor een mossel
op je bord ligt is die gemiddeld 'n keer of
drie 'verzaaid'. Naarmate de mossel groeit,
veranderen de ideale groeiomstandighe-
den en dus worden ze opnieuw uitgelegd
in gebieden met een andere waterdiepte
en andere stroomsnelheden. Voor mossels
en oesters hebben we dit proces goed in
de vingers. Ongetwijfeld kun je vergelijk
bare systemen opzetten voor kokkels,
maar daar weten we nog te weinig van af.
Het Centrum voor Schelpdierenonderzoek
(het voormalige RIVO - Rijksdienst voor
Visserij Onderzoek) doet gelukkig ook
onderzoek naar de mogelijkheden om
kokkels te telen."
Vis
Prins ziet een toekomst voor de groen
blauwe oase als kwekerij van vis. "Stel je
de mogelijkheden toch eens voor die daar
liggen. Viskweek en andere vormen van
aquacultuur kun je buitendijks doen,
maar ook binnendijks. Een bedrijf als
Topsy Baits werkt al met zagers (website:
Topsy is the number one producer of far
med bait in Europe!). Vis kweken zou heel
goed een stimulans kunnen betekenen
voor de agrarische sector. De boeren
weten nu van gekkigheid niet wat ze moe
ten verbouwen om hun bedrijven levens
vatbaar te houden. Visteelt op de vrijko
mende agrarische bedrijven moet mogelijk
zijn, mits er voldoende kennis beschikbaar
komt."
Hij noemt de termen 'hatchery'en "nurse
ry": "Eerst zorgen dat er jong broed is via
hatchery' en dit vervolgens zorgvuldig
opkweken via 'nursery'." En opnieuw
doet hij een hartstochtelijk pleidooi voor
aanvullend onderzoek.
Zilte groenten
Dit geldt ook voor de teelt van zilte groen
ten. "Het feit dat het nu nog steeds niet
goed van de grond is gekomen wil natuur
lijk niet zeggen dat het onmogelijk is. Een
nieuwe sector heeft altijd te maken met
opstartproblemen. Bijvoorbeeld de vraag
die niet aansluit bij de productie en
andersom. Soms zijn er nieuwe inzichten,
ontdekkingen nodig. In Japan wordt vis
gekweekt waarbij ze gebruik maken van
18 WANTIJ oktober'04