De wandelaar
die afwisseling
wil komt hier
aan zijn trekken.
Molen "Buiten Verwachting"
Foto: Jan Moekotte
2. Nieuw- en St Joosland
We volgen de dijk langs de vroegere zee
arm die Walcheren scheidde van St.
Joosland. Over dat water voeren de zeil
schepen via de Arne naar Middelburg. Bij
het haventje van Nieuwland staat een
geel/wit bordje dat daar niet door de
onderhoudsploeg is neergezet. De man
die ons aanspreekt (Els: "Kijk, dat vind ik
nou zo leuk van wandelen" blijkt zelf dat
bordje te hebben geplaatst omdat hij van
uit zijn woonboot zag dat wandelaars hier
mis liepen. Het haventje heeft vier officië
le ligplaatsen voor woonboten, verder lig
gen er fraaie zeilscheepjes en het antieke
stoom (sleep) boot "le Turcq". Na het
haventje volgt tot aan de molen van het
dorp een stuk met veel verkeerslawaai. We
zijn een klein uur onderweg en eigenlijk
nog niet toe aan een pauze. Maar
chauffeurscafé "De Rode Leeuw is tot
aan Vlissingen onze enige kans. Wanneer
de omstreden N 57 door Walcheren wordt
aangelegd zal die hier aansluiten op de A
58 en zal het verkeerslawaai verder toene-
men. Wandelaar, je bent gewaarschuwd:
de kans is groot dat je in De Rode Leeuw
als exotische vreemdeling onthaald wordt.
Antitankmuur
We laten het verkeerslawaai achter ons en
lopen langs de molen 'Buiten
Verwachting' over een smal paadje, niet
meer dan een lintje langs de akkers.
Rechts van ons loopt een klein watertje
aan de oever waarvan zich waarachtig een
ijsvogeltje laat zien. De route loopt na het
viaduct verder over de Trekdijk. De Duitse
bezetters voorzagen deze dijk over meer
dan een kilometer van een opstaande
betonnen wand. Die 'antitankmuur' moest
verhinderen dat Geallieeerde tanks de dijk
konden oversteken. Om de zoveel meter
een kogelrond schuttersputje. Deze hoek
van Walcheren zit vol aanval en verdedi
ging, vol bunkers, forten en munitie, vol
industriële bedrijvigheid ook. Hier wordt
het blijkbaar allemaal verdiend. Terwijl
toch J.C. van Schagen zo lieflijk over dit
stukje Walcheren schreef in zijn
Domburgse Cahiers (2): ...dat stille, verre
Welzinge, dat ik zelf nooit gezien heb. Je
weet alleen dat het achter Rammetjes lag
en dat kende je wèl, dat echte fort met
zijn barse Poort, zijn deels begroeide wal
len met de prachtige gele bloempollen
soms, zijn half verlande grachten, zijn riet,
en daarachter lag het dan. Toen was het
nog vaag, onbestemd, onbegrensd in
bepaalde zin, en je wist tot in hart en nie
ren hoe eenzaam het er wel wezen moest,
hoe zacht en aldoor het riet daar wuivend
ruiste, hoe stil het er moest wezen, hoe je
daar alléén moest kunnen zijn met niets
dan de wind en af en toe zou er een
meeuw schreeuwen."
Munitiedepot
Het mysterieuze munitiedepot fotografe
ren levert problemen op. Er komt onmid
dellijk een man in uniform naar buiten:
"Niet fotograferen," klinkt het bits.
"Hoezo niet?". "Dat is toch algemeen
bekend, blaft de man. Ach, denken we
dan: Geüniformeerde mannen hebben
wel vaker een wat wonderlijk niveau". Bij
de Provincie Zeeland om opheldering
gevraagd. Planoloog A. Drijgers legt uit
dat er om dat munitiedepot een 'elipsvor-
mige risico contour' ligt die voor een deel
over het schor loopt dat we zo te zien krij
gen. Daardoor kon het vroegere haven
schap (het huidige Zeeland Seaports) op
het schor niet uitbreiden. Dus is het mede
aan het Ministerie van Defensie te danken
dat Walcheren nog altijd een stukje schor
rijk is.
3. Fort Rammekens
Op de dijk bij Fort Rammekens zien we
met wat fantasie hoe Zeeland ooit ont
stond. Hoe bij elke vloed de zee een laag
je klei achterliet, hoe op de hoger gelegen
stukken planten gingen groeien die het
slik beter vasthielden, hoe de vloed daar
niet elke keer meer overspoelde en een
ruwe zee dan toch weer stukken weg
sloeg. Met de aanleg van de Westerschelde
Container Terminal (WCT) in het achter
hoofd kocht Zeeland Seaports hier de
Schorerpolder aan, tussen de Koedijk en
13 WANTIJ december'04
