2. Domburg
We wandelen langs een metershoog hek
dat het golfterrein bij Domburg omgeeft.
Oudere heren in geruite broeken trekken
een karretje met clubs voort. Een dame
zoekt in het struikgewas haar balletje.
"Wist je dat langs de golfbaan de mooiste
duingraslanden van Walcheren voorko
men? Ik zoek er wel eens plantjes vóór de
eerste golfers hun slag slaan. Er groeien
bijzondere klaversoorten zoals draadkla
ver, ruwe klaver en ondergrondse klaver.
Botanicus Victor Westhoff noemde
Walcheren in zijn boek: het Klavereiland.
En die was wel wat gewend als liefhebber
van Ierland (3). Dat er zoveel zeldzame
planten op het golfterrein voorkomen, is
te danken aan het extensieve beheer en
het openhouden van de graslanden." Hij
zou geen bezwaar tegen de uitbreiding
van de golfbaan hebben als daarmee het
gezicht op Domburg ook groener zou
worden. Nu liggen de recreatiebungalows
als een lelijke steenpuist in de polder
tegen het dorp aangeplakt.
Het pad stijgt naar de Hooge Hil 24 m
NAP). Op de top een kunstwerk van Nico
van de Boezem dat naar de dorpen in de
verte wijst: van Westkapelle tot
Oostkapelle, beide vanuit de kerk in
Domburg gesticht. Hier schilderden
Toorop en Mondriaan en schreef PC.
Boutens: "Gij kwaamt, gelukkige pelgrim,
naar mijn land. Mijn blond omduind
Zeeuwsch eiland." Het gehalte aan verga
ne glorie is hoog. Bordjes langs de ANWB
Mondriaanroute herinneren ons aan kun
stenaars en vorsten die logeerden in het
Marbella van de 19de eeuw. (4). Na het
asfalt van de zeedijk en het schelpenpad
door de duinen lopen we nu door de ver
harde straten van Domburg en volgen ver
der de LAW-route, richting De Manteling.
3. De Manteling
We zijn in het bos. Bos waarmee
Zeeuwen, gewend aan open polder, moei
te hebben. Bos hoort thuis op de zand
grond. Inderdaad, daar zijn we ook. In de
binnenduinrand genaamd De Manteling.
De Manteling is een aaneenschakeling van
landgoederen waarvan het merendeel ver
wilderd is (5). Anton werpt de vraag op:
"Wat doe je daarmee? De natuur haar gang
laten gaan zodat uiteindelijk van de tuin
ontwerpen niets meer te zien is, of
reconstrueer je de boel?" Onze tussen
stop, Kasteel Westhove, laat het resultaat
zien van de keuze voor het laatste. Een
keuze die stof deed opwaaien omdat het
voor velen vertrouwde beeld van dichtge
groeide grachten en een verwilderd park
op de schop ging. Toch was dat niet de
eerste keer in de historie van het kasteel.
Het kende rond 1550 een renaissance-aan-
leg, rond 1750 een barokke geometrische
indeling, om in de 19de eeuw weer omge
vormd te worden naar een park in
Engelse landschapsstijl. Voor de laatste
stijl is door de huidige eigenaar
Staatsbosbeheer opnieuw gekozen. Er
werd fors gekapt om de doorzichten weer
herkenbaar te maken, maar voor een goed
beeld van de oorspronkelijke situatie zul
len nog vele groeiseizoenen nodig zijn.
Persoonlijk vind ik het allemaal wat rom
melig nog. Het enorme parkeerterrein
leidt de aandacht van het kasteel af. Dat
geldt nog sterker voor hef grootschalige
appartementencomplex aan de andere
kant van het kasteel. Meer Randstad dan
Zeeuws. De binnenduinrand tussen
Domburg en Oostkapelle dreigt te verste
delijken en dat is precies de tegenoverge
stelde ontwikkeling van het stuk tussen
Domburg en Westkapelle waar juist aan
natuurontwikkeling gedaan wordt. Anton
pleit voor ruimtelijke ontwikkelingen
loodrecht op de duinen en niet evenwij
dig eraan. Het biertje op het terras van het
Zeeuws Biologisch Museum spoelt de
bedenkingen weg.
4. Oranjezon
Na de landgoederen opnieuw de duinen,
maar nu in volle glorie: Oranjezon. De
duinen waarop Anton van Haperen ver
liefd is geworden. Zo verliefd dat hij er
elke zondag bij zonsopgang te vinden is,
de damherten spot en er een proefschrift
Strand Oostkapelle met stormvloedkering Foto: Willem de Weert
8 WANTIJ december '04
