Tuin van Zeeland wil vooroorlogs
pracht Walcheren terug
Het vooroorlogse Walcheren moet prachtig zijn geweest.
Een kleinschalig, besloten landschap met doorkijkjes,
hagen langs weilanden en akkerranden, een fijnmazig
net van wegen en wegelingen beplant met abelen, essen,
iepen met daartussen meidoornhagen, rijen knotwilgen
in de weilanden, zware erfbeplantingen, kleurrijke boom
gaarden en indrukwekkende landgoedbossen.
Westkapelle
Foto: Jaap Wolterbeek
MÊÈïr :^- r .-v
1 Ieder jaar toverde de meidoorn het
Walcherse groenbruine landschap in
één keer wit. Het witte kleed van de
Koningin der Zeeuwse hagen trok toeris
ten van heinde en verre. Zoals er nu nog
reisjes worden georganiseerd naar de
bloeiende fruitbomen in de Betuwe was
mei de maand om naar Walcheren te gaan.
De inundatie van 1944 maakte in één klap
een einde aan de vooroorlogse idylle, de
Lustwarande, Gods liefsten Tuin. Een
groot deel van de bomen en de wegbe-
planting stond ruim een jaar onder water.
In 1946 was Walcheren een kaal, boom
loos eiland geworden, met her en der
dode staken en stammen. Nescio, groot
liefhebber van Walcheren, sprak over de
Woestijn van Walcheren.
Plant een Boom
Maar onze ouders en voorouders legden
het hoofd niet in de schoot. Een door bur
gers opgerichte stichting Nieuw Walcheren
organiseerde de actie 'Plant een Boom op
Walcheren' waarbij men geld inzamelde
voor de aanplant van bomen en struiken
op het nagenoeg boomloos geworden
eiland. De actie werd een groot en
wereldwijd succes. Met hulp van land
schapsarchitect Broerse, Staatsbosbeheer
en niet te vergeten duizenden schoolkin
deren werden in de naoorlogse jaren
bijna een miljoen bomen en struiken
geplant. Dankzij intensieve aanplant in de
jaren 1947-1952 kreeg Walcheren iets van
haar groene luister terug, zij het dat de
beplanting zich nu voornamelijk bevond
langs het - nog steeds - fijnmazige wegen
net. Steller dezes (43) heeft goede herin
neringen aan eindeloze fietstochten op
autovrije zondagen in het voorjaar van
1973- De lucht was zwaar van de heerlijk
geurige en overvloedig aanwezige mei
doorn.
lepziekte en bacterievuur
In de jaren tachtig is Walcheren weer kaler
geworden door de massale slachting
onder meidoorns uit angst voor het over
brengen van bacterievuur op perenbo
men. Deze onterechte heksenjacht tegen
de hier spontaan groeiende meidoorn en
de massale uitbraak van iepziekte door
het stopzetten van de gecoördineerde
bestrijding begin jaren negentig sloegen
samen met maatregelen (beplanting in
binnenbochten werd verwijderd) in het
kader van het project Duurzaam Veilig
gaten in de eens zo rustieke groene tun
nelweggetjes.
Actie tegen kaalslag
Kort nadat het Waterschap Zeeuwse
Eilanden hagen ging rooien in het kader
van het Groenstructuurplan, is in 2001
door particulieren de Stichting Tuin van
Zeeland opgericht. De stichting voerde
met succes actie tegen het omvormen van
hagen en tegen het preventief rooien van
gezonde meidoorns. Ook is in april 2004
een Meidoornmanifest voor een beter
beheer van de hagen aangeboden aan het
waterschap, opdat de meidoorn ook weer
langs wegen kan bloeien.
Stukjes Tuin van Zeeland
Her en der op Walcheren zijn nog snip
pers van de Tuin van Zeeland te bewonde
ren. Het natuurgebiedje van het Zeeuws
Landschap aan de Blikkendijk bij
Arnemuiden en enkele met hagen
omzoomde 'verloren weitjes' langs het
Kanaal door Walcheren geven een indruk
van het vooroorlogse Walcheren. Met rela
tief weinig inspanning en vooral veel
goede wil kan de Tuin van Zeeland weer
tot bloei komen!
De stichting Tuin van Zeeland wil
bereiken dat het Walcherse
natuurschoon liefdevol en op vak
kundige wijze wordt beheerd en
uitgebreid zodat Walcheren weer
schittert als het Groene Juweel
van weleer
Meer informatie:
www.tuinvanzeeland.nl
Peter Fraanje is voorzitter van de Stichting Tuin van
Zeeland.
17 WANTIJ december '04